Pop Malaysia
| Pop Malaysia | |
|---|---|
| Maklumat am | |
| Asalan gaya | Pop • Hip hop • Elektronik • R&B • Rock |
| Asalan budaya | 1920-an, Malaysia |
| Asal usul | Malaysia  |
| Alat muzik tipikal | Gitar elektrik • Piano • Gitar bes • Dram • Papan nada • Pensintesis • Penggunaan pelbagai instrumen yang lain sekali-sekala |
| Sebahagian daripada | Muzik Malaysia, muzik popular |
sunting · sunting di Wikidata | |
Pop Malaysia (bahasa Inggeris: Malaysian pop) atau singkatannya M-Pop merujuk kepada bentuk-bentuk muzik popular di Malaysia. Pop Malaysia ialah satu genre muzik yang terdiri daripada muzik pop, rock, hip-hop, elektronik, dan R&B.
Asal-usul dan pengaruh
[sunting | sunting sumber]
Muzik popular Malaysia mempunyai asal-usulnya dalam tradisi muzik tempatan dan popular gaya muzik Eropah. Sebahagian daripada awal muzik gaya, penghibur, dan lagu-lagu Keroncong dan lagu-lagu rakyat adalah biasa kepada budaya muzik Malaysia dan Indonesia.[1] Bermula pada tahun 1920, tarian dan hiburan sosial muzik tempatan seperti asli, inang, joget, dondang sayang, zapin dan masri telah disesuaikan oleh rombongan Bangsawan kepada perkiraan kugiran tarian Anglo-Amerika tetapi menjaga watak rakyat tempatan, dan berkembang menjadi muzik Melayu moden popular.[2] Rombongan Bangsawan berasal dari abad ke-19 sebagai satu bentuk opera dipanggil Wayang Parsi yang dibangunkan sebagai adaptasi teater Parsi dibawa ke Tanah Melayu oleh penghibur dari Bombay. Mereka memainkan ceritera dari pelbagai golongan budaya seperti India, Barat, Islam, Cina, Indonesia dan Melayu dengan muzik, tarian dan lakonan dalam pakaian. Para pemuzik Melayu kebanyakannya orang tempatan, Filipina dan Goa. Penyanyi awal terkenal seperti Temah, Tijah dan Dean sering menggabungkan Cina, Timur Tengah dan unsur-unsur India dalam lagu-lagu mereka.
Muzik Barat popular telah terus dipengaruhi muzik popular Malaysia sejak awal penubuhannya. Dalam era pra-Perang Dunia II, lagu berdasarkan muzik tarian Anglo-Amerika dan Latin-Amerika dinyanyikan dalam bahasa Melayu sangat popular. Lagu ini telah disertai oleh band tarian yang dikenali sebagai Orkes Melayu. Orkes Melayu, yang mempengaruhi dangdut, dimainkan di dewan tarian di taman-taman hiburan, pertunjukan bangsawan dan perayaan lain. Penyanyi awal sering Filipina pada asalnya dibawa ke Tanah Melayu oleh British untuk membentuk kugiran Negeri Selangor (kugiran tentera), sebagai contoh Soliano, D'Cruz dan Martinez. Dalam tahun 1960-an dan 1970-an, yang dipengaruhi oleh kumpulan rock Barat, kombo rock diubahsuai dipanggil kugiran (singkatan "kumpulan gitar rancak", yang bermaksud band gitar berirama) sering disertai penyanyi. Dari tahun 1970-an ke 1980-an, bunyi muzik barat juga menjadi popular sebagai iringan muzik dalam album, yang secara meluas dianggap disebabkan oleh pengaruh Orkestra RTM.
Lain-lain bentuk muzik seperti India, Islam dan lain-lain muzik popular Asia juga telah memberikan pengaruh mereka pada masa-masa, dan banyak trend antarabangsa dalam muzik timbul dalam pop Malaysia. Muzik Hindustani mempunyai pengaruh yang panjang pada pelbagai jenis tradisional muzik di Semenanjung Tanah Melayu, sebagai contoh dalam penggunaan instrumen seperti tabla dan dalam gaya vokal daripada penyanyi. Baru-baru ini, muzik J-pop dan K-pop telah menjadi berpengaruh.
