Negeri bersekutu
Negeri bersekutu (Jawi: نڬري برسكوتو) (yang juga boleh dirujuk sebagai negeri, wilayah, prefektur, dll.) ialah wilayah dan komuniti perlembagaan yang menjadi sebahagian daripada persekutuan.[1] Negeri itu berbeza sepenuhnya dari negeri berdaulat, bahawa mereka telah memindahkan sebahagian daripada kuasa kedaulatan mereka kepada kerajaan persekutuan.[2] Yang penting, apabila negeri memilih untuk bersekutu, mereka kehilangan kedudukan mereka sebagai individu dalam undang-undang antarabangsa. Sebaliknya, kesatuan persekutuan sebagai satu entiti menjadi negara berdaulat untuk tujuan undang-undang antarabangsa.[3] Sebuah negeri bersekutu memegang bidang kuasa pentadbiran ke atas wilayah geografi yang telah ditetapkan sahaja dan adalah satu bentuk kerajaan serantau.
Dalam beberapa kes, persekutuan dicipta dari kesatuan entiti politik, yang sama ada bebas, atau wilayah bergantung satu lagi entiti berdaulat (paling biasa kuasa penjajah).[4] Dalam kes lain, negara persekutuan telah diwujudkan daripada kawasan sebelum ini negeri satuan.[5] Apabila perlembagaan persekutuan dibentuk, kaedah-kaedah yang mengawal hubungan antara kuasa persekutuan dan serantau menjadi sebahagian daripada undang-undang perlembagaan negara dan bukan undang-undang antarabangsa.
Di negara-negara dengan perlembagaan persekutuan, terdapat pembahagian kuasa antara kerajaan pusat dan negeri-negeri komponen. Entiti-entiti ini - negeri, wilayah, kanton, Länder, dll. - adalah sebahagiannya kerajaan sendiri dan diberikan tahap perlembagaan autonomi terjamin yang berbeza dengan ketara antara sebuah persekutuan dengan persekutuan yang lain.[6] Bergantung kepada bentuk desentralisasi kuasa yang berlaku, kuasa perundangan negeri bersekutu mungkin atau tidak mungkin boleh diatasi atau diveto oleh kerajaan persekutuan. Undang-undang yang mengawal hubungan antara kuasa persekutuan dan serantau boleh dipinda melalui Perlembagaan Persekutuan dan perlembagaan negeri.
Perbezaan istilah
[sunting | sunting sumber]Dalam bahasa Inggeris dan beberapa bahasa Eropah lain, perkataan yang merujuk kepada sebuah negeri adalah berdasarkan perkataan state. Tetapi perkataan ini juga merujuk kepada konteks penglihatan negara dari segi politik. Hakikatnya, dalam bahasa-bahasa berkenaan, perkataan state juga bermaksud negara. Jadi dalam keadaan ini, perkataan state akan diterjemahkan sama ada sebagai "negeri" atau "negara" mengikut konteks.
Kekeliruan sering timbul dikalangan penutur bahasa Melayu akan perkara ini kerana kebanyakan mereka tinggal di dalam Persekutuan Malaysia dimana perkataan state seringkali dirujuk sebagai negeri. Hampir tiada kesedaran di kalangan mereka akan maksud lain perkataan state sebagai merujuk kepada negara. Lihat Negara (politik)
Senarai konstituen mengikut persekutuan
[sunting | sunting sumber]The "unit bersekutu" dalam jadual di bawah mempunyai kuasa kerajaan yang wujud dalam sistem perlembagaan persekutuan, manakala "unit-unit lain" itu diwakilkan kuasa oleh kerajaan persekutuan atau ditadbir secara langsung olehnya (Lihat daerah persekutuan dan wilayah persekutuan).
