Zon Metropolitan Georgetown
Koordinat: 5°24′52″N 100°19′45″E / 5.4145°N 100.3292°E
Zon Metropolitan George Town / Zon Metropolitan Pulau Pinang-Kedah Selatan Greater Penang | |
---|---|
Kawasan Metropolitan | |
| |
Negara | Malaysia |
Negeri | Pulau Pinang, Kedah dan Negeri Perak |
Daerah | George Town, Pulau Pinang |
Bandar utama | George Town |
Bandar utama lain | Pulau Pinang |
Pentadbiran | |
• Kerajaan Tempatan | Pulau Pinang |
Keluasan | |
• Kawasan Metropolitan | 2,563.15 km2 (989.64 batu persegi) |
• Metro | 2,563.15 km2 (989.64 batu persegi) |
Penduduk (2010)[1] | |
• Kawasan Metropolitan | 2,500,000 3,000,000 |
• Kepadatan | 941.27/km2 (2,437.9/batu persegi) |
• Metro | 2,412,616 |
• Kepadatan metro | 941.27/km2 (2,437.9/batu persegi) |
Zon waktu | UTC+8 (MST) |
Kod Kawasan | 42 |
Zon Metropolitan Pulau Pinang-Kedah Selatan (Jawi: زون ميتروڤوليتن ڤولاو ڤينڠ-قدح ) ,juga dikenali sebagai Greater Penang atau The George Town Conurbation merangkumi bandar-bandar satelit di Pulau Pinang , Kedah Selatan dan Perak Utara [2][3] yang mempunyai penduduk melebihi 2,500,000 orang[perlu rujukan]. Bandar-bandar di sekitar George Town membentuk sebuah kawasan metropolitan dengan jumlah 2.42 juta orang, menjadikan kawasan metropolis kedua terbesar di Malaysia[4] selepas Kuala Lumpur-Lembah Klang. Zon Metropolitan George Town merupakan kawasan metropolitan yang menyumbang keluaran dalam negara kasar (KDNK) yang kedua terbanyak di Malaysia selepas Lembah Klang, iaitu kira-kira RM 52,530 juta ( tahun 2012 ) dari Pulau Pinang sahaja tanpa merangkumi Daerah Kuala Muda, Daerah Kulim serta Daerah Bandar Baharu di Kedah, lebih banyak daripada Iskandar Johor iaitu kira-kira RM 41,274 juta ataupun 60%[5] daripada RM68,791 juta (KDNK bagi seluruh negeri Johor tahun 2012).[6]. Oleh itu, Zon Metropolitan George Town merupakan kawasan metropolitan yang kedua terpenting di Malaysia selepas Lembah Klang.
Am/Perihal
[sunting | sunting sumber]Greater Penang Conurbation yang meliputi seluruh Pulau Pinang, selatan Kedah dan barat laut Negeri Perak ialah kawasan metropolitan paling ramai penduduk yang Kedua di Malaysia .[7] Ia berpusat di George Town, ibu kota Pulau Pinang dan juga kedua paling ramai penduduk bandar di Malaysia selepas Kuala Lumpur.[8][9][10][11][12][13] Oleh itu, conurbation ini secara alternatif dirujuk sebagai George Town Conurbation.
Greater Penang adalah rumah kepada antara 2.5 juta dan 3 juta penduduk, menjadikannya conurbation kedua terbesar di Malaysia selepas Greater Kuala Lumpur (Lembah Klang). Di samping itu, Greater Penang berfungsi sebagai kawasan metropolitan utama di utara Malaysia dan salah satu kuasa ekonomi negara. Konurbasi menjana KDNK sebanyak US$ 13,596,418 pada 2010, kedua selepas Greater Kuala Lumpur.[14] Bayan Lepas, in particular, dikenali sebagai Silicon Valley of the East kerana penumpuan firma elektronik dan kejuruteraan. George Town, sebuah UNESCO Tapak Warisan Dunia, ialah destinasi pelancongan utama dalam Asia Tenggara, serta pusat kewangan utara Malaysia dengan kehadiran beberapa bank antarabangsa di bandar itu.
Pulau Pinang juga mempunyai kepadatan penduduk tertinggi di semua negeri Malaysia pada 1,490/km2 dan merupakan satu diantara negeri yang paling berbandar, dengan tahap urbanisasi yang direkodkan sebanyak 90.8% pada 2015.[15]
Greater Penang Conurbation mempunyai rangkaian logistik dan infrastruktur yang dibangunkan dengan baik. Ia dihubungkan dengan baik melalui Lapangan Terbang Antarabangsa Pulau Pinang, satu diantara daripada lapangan terbang tersibuk di Malaysia, dan Pelabuhan Pulau Pinang. George Town dihubungkan dengan seluruh Semenanjung Malaysia melalui Jambatan Pulau Pinang dan Jambatan Pulau Pinang Kedua, serta perkhidmatan feri .