Sejarah
[sunting | sunting sumber]Persada muzik pop Malaysia berkembang dari muzik asli tradisional yang dipopularkan pada pada 1920-an dan 1930-an oleh rombongan Bangsawan, yang sebenarnya merupakan sejenis opera Malaysia yang dipengaruhi opera India yang mula-mulanya dikenali sebagai Wayang Parsi yang dimulakan oleh orang Parsi kaya-raya yang menetap di India. Rombongan ini memainkan ceritera dari pelbagai golongan budaya seperti orang India, Barat, Islam, Cina, Indonesia dan Melayu. Muzik, tarian, lakonan berkostum yang digunakan dalam persembahan bergantung kepada ceritera yang disampaikan. Pemuzik-pemuzik dalam rombongan ini kebanyakannya orang Melayu tempatan, orang Filipina dan orang Goa yang berasal dari India.[3]
Antara lagu-lagu pop Melayu yang terawal ialah Tudung Periok yang dinyanyikan oleh Momo Latif yang merakamkan lagu itu pada tahun 1930.[4] Pada 1950-an, P. Ramlee menjadi penyanyi dan komposer Melayu paling popular dengan sebarian balada perlahan seperti Azizah, Dendang Perantau dan Di Mana Kan Ku Cari Ganti yang amat diingati ramai.[5][6]
1960an: Pop yeh-yeh
[sunting | sunting sumber]
Pada 1960-an, pemuzik Pop yeh-yeh yang dipengaruhi muzik Barat menjadi tumpuan utama. Genre pop yeh-yeh amat popular di Malaysia, Singapura dan Brunei pada 1960an. Pop Yeh-yeh menakluki persada muzik Melayu dari 1965 hingga 1971. Muzik dan fesyen ala The Beatles dan kumpulan muzik rock and roll British yang lain pada 1960-an mencetuskan pengaruh kuat terhadap kumpulan pop yeh-yeh yang juga secara amnya dipengaruhi industri muzik Melayu ketika itu.[7] Sebenarnya, istilah "pop yeh-yeh" dipetik daripada sebaris lagu Beatles popular berjudul She Loves You ("she loves you, yeah-yeah-yeah".)[8]
Lagu pop yeh-yeh tempatan pertama merupakan lagu Suzanna yang dinyanyikan oleh M Osman pada tahun 1964. Sewaktu kemuncak kegilaan pop yeh-yeh, kebanyakan kumpulan muzik genre ini mencuba sedaya upaya untuk meniru gaya rupa, gubahan muzik dan persembahan The Beatles. Biasanya kumpulan ini – dirujuk sebagai "kumpulan gitar rancak" atau singkatannya "kugiran" – terdiri daripada empat orang ahli yang menyanyi sambil memainkan empat alatan mzuik yang asas (dua buag gitar elektrik, sebuah bes elektrik dan satu set dram). Kebanyakan kumpulan tersebut dibentuk di Singapura dan di Malaysia. Negeri Johor dan Singapura dijadikan pusat kegiatan bagi kumpulan-kumpulan ini. Kebanyakan rakaman muzik mereka dilakukan di Singapura seperti di Studio EMI lama di MacDonald's House di Orchard Road serta banyak lagi studio kecil milik persendirian.
Perkataan "kugiran" julung kalinya disiarkan di Radio Singapura dalam rancangan carta mingguan "Lagu Pujaan Minggu Ini" yang diacarakan oleh DJ Melayu pertama M.I.A. (Mohd Ismail Abdullah). Adalah difahamkan bahawa singkatan "Ku-Gi-Ran" merupakan cadangan seorang pegawai sari kata bernama Daud Abdul Rahman. "Kugiran" teridri daripada lima atau enam orang anggota termasuk seorang penyanyi utama, seorang pemain gitar utama, seorang pemain bes, seorang pemain gitar berirama, seorang pemain organ (atau keyboard) dan seorang pemain dram.