* menunjukkan ibu negara persekutuan (unit bersekutu yang mengandunginya)
** secara aktif dipertikaikan oleh negara-negara berdaulat yang lain atau masyarakat antarabangsa
Lihat juga
[sunting | sunting sumber]- Negeri berkaitan
- Negeri konstituen
- Daerah persekutuan
- Wilayah persekutuan
- Persekutuan
- Senarai kawasan autonomi mengikut negara
- Senarai negara berdaulat
- Kesatuan supranasional
- Jadual bahagian pentadbiran mengikut negara
Catatan
[sunting | sunting sumber]- ^ Flanders dan Wallonia dibahagikan kepada lima wilayah setiap satu, yang diberi mandat oleh Perlembagaan Belgium. Tadbir urus wilayah adalah tanggungjawab kerajaan serantau.
- ^ Komuniti dan rantau adalah institusi kerajaan yang berasingan dengan kawasan yang berbeza daripada tanggungjawab. Komuniti disusun berdasarkan sempadan linguistik, yang berbeza daripada sempadan serantau.
- ^ Bandar persekutuan mempunyai tahap pemerintahan sendiri sama dengan unit utama persekutuan yang lain.
- ^ Perlembagaan Brazil 1988 memperlakukan majlis-majlis perbandaran sebagai sebahagian daripada Persekutuan dan bukan semata-mata subbahagian tanggungan negeri.
- ^ Saint Kitts ditadbir secara langsung oleh kerajaan persekutuan.
- ^ Perlembagaan yang diterima pakai menempatkan kerajaan serantau sedia ada, dengan bilangan muktamad dan sempadan negeri anggota persekutuan yang ditentukan oleh Dewan Rakyat Parlimen Persekutuan.
Rujukan
[sunting | sunting sumber]- ^ The Australian National Dictionary: Fourth Edition, pg 1395. (2004) Canberra. ISBN 978-0-19-551771-2.
- ^ Constitution of the United States of America: Tenth Amendment, Reserved Powers
- ^ Crawford, J. (2006). The Creation of States in International Law. Oxford, Clarendon Press.
- ^ Contohnya Australia dan Amerika Syarikat.
- ^ Ini berlaku di Belgium pada tahun 1993. Kawasan Belgium sebelum ini telah diturunkan kuasa.
- ^ Sebagai contoh, wilayah Kanada dan kanton Swiss mempunyai lebih kuasa yang ketara dan menikmati lebih banyak perlindungan terhadap gangguan dan pelanggaran daripada kerajaan pusat berbanding kebanyakan persekutuan bukan Barat.
- ^ SBS World Guide 2008, p774
- ^ Daniel, Kate; Special Broadcasting Service Corporation (2008). SBS World Guide: The Complete Fact File on Every Country, 16th ed. Prahran, Victoria, Australia: Hardie Grant Books. m/s. 827. ISBN 978-1-74066-648-0. p26.
- ^ SBS World Guide 2008, p38
- ^ a b c d e f g h Autonomous region. See more at List of autonomous areas by country
- ^ SBS World Guide 2008, p46
- ^ SBS World Guide 2008, p74
- ^ SBS World Guide 2008, p101
- ^ Article 18
- ^ SBS World Guide 2008, p239
- ^ SBS World Guide 2008, p328
- ^ SBS World Guide 2008, p346
- ^ SBS World Guide 2008, p275
- ^ SBS World Guide 2008, p132
- ^ SBS World Guide 2008, p460
- ^ SBS World Guide 2008, p481
- ^ SBS World Guide 2008, p486
- ^ SBS World Guide 2008, p537
- ^ SBS World Guide 2008, p549
- ^ SBS World Guide 2008, p600
- ^ Federal structure of Russia, Article 65 of Russian Constitution.
- ^ "The Federal Republic of Somalia - Harmonized Draft Constitution" (PDF). Federal Republic of Somalia. Diarkibkan daripada yang asal (PDF) pada 2013-01-20. Dicapai pada 2 August 2012.
- ^ "Guidebook to the Somali Draft Provisional Constitution". Dicapai pada 2 August 2012.
- ^ SBS World Guide 2008, p687
- ^ SBS World Guide 2008, p700
- ^ SBS World Guide 2008, p760
- ^ SBS World Guide 2008, p798
Templat:Autonomous types of first-tier administration Templat:Terms for types of administrative territorial entities