Temenggung

Temenggung atau Temenggong ialah gelaran pembesar dalam kesultanan Melayu yang mempunyai sistem Empat Lipatan. Temenggung pada asalnya merupakan jawatan tertinggi dalam pentadbiran kerajaan kesultanan Melayu yang bertanggungjawab dalam menjaga keselamatan dan keamanan dalam negeri.

Temenggung mula wujud ketika zaman pemerintahan Parameswara, Raja Melaka pertama. Sebagai pewaris Kesultanan Melaka, ianya diteruskan oleh Kesultanan Johor. Dengan ejaan 'Temenggong', ianya juga digunakan dalam sistem pembesar diraja Brunei, iaitu sebagai seorang wazir.

Penggunaan

Brunei

Temenggong merupakan salah seorang wazir, iaitu golongan tertinggi selepas Sultan dalam hierarki pembesar diraja Brunei. Terasul atau gelaran penuh bagi Temenggong di Brunei ialah 'Pengiran Temenggong Sahibul Bahar'.^[1] Kedudukan Temenggong masih wujud pada masa ini, namun ianya hanya berperanan dalam adat istiadat diraja Brunei; Temenggong tidak lagi mempunyai peranan seperti dahulukala kerana tanggungjawab tersebut telah diambil alih oleh pasukan keselamatan seperti polis dan tentera, kecuali Temenggong sendiri menjawat jawatan tersebut. Buat masa ini, kedudukan Temenggong adalah kosong.

Negeri	Nama gelaran	Penyandang
Brunei	Pengiran Temenggong Sahibul Bahar Brunei	DKA2,D.K.,DKSSA, SAS,DK1Perak, Superior Class of the Perak Family Order of Sultan Azlan Shah (DKSA),Most Ancient and Most Noble Order of the Thistle, Current ribbon de the decoration Sri Sultan Ahmad Shah Pahang (SSAP) – Dato' Sri Seri Paduka Mahkota Selangor (SPMS) – Dato' Seri Commemorative Medal on the Occasion of the Coronation of H.M. King Rama X Commemorative Medal on the Occasion of the 60th Birthday Anniversary of H.R.H. Prince Maha Vajiralongkorn Knight Grand Commander of the Order of the Life of the Crown of Kelantan (SJMK) – Dato' State Council Opening Commemorative Medal 1939 - Pingat Peringatan Pembukaan Dewan Tinggi 1939 Recipient of the Distinguished Conduct Medal (PPT) Knight Commander of the Order of the Defender of State (DPPN) Commander of the Order of the Defender of State (DGPN) Officer of the Order of the Defender of State (DSPN) Grand Commander of the Premier and Exalted Order of Malacca Ribbon bars of Perak Sword of the Founder Sheikh Jassim bin Mohammed bin Thani Recipient of the Sandhurst Medal His Excellency Sayyid Badr bin Saud bin Harab Al Busaidi Supreme Order of Sri Mahawangsa Darjah Utama Sri Mahawangsa Yang Amat di-Hormati State of Kedah Distinguished Service Star (BCK, 1970) Recipient of the Royal Family Order or Star of Yunus Knight Grand Commander of the Order of the Crown of Perlis or Star of Safi (SPMP) with title Dato' Seri Meester in de Rechten (Mr.) Zulkhairy bin Zulfakar

Malaysia

Di Kesultanan Johor, terdapat dua jawatan yang menggunakan gelaran Temenggung iaitu Raja Temenggung Muar dan Temenggung Johor. Para Sultan Johor Moden juga berasal daripada keturunan Temenggung bermula dari Temenggung Seri Maharaja Abu Bakar yang mula memakai gelaran Sultan pada tahun 1885. Kesultanan-kesultanan yang pernah menerima pengaruh Melaka juga menggunakan gelaran Temenggung sebagai gelaran pembesar mereka dengan fungsi yang hampir sama seperti Kesultanan Perak, Kesultanan Pahang dan Kesultanan Terengganu.

Gelaran Temenggung di setiap negeri Melayu Malaysia pada masa ini:

Negeri	Gelaran	Penyandang
Johor	Tunku Temenggong Johor	YAM Tunku Idris Iskandar Ismail Abdul Rahman Ibni Sultan Ibrahim
Kedah	Tunku Temenggong Kedah	YAM Tunku Puteri Intan Safinaz binti Almarhum Sultan Abdul Halim Mu'adzam Shah
Kelantan	Tengku Temenggong Kelantan	YBM Tengku Mohamad Rizam bin Tengku Abdul Aziz
Pahang	Tengku Arif Temenggong Pahang	YAM Tengku Fahd Mua'adzam Shah Ibni Almarhum Sultan Ahmad Shah Al-Musta'in Billah
Perlis	Tengku Sharif Temenggong Perlis	YAM Syed Amir Zainal Abidin Ibni Almarhum Tuanku Syed Putra Jamalullail
Selangor	Tengku Aris Temenggong Selangor	Kini Kosong
Terengganu	Tengku Sri Temenggong Raja Terengganu	YAM Tengku Badrul Hisham Baharuddin Ibni Almarhum Sultan Mahmud Al-Muktafi Billah Shah

Sarawak

Temenggong ialah gelaran tertinggi bagi ketua masyarakat di bahagian di Sarawak mengikut kaum. Misalnya, terdapat Temenggong bagi masyarakat Melayu, Cina, Iban, Bidayuh, dan Orang Ulu..^[2]

Lihat juga

Rujukan

^ Al-Sufri, Mohd. Jamil (2002). Adat Istiadat Diraja Brunei. Bandar Seri Begawan: Jabatan Adat Istiadat Negara. m/s. 11. ISBN 9991734228.
^ Ketua Masyarakat Kuching

Rencana berkaitan Malaysia ini ialah rencana tunas. Anda boleh membantu Wikipedia dengan mengembangkannya.

[1] Al-Sufri, Mohd. Jamil (2002). Adat Istiadat Diraja Brunei. Bandar Seri Begawan: Jabatan Adat Istiadat Negara. m/s. 11. ISBN 9991734228.

[2] Ketua Masyarakat Kuching

[1]

[2]