Pembentukan dan perkembangan kugiran ini mendorong penubuhan dan kewujudan pelbagai syarikat rakaman di Singapura pada 1960-an dan kebanyakan lagu-lagu ini dirakam dalam bentuk piring hitam dan laris dijual dalam komersial. Sebilangan penyanyi yang mencipta nama ketika zaman itu termasuk M. Osman, A. Ramlie, Jeffrydin, Adnan Othman, Halim Yatim "Jandaku", Afidah Es, J. Kamisah, Siti Zaiton, J. Sham, A. Rahman Onn, Hasnah Haron, J. Kamisah, Fatimah M. Amin, Asmah Atan, Orkid Abdullah, A. Remie, Zam Zam, Salim I, Kassim Selamat, M. Rahmat, A. Karim Jais, M. Ishak, Hussien Ismail, Jaafor O, A. Halim, Azizah Mohamed, S. Jibeng dan L. Ramlee. Kumpulan rock dan pop yang turut masyhur ketika itu termasuk kumpulan The Rhythm Boys, The Siglap Five, The Hooks yang diketuai A. Romzi (dengan lagu hitnya Dendang Remaja), The Siglap Boys, Les Kafilas, The Cliffters yang menampilkan Rikieno Bajuri, Impian Bateks yang menampilkan Rudyn Al-Haj dengan lagu popularnya Naik Kereta Ku dan persembahan a capellanya seperti Oh Posmen, Gadis Sekolah etc, The Swallows yang terkenal dengan La Aube, Angkut-angkut Bilis etc yang dinyanyikan vokalis mereka Kassim Selamat. Lagu La Aube pernah laris di Jerman.
Zaman kegemilangan pop yeh-yeh berakhir pada tahun 1971. Sejak itu, pusat industri muzik Melayu berpindah ke Kuala Lumpur. Ramai komposer, penggubah, penulis lirik, penyanyi, dan penerbit mula berpijak bukan sahaja di Kuala Lumpur bahkan juga di kota lain seperti Johor Bahru dan Ipoh bagi mencari peluang dalam industri muzik Melayu yang kian berubah.
1970an - 1980an: Perubahan citarasa muzik
[sunting | sunting sumber]
DJ Dave, Hail Amir dan Uji Rashid memperkenalkan muzik berpengaruh Hindustan pada 1970-an.
Sekitar akhir 1970-an dan awal 1980-an, pasaran bagi rakaman dan artis tempatan and artiste amat besar permintaanya, maka terikatlah kumpulan dan pemuzik yang sering bermain dalam kelab dan pab kepada kontrak rakaman. ketika inilah masanya apabila artis, kumpulan dan ahli perniagaan bukan berkaum Melayu menjelajahi industri muzik Melayu. Kumpualn-kumpulan seperti Alleycats, Discovery, Carefree dan Cenderawasih menerajui pemondenan muzik pop Malaysia; manakala penyanyi solo seperti Sudirman dan Sharifah Aini membantu industri mencapai kegemilangan.
Sebelum pertengahan 1980-an munculnya satu lagi genre muzik, iaitu slow rock, heavy metal, hard rock dan blues. Kumpulan masyhur dari Barat seperti Scorpions, Led Zeppelin, Deep Purple, Def Leppard antara pengaruh bagi kugiran rock Malaysia.
M. Nasir dan JS Kevin memainkan peranan penting dalam membentuk muzik rock di Malaysia sebgai penggubah dan penerbit selama hampir sedekad. Beliau menerbitkan hasil kumpulan rock tempatan seperti Search dan Kumpulan Wings, Malaysia lalu memacu mereka kepada tahap kemuncak muzik rock Malaysia. Gejala cetak rompak dalam bentuk menyalin kaset dan cakera padat menjadi meluas dan sukar terkawal ketika itu kerana jualan bahan-bahan ini meningkat dengan dorongan kejayaan ekonomi negara.