Definisi
[sunting | sunting sumber]Greater Penang merangkumi seluruh Negeri Pulau Pinang, bahagian paling selatan negeri jiran Kedah dan barat laut Negeri Perak. Mengikut takrif rasmi Greater Penang, conurbation meliputi sejauh selatan Perak Daerah Kerian.[16][17][18][19][20][21]
George Town, ibu kota Pulau Pinang, adalah bahagian yang paling maju dan urbanisasi Greater Penang. Pusat bandar utama lain di Pulau Pinang ialah Bayan Lepas dan Balik Pulau, yang terakhir terletak di pantai barat Pulau Pinang.
Di tanah besar, Butterworth berfungsi sebagai nadi Seberang Perai, manakala bandar utama lain di Seberang Perai termasuk Bukit Mertajam, Perai, Nibong Tebal dan Kepala Batas. Bandar-bandar di selatan Kedah yang diliputi di bawah Pulau Pinang Besar ialah Sungai Petani, Kulim dan Bandar Baharu. Di dalam Daerah Kerian Perak, pusat bandar utama ialah Parit Buntar dan Bagan Serai.
kerajaan tempatan di Greater Penang adalah seperti berikut.
Kedah :
- Majlis Perbandaran Sungai Petani
- Majlis Perbandaran Kulim
- Majlis Daerah Bandar Baharu
- Majlis Daerah Kerian
Penduduk mengikut bidang kuasa kerajaan tempatan
[sunting | sunting sumber]Angka populasi berikut adalah berdasarkan anggaran 2019.
Kawasan Kerajaan Tempatan | Kerajaan Tempatan | Penduduk | Kawasan (km²) | Ketumpatan (per km²) |
---|---|---|---|---|
Pulau Pinang | Majlis Bandaraya Pulau Pinang | 817,200 | 302.53[22] | 2,701.22 |
Seberang Perai | Majlis Bandaraya Seberang Perai | 969,800 | 738.00[23] | 1,314.09 |
Sungai Petani | Majlis Perbandaran Sungai Petani | 521,200 | 922.60[24] | 571 |
Kulim | Majlis Perbandaran Kulim | 329,800 | 267.06[25] | 426 |
Bandar Baharu | Majlis Daerah Bandar Baharu | 48,600 | 169.30[26] | 179 |
Kerian | Majlis Daerah Kerian | 197,700 | 163.66[27] | 219 |
Total | 2,884,300 | 2,563.15 | 1,125.30 |
Pengangkutan
[sunting | sunting sumber]Pengangkutan awam secara relatifnya lebih meluas dibangunkan di Pulau Pinang, kerana perkhidmatan bas awam Rapid Penang, yang menjalankan lebih 56 laluan di seluruh negeri, telah dilancarkan pada 2007. Rapid Penang juga telah memulakan perkhidmatan bas rentas negeri menghubungkan Butterworth dengan Sungai Petani dan Parit Buntar.[28]
Lapangan Terbang Antarabangsa Pulau Pinang berfungsi sebagai lapangan terbang utama di Greater Penang, dan lanjutan, utara Malaysia. Ia adalah yang kedua lapangan terbang tersibuk di Malaysia dari segi tan kargo dan ketiga paling sibuk di negara ini dari segi trafik penumpang. Lapangan terbang ini juga mempunyai hubungan yang agak baik dengan beberapa bandar serantau utama seperti Kuala Lumpur, Singapura, Bangkok, Jakarta, Bandar Ho Chi Minh, Taipei, Hong Kong, Guangzhou dan Doha.
Pelabuhan Pulau Pinang ialah satu diantara pelabuhan laut utama di Malaysia, yang berkhidmat terutamanya di wilayah utara negara ini. Pelabuhan itu, dengan tiga terminal di Butterworth dan satu di George Town, mengendalikan lebih 1.44 juta TEUs kargo pada 2016 , menjadikannya pelabuhan ketiga tersibuk di Malaysia.[29] Infrastruktur pengangkutan udara dan laut yang dibangunkan dengan baik di Pulau Pinang telah memudahkan pertumbuhan sektor perkilangan di Greater Penang dengan membolehkan pengaliran barangan masuk dan keluar dari kilang di Bayan Lepas, Seberang Perai dan Kulim.
