Sengauan gusi
| Nombor AFA | 116 | ||
|---|---|---|---|
| Pengekodan | |||
| X-SAMPA | n | ||
| |||
| Sampel audio | |||
Sengauan gusi ialah sejenis bunyi konsonan yang terdapat dalam kebanyakan bahasa. Dalam Abjad Fonetik Antarabangsa, aksara n mewakili ketiga-tiga konsonan sengauan gigi, gusi, dan belakang gusi, begitu juga dengan n dalam X-SAMPA.
Bunyi sengauan gusi dilambangkan oleh huruf "n" dalam bahasa Melayu, contohnya: nama, cantik, makan.
Ciri-ciri
[sunting | sunting sumber]Ciri-ciri sengauan gusi:
- Cara artikulasinya adalah hentian, iaitu dihasilkan dengan menghalang aliran udara dalam saluran vokal.
- Daerah artikulasinya adalah gusi, iaitu disebut dengan hujung lidah (apikal) atau daun lidah (laminal) menyentuh batas gusi.
- Jenis pembunyiannya ialah bersuara, iaitu pita vokal bergetar ketika penyebutan.
- Ini ialah satu konsonan sengauan, iaitu udara dibenarkan keluar melalui hidung.
- Ini ialah satu konsonan tengah, iaitu dihasilkan dengan membenarkan arus udara mengalir melalui tengah lidah dan bukan sisinya.
- Mekanisme arus udaranya adalah egresif pulmonik, iaitu disebut dengan menolak udara keluar dari paru-paru melalui saluran vokal, dan bukannya dari glotis atau mulut.
Penggunaan
[sunting | sunting sumber]| Bahasa | Perkataan | IPA | Erti | Catatan | |
|---|---|---|---|---|---|
| Melayu | [[[Ortografi bahasa Melayu|nasi]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [nasi] | 'nasi' | Rujuk fonologi bahasa Melayu | |
| Belanda[1] | [[[Abjad Belanda|nacht]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [nɑxt] | 'malam' | Rujuk fonologi bahasa Belanda | |
| Catalonia[2] | [[[Catalan orthography|innecessari]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [innəsəˈsaɾi] | 'tidak perlu' | Rujuk fonologi bahasa Catalonia | |
| Cina | Mandarin | [[[Aksara Cina|難]]] Error: {{Lang}}: teg bahasa tidak diiktiraf: zh-cmn-Hani (bantuan)/nán | [nan˧˥] | 'susah' | Rujuk Bahasa Mandarin Baku |
| Georgia[3] | კანი | [ˈkʼɑni] | 'kulit' | ||
| Hawaii[4] | [[[Abjad Hawaii|naka]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [naka] | 'bergoyang' | Rujuk fonologi bahasa Hawaii | |
| Hindi | [[[Devanāgarī|नया]]] Error: {{Lang}}: aksara: deva tidak disokong untuk kod: hi (bantuan) | [nəjaː] | 'baru' | ||
| Inggeris | [[[Ortografi bahasa Inggeris|nice]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [naɪs] | 'baik' | Rujuk fonologi bahasa Inggeris | |
| Itali[5] | [[[Abjad Itali|nano]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [ˈnano] | 'kerdil' | Rujuk fonologi bahasa Itali | |
| Jepun[6] | 反対/[[[Romanization of Japanese|hantai]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [hantai] | 'berlawanan' | Rujuk fonologi bahasa Jepun | |
| Malayalam[7] | [[[Tulisan Malayalam|കന്നി]]] Error: {{Lang}}: aksara: mlym tidak disokong untuk kod: ml (bantuan) | [kənni] | 'dara' | ||
| Sepanyol[8] | [[[Ortografi bahasa Sepanyol|nada]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [ˈnað̞a] | 'tiada apa' | Rujuk fonologi bahasa Sepanyol | |
| Tamil[9] | [[[Tulisan Tamil|நாடு]]] Error: {{Lang}}: aksara: taml tidak disokong untuk kod: ta (bantuan) | [naːɽɯ] | 'negara' | Rujuk fonologi bahasa Tamil | |
| Zapotec | Tilquiapan[10] | nanɨɨ | [nanɨˀɨ] | 'wanita' | dibezakan dengan sengauan gusi fortis yang tidak dinyatakan dalam ejaan. |
Rujukan
[sunting | sunting sumber]- ^ Gussenhoven (1992:45)
- ^ Carbonell & Llisterri (1992:53)
- ^ Shosted & Chikovani (2006:255)
- ^ Ladefoged (2005:139)
- ^ Rogers & d'Arcangeli (2004:117)
- ^ Okada (1991:94)
- ^ Ladefoged (2005:165)
- ^ Martínez-Celdrán, Fernández-Planas & Carrera-Sabaté (2003:255)
- ^ Keane (2004:111)
- ^ Merrill (2008:108)
Bibliografi
[sunting | sunting sumber]- Carbonell, Joan F.; Llisterri, Joaquim (1992), "Catalan", Journal of the International Phonetic Association, 22 (1–2): 53–56, doi:10.1017/S0025100300004618
- Cruz-Ferreira, Madalena (1995), "European Portuguese", Journal of the International Phonetic Association, 25 (2): 90–94, doi:10.1017/S0025100300005223
- Gussenhoven, Carlos (1992), "Dutch", Journal of the International Phonetic Association, 22 (2): 45–47, doi:10.1017/S002510030000459X
- Keane, Elinor (2004), "Tamil", Journal of the International Phonetic Association, 34 (1): 111–116, doi:10.1017/S0025100304001549
- Ladefoged, Peter (2005). Vowels and Consonants (ed. Second). Blackwell.
- Martínez-Celdrán, Eugenio; Fernández-Planas, Ana Ma.; Carrera-Sabaté, Josefina (2003), "Castilian Spanish", Journal of the International Phonetic Association, 33 (2): 255–259, doi:10.1017/S0025100303001373
- Merrill, Elizabeth (2008), "Tilquipan Zapotec", Journal of the International Phonetic Association, 38 (1): 107–114
- Okada, Hideo (1991), "Phonetic Representation:Japanese", Journal of the International Phonetic Association, 21 (2): 94–97
- Rogers, Derek; d'Arcangeli, Luciana (2004), "Italian", Journal of the International Phonetic Association, 34 (1): 117–121, doi:10.1017/S0025100304001628
- Shosted, Ryan K.; Vakhtang, Chikovani (2006), "Standard Georgian", Journal of the International Phonetic Association, 36 (2): 255–264, doi:10.1017/S0025100306002659