Sekitar akhir 1980-an dan awal 1990-an, R&B dan muzik pop menjadi tumpuan pemuda di kota. Muzik ini berunsur kosmopolitan dan ditujukan kepada gologan profesional danberpendidikan. Penyanyi pujaan ramai seperti Sheila Majid serta penerbit terkemuka seperti Mac Chew dan Jenny Chin yang dipengaruhi R&B, fusion dan jazz mencapai impian mereka dan menyediakan haluan baru untuk ramai lagi artis R&B Malaysia akan datang. Pada pertengahan 1990-an, kumpulan KRU, sebuah kumpulan vokal yang terdiri daripada tiga orang adik-beradik membangunkan rap dan hip-hop Melayu.
1990an
[sunting | sunting sumber]
Pada 1991, album bertemakan alam sekitar yang dirakamkan Zainal Abidin dikeluarkan, merangkumi lagu gubahan Mukhlis Nor dan penerbitan oleh Roslan Aziz. Album ini disambut hangat oleh orang awam dan persada muzik antarabangsa terutamanya di benua Asia. Sekitar waktu ini muzik pop nasyid iaitu sebentuk pop bertemakan agama Islam yang merangkumi kumpulan vokal dan diserikan muzik paluan. Muzik ini yang dibangunkan oleh Raihan, Rabbani NowSeeHeart dan Brothers ini juga disambut hangat oleh penduduk luar bandar dan golongan yang kuat pegangan agamanya.
Pada tahun 1996 seorang gadis sekolah bernama Siti Nurhaliza dari pekan Temerloh, Pahang menghasilkan album yang diterbit oleh Adnan Abu Hassan. Album pop Melayu ini amat berjaya di dalam pasaran. Beliau memasukkan pelbagai genre muzik seperti pop Melayu, R&B dan muzik tradisi Melayu dalam album-album beliau yang seterusnya yang turut mencapai kejayaan besar. Penyanyi ini menjadi sensasi di negara.
Menjelang akhir 1990-an dengan kewujudan kemudahan Internet, muat turun MP3 menjadi cara yang temudah dan termurah untuk memperoleh hasil rakaman. Cakera padat cetak rompak juga didapati di pasar malam dengan harga kira-kira satu suku daripada harga cakera padat asli, hasil daripada pengedar sah dan syarikat rakaman utama tidak mampu menyaingi pencetak rompak ini. Pasaran muzik makin merosot dengan kehadiran pemain MP3 dan telefon bimbit dengan ciri-ciri yang serupa.
2000-an dan kini
[sunting | sunting sumber].jpg)
Ketika awal 2000-an, kemunculan bentuk hiburan yang baru iaitu rancangan realiti mampu mengembalikan minat orang awam terhadap hiburan muzik. Rancangan seperti Akademi Fantasia dan Malaysian Idol membolehkan orang awam memilih bintang pujaan mereka dengan menghantar SMS. Yang menarik orang awam adalah penglibatan mereka dalam membentuk selebriti dan bahawa mereka boleh memilih sesiapa sahaja yang mereka inginkan dan bukannya membiarkan syarikat rakaman membentuk artis.
Kajian menunjukan bahawa berbanding dekad-dekad lalu banyak bentuk hiburan yang lain seperti DVD, televisyen berbayar, program radio yang makin bertambah bilangannya serta perubahan dalam gaya hidup telah mempengaruhi minat orang awam terhadap pemuzik tempatan. Namun, ini masih tidak menggambarkan litar muzik live yang aktif di mana para penghibur menggubah dan mempersembahkan karya sendiri. Pertumbuhan komersialisasi dan penempatan produk yang menggunakan pemuzik dan artis popular banyak menenggelami kehadiran persada muzik independent (atau bawah tanah) lalu memberikan "persepsi yang tersimpang" mengenai apa yang dibentukkan sebagai industri tempatan.