Lebuhraya Utara-Selatan, lebuh raya arteri utama yang melalui barat Semenanjung Malaysia dan seterusnya ke Singapura, juga melalui Greater Penang Conurbation melalui Sungai Petani - Butterworth - Perai - Juru - Bandar Baharu laluan. Lebuh raya itu juga bercabang ke arah Jambatan Pulau Pinang dan Jambatan Pulau Pinang Kedua, dengan itu menyediakan sambungan jalan antara Pulau Pinang dan seluruh Semenanjung Malaysia.
Sebagai tambahan kepada dua jambatan itu, Rapid Ferry juga menghubungkan George Town dan Butterworth, dengan enam feri menaiki Selat Pulau Pinang setiap hari.[30][31]
Selain dari Lebuhraya Utara-Selatan, Kereta api Tanah Melayu Laluan Pantai Barat dan Sektor Utara Komuter KTM melalui Greater Penang. Daripada sembilan stesen di Greater Penang, stesen kereta api Butterworth berfungsi sebagai hab kereta api utama untuk utara Malaysia, serta salah satu stesen utama di sepanjang Laluan Pantai Barat. Perkhidmatan kereta api ke pusat bandar lain di Semenanjung Malaysia, Singapura dan Thailand termasuk Kereta api Negeri Thailand Laluan Selatan, Ekspres Antarabangsa dan Eastern and Oriental Express, yang terakhir melintasi ketiga-tiga negara.
Bandar-bandar Dan Kampung Satelit Pulau Pinang
[sunting | sunting sumber]Bahagian Pulau
[sunting | sunting sumber]- George Town (جيورج تاوون )
- Air Itam (اءير ايتم )
- Bayan Lepas (باين لڤس )
- Bayan Baru (باين بارو )
- Batu Maung (باتو ماؤڠ )
- Balik Pulau (باليق ڤولاو )
- Bukit Jambul (بوکيت جمبول )
- Bukit Bendera (بوکيت بنديرا )
- Gelugor (ݢلوݢور )
- Jelutong (جلوتوڠ )
- Sungai Dua (سوڠاي دوا )
- Sungai Ara (سوڠاي ارا )
- Sungai Nibong (سوڠاي نيبوڠ )
- Tanjung Tokong (تنجوڠ توکوڠ )
- Tanjung Bungah (تنجوڠ بوڠه )
- Teluk Bahang (تلوق باهڠ )
- Kampung Dodol (كمڤوڠ دودول)
- Kampung Rawa (كمڤوڠ راوا)
- Kampung Makam (كامڤوڠ مقام)
Seberang Perai
[sunting | sunting sumber]- Kepala Batas (کڤالا باتس )
- Penaga (ڤناݢ )
- Bertam (برتم )
- Tasek Gelugor (تاسيق ݢلوݢور )
- Butterworth (بوتتروورث )
- Perai (ڤراي )
- Bandar Baru Perda (باندر بارو ڤردا )
- Juru (جورو )
- Seberang Jaya (سبرڠ جاي )
- Sungai Dua (سوڠاي دوا )
- Alma (ألما )
- Bukit Mertajam (بوکيت مرتاجم )
- Bukit Minyak (بوکيت ميڽق )
- Bukit Tengah (بوکيت تڠه )
- Permatang Pauh (ڤرماتڠ ڤاؤه )
- Simpang Ampat (سيمڤڠ أمڤت )
- Bukit Tambun (بوکيت تمبون )
- Batu Kawan (باتو کاون )
- Nibong Tebal (نيبوڠ تبل )
Bandar-bandar Satelit Kedah
[sunting | sunting sumber]- Bandar Amanjaya (باندر أمنجاي )
- Bandar Laguna Merbok (باندر لاݢونا مربوق )
- Bandar Puteri Jaya (باندر ڤوتري جاي )
- Ambangan Height (أمبڠن هايغت )
- Bukit Banyan (بوکيت باڽن )
- Bukit Bintang (بوکيت بينتڠ )
- Bedong (بدوڠ )
- Gurun (ݢورون )
- Tikam Batu (تيکم باتو )
- Sungai Lalang (سوڠاي لالڠ )
- Sungai Layar (سوڠاي لاير )
- Sidam (سيدم )
- Karangan (کارڠن )
- Lunas (لونس )
- Mahang (ماهڠ )
- Padang Serai (ڤادڠ سراي )
- Sedim (سديم )
- Sungai Kob (سوڠاي کوب )
- Kulim Hi Tech Park (کوليم هاي-تيك ڤارك )
- Serdang (سردڠ )
- Selama (سلاما )
- Parit Buntar (ڤاريت بونتر )
Pihak Berkuasa Tempatan di Kawasan Metropolitan
[sunting | sunting sumber]PBT terdiri daripada 3 negeri dan daerah yang terlibat :
Negeri Pulau Pinang
[sunting | sunting sumber]- Pulau Pinang - Majlis Bandaraya Pulau Pinang (MBPP)
- Seberang Perai - Majlis Bandaraya Seberang Perai (MBSP)
Negeri Kedah
[sunting | sunting sumber]- Sungai Petani - Majlis Perbandaran Sungai Petani (MPSP)
- Kulim - Majlis Perbandaran Kulim (MPKk) & Pihak Berkuasa Tempatan Taman Perindustrian Kulim Hi-Tech Park (PBTKHTP)
- Bandar Baharu - Majlis Daerah Bandar Baharu (MDBB)
Negeri Perak
[sunting | sunting sumber]Tiga pentadbiran dibawah terletak di bawah daerah yang sama, iaitu Daerah Kerian dan Daerah Larut, Matang dan Selama.