Hasil rancangan realiti seperti Vincent Chong, Jaclyn Victor, Daniel Lee Chee Hun dan Mawi mampu menjual bilangan CD yang lebih berbanding artis bukan hasil rancangan ini. Kepelbagaian ini mempersonifikasikan barisan muzik popular yang meluas di Malaysia dan ketidaktentuan citarasa pengguna Malaysia terhadap keluaran budaya popular.
Pencapaian Antarabangsa
[sunting | sunting sumber]
Shila Amzah merupakan penyanyi pertama yang berjaya memuatkan lagu Melayu ke dalam siri televisyen Bahasa Asing iaitu di Republik Rakyat China (PRC). Lagu berjudul 'Maaf' itu dijadikan runut bunyi bagi pembukaan dan penutup siri TV berjudul Roco Kingdom Magic Academy yang bersiaran pada tahun 2014. Shila turut muncul sebagai pelakon tambahan dalam siri berbahasa Mandarin tersebut. Shila turut mempersembahkan beberapa lagu Melayu di dalam beberapa siri persembahan dan konsertnya di negara tersebut.
Fakta Menarik
[sunting | sunting sumber]- Bermula sejak industri muzik Malaya/ Malaysia, penyanyi membawa 'Latif' muncul hampir di setiap era. Di era 1950an terkenal dengan penyanyi bernama Momo Latif, diikuti Roziah Latif (1960an), Latiff Ibrahim (1970an-1980an), Fauziah Latiff (1980an- 2000an) dan Najwa Latif (2010an).
- Di era 90an hingga 2000an terdapat begitu ramai penyanyi bermula dengan huruf 'S' seperti Shima, Siti Nurhaliza, Search, Spring, Sting, Scoin, Spiranza, Screen, Spin, Siti Nordiana, Syura, Sheila Majid, Shila Amzah, Sweet Child, Sofaz, Saujana, Spoon, Samudera dan ramai lagi.
Lihat juga
[sunting | sunting sumber]Rujukan
[sunting | sunting sumber]- ^ Patricia Matusky and James Chopyak. "Peninsular Malaysia". The Garland Handbook of Southeast Asian Music. Routledge. ISBN 978-0415960755. Unknown parameter
|editors=ignored (bantuan) - ^ Patricia Ann Matusky, Sooi Beng Tan (penyunting). The Music of Malaysia: The Classical, Folk, and Syncretic Traditions. Ashgate Publishing Limited. m/s. 403. ISBN 978-0754608318.
- ^ Patricia Ann Matusky, Sooi Beng Tan (penyunting). The Music of Malaysia: The Classical, Folk, and Syncretic Traditions. Ashgate Publishing Limited. m/s. 402. ISBN 978-0754608318.
- ^ She: a tribute to the women of Malaysia. Ministry of Women, Family and Community Development. 2005. m/s. 69.
- ^ Craig A. Lockard (1998). Dance of Life: Popular Music and Politics in Southeast Asia. University of Hawai'i Press. m/s. 217–218. ISBN 978-0824819187.
- ^ Craig A. Lockard (1998). Dance of Life: Popular Music and Politics in Southeast Asia. University of Hawai'i Press. m/s. 218–220. ISBN 978-0824819187.
- ^ Brereton-Fukui, Natasha (Feb 22, 2013). "Still Rockin', Cliff Richard Returns to Southeast Asia". Dicapai pada 3 March 2016.
"Mr. Cliff’s brand of soft rock soon caught the hearts of Asian youth, recalls David Chew, a long-time Malaysian fan now living in Australia. “Many people were singing like him, and many bands were coming up in the mold of [his backup band] The Shadows,” Mr. Chew said. “And when his films were being shown in Malaysia, they were always accompanied by stage shows — the local talents would perform his popular songs.”
- ^ Tom Schnabel (March 26, 2013). "Pop Yeh Yeh, 1960s Music from Singapore and Malaysia". PRI's The World.