- Taiping - Majlis Perbandaran Taiping (MPT)
- Selama - Majlis Daerah Selama (MDS)
- Parit Buntar - Majlis Daerah Kerian (MDK)
Rujukan
[sunting | sunting sumber]- ^ "The Penang Island City agenda". The Sun. 19 May 2014.
- ^ = The Georgetown Conurbation Plan
- ^ = Georgetown-Sungai Petani-Kulim Growth Management Plan
- ^ = Government banks on intensive urbanisation to pull investment
- ^ = Iskandar Malaysia
- ^ = KDNK bagi setiap negeri di Malaysia dari 2005 hingga 2012
- ^ name=":0"
- ^ name="TMI"
- ^ "Government banks on intensive urbanisation to pull investment". The Malaysian Insider. 16 August 2010. Diarkibkan daripada yang asal pada 17 October 2013. Dicapai pada 19 June 2013.
- ^ name="theedge"
- ^ "Turning Penang into a model state". The Edge. 4 October 2010. Diarkibkan daripada yang asal pada 20 June 2013. Dicapai pada 19 June 2013.
- ^ name="oecd"
- ^ "The State of Penang, Malaysia : Self-Evaluation Report" (PDF). OECD Reviews of Higher Education in Regional and City Development. National Higher Education Research Institute (2010).
- ^ "Achieving A System of Competitive Cities in Malaysia: Main Report". World Bank Group & Khazanah Nasional. November 2015.
- ^ "Massive projects in place to alleviate urbanisation in Penang". 2016-10-29. Dicapai pada 2016-11-26.
- ^ name=":0"
- ^ "Penang : Malaysia's stepchild or prodigal child?". Penang Monthly (dalam bahasa Inggeris). 2015-07-11. Dicapai pada 2016-11-26.
- ^ name="oecd"
- ^ name="khazanah"
- ^ Hamdan Abdul Majeed (27 April 2011). "The George Town Conurbation Plan". Khazanah Nasional. Diarkibkan daripada yang asal pada 4 January 2014. Dicapai pada 19 June 2013.
- ^ "Cities, People and the Economy: A Study on Positioning Penang". World Bank.
- ^ "Background". Official Portal of Penang Island City Council (MBPP). 2015-10-09. Dicapai pada 2017-04-21.
- ^ "Location". www.mpsp.gov.my (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2017-04-21.
- ^ "Official Website of Sungai Petani Municipal Council". archive.is. 2016-03-30. Diarkibkan daripada yang asal pada 2016-03-30. Dicapai pada 2017-04-21.
- ^ admin (2015-12-30). "Info Kulim". Portal Rasmi Majlis Perbandaran Kulim (MPK). Dicapai pada 2017-04-21.
- ^ "Background". Official Portal of Bandar Baharu District Council (MDBB). 2015-10-20. Dicapai pada 2017-04-21.
- ^ "Kerian Info". Official Portal of Kerian District Council (MDK). 2016-01-06. Dicapai pada 2017-04-21.
- ^ "Rapid Penang | www.rapidpg.com.my". www.rapidpg.com.my. Dicapai pada 2016-11-26.
- ^ "Stacking up MMC's ports against Westports". The Edge Markets. 2017-05-02. Dicapai pada 2017-12-21.
- ^ name=":02"
- ^ "Penang attractions painted on two ferries - Metro News | The Star Online". www.thestar.com.my. Dicapai pada 2017-09-22.