Wad khas di Tokyo

Bahagian Pentadbiran Jepun
Peringkat Prefektur
Prefektur (都道府県 todōfuken)
Peringkat Subwilayah
Subwilayah (支庁 shichō) Daerah (郡 gun)
Peringkat Kawasan Perbandaran
Bandar Terancang (政令指定都市 seirei-shitei-toshi) Bandar Utama (中核市 chūkaku-shi) Bandar Istimewa (特例市 tokurei-shi) Bandar (市 shi) Wad Istimewa (Tokyo) (特別区 tokubetsu-ku) Pekan (町 chō, machi) Kampung (村 son, mura)
Peringkat Subkawasan Perbandaran
Wad (区 ku)

Wad khas di Tokyo (特別区 tokubetsu-ku) merupakan gabungan 23 kawasan perbandaran menghasilkan satu bahagian utama dan tempat yang paling popular di Tokyo, Jepun. Keseluruhan kawasan perbandaran yang ada di Tokyo merupakan bandar-bandar di Tokyo yang pernah wujud suatu ketika dahulu sebelum bandar-bandar ini dimansuhkan pada tahun 1943. Struktur wad khas Tokyo ini dibentuk dibawah Undang-undang Autonomi Tempatan Jepun dan yang uniknya hanya Tokyo sahaja yang mempunyai wad khas ini.

Dalam kalangan masyarakat Jepun, wad khas ini lebih dikenali sebagai “wad dua puluh tiga” (23区 nijūsan-ku). secara amnya, wad disini juga bermaksud “bandar” walau bagaimanapun masyarakat Jepun menetapkan bahawa wad khas (tokubetsuku) tidak pernah sama dengan bandar-bandar lain. Nerima menganggap bahawa bandar tersebut sebagai salah satu “bandar istimewa Tokyo” tapi konsep ini bukan bandar-bandar istimewa di Jepun (tokureishi).

Perbezaan antara kawasan perbandaran

Walaupun wad khas mendapat autonomi daripada kerajaan metropolis Tokyo, bandar istimewa ini juga berfungsi sebagai sebuah entiti bandar seperti memberikan khidmat masyrakat; seperti saluran air, pembuangan sisa-sisa kumbahan dan jabatan bomba. Kesemua khidmat ini dikawal oleh kerajaan metropolis Tokyo, manakal bandar-bandar istimewa Jepun pula perlu berusaha mendapat kesemua khidmat ini dengan sendiri. Bagi mendapatkan sumber kewangan untuk khidmat yang disediakan kepada 32 buah wad khas Tokyo ini, kerajaan metropolis Tokyo akan mengenakan cukai yang selalunya dikutip oleh kerajaan bandar itu sendiri, dan juga membuat pertukaran bayaran kepada wad-wad yang tidak boleh mendapat kewangan daripada pentadbiran tempatan itu sendiri.

Tidak seperti kawasan perbandaran (termasuklah kawasan perbandaran Tokyo barat), wad-wad khas Jepun ini tidak dikira sebagai entiti awam tempatan bagi tujuan Perlembagaan Jepun. Ini bermakna, wad khas Jepun ini tidak mempunyai hak dalam perlembagaan untuk membentuk undang-undang sendiri, ataupun membuat undian dalam pemilihan dato’ bandar atau anggota majlis kerajaan bandar. Dengan hak-hak ini seperti yang telah ditetapkan oleh peraturan, wad khas ini mungkin boleh juga ditarik balik oleh Diet Jepun; pendekatan yang sama juga diambil keatas kawasan perbandaran yang lain yang mingkin memerlukan permindaan perlembagaan.

Sejarah

Perkataan istimewa disini digunakan bagi membezakan daripada wad-wad (区 ku) yang lain di bandar-bandar besar Jepun. Sebelum tahun 1943, wad-wad bandar Tokyo adalah tidak mempunyai perbezaan langsung dengan mana-mana wad seperti di Osaka atau Kyoto. Pada 15 Mac 1943, apabila kerajaan peringkat bandar dan wilayah Tokyo digabungkan menjadi satu kerajaan wilayah, wad-wad ini diletakkan dibawah kuasa penuh peringkat wilayah. 35 bekas buah wad di Tokyo telah digabungkan menjadi 22 buah wad pada 15 Mac 1947 sebelum maksud sebenar keatas wad khas diberikan oleh Undang-undang Autonomi Tempatan secara sah, yang kemudiannya telah dikuatkuasakan pada 3 Mei tahun yang sama. Wad yang ke-23, Nerima telah dibentuk pada 1 Ogos 1947.

Sejak tahun 1970, wad-wad khas Tokyo telah melakukan banyak latihan dalam mempertimbangkan pemberian autonomi yang lebih daripada wad di bandar-bandar lain, menjadikan wad khas Tokyo ini seperti sebuah bandar yang mampu berdiri sendiri daripada sebuah daerah. Setiap satu wad mempunyai dato’ bandar (区長 kuchō) yang dilantik sendiri bersama jabatan-jabatannya (区議会 kugikai). dalam tahun 2000, Diet Jepun telah menetapkan bahawa wad khas ini sebagai entiti awam tempatan (地方公共団体 chihō kōkyō dantai), yang menjadikan wad khas ini mendapat status secara sah sama seperti bandar-bandar lain.

Setiap wad khas Tokyo ini mempunyai keluasan yang sangat besar iaitu (dari 10 hingga 60 km²) dan kadar populasinya (dari kurang daripada 40,000 hingga 830,000 orang) dan terdapat juga sebahagian wad-wad ini berkembang sehingga ke pulau buatan sendiri yang dibina. Setagaya mempunyai penduduk yang paling ramai, manakala jirannya pula, Ōita mempunyai kawasan yang paling luas antara wad-wad khas di Tokyo.

Sehingga 1 Oktober 2005, jumlah populasi penduduk di 32 buah wad khas Tokyo ini mencecah 8,483,140 orang, lebih kurang 2/3 daripada penduduk Tokyo dan ¼ penduduk kawasan metropolis Tokyo. Kesemua wad-wad ini mempunyai kepadatan penduduk seramai 13,800 setiap kilometer persegi (bersamaan dengan 35,600 batu persegi). Sehingga bulan Ogos 2008, kadar populasi penduduk telah meningkat menjadi 8,731,434 berdasarkan Agensi Statistik Jepun.

Senarai wad khas

*kadar populasi sehingga Jun 2007

Nama	Kanji	Populasi*	Kepadatan (/km²)	Kawasan (km²)	Daerah Besar
Adachi	足立区	629,392	11,830.68	53.20	Ayase, Kitasenju, Takenotsuka
Arakawa	荒川区	194,777	18,262.25	10.20	Arakawa, Machiya, Nippori, Minamisenju
Bunkyō	文京区	194,933	16,009.28	11.31	Hongō, Yayoi, Hakusan
Chiyoda	千代田区	43,802	3,763.06	11.64	Nagatachō, Kasumigaseki, Ōtemachi, Marunouchi, Akihabara, Yūrakuchō, Iidabashi
Chūō	中央区	104,997	10,344.53	10.15	Nihonbashi, Kayabachō, Ginza, Tsukiji, Hatchōbori, Shinkawa, Tsukishima, Kachidoki, Tsukuda,
Edogawa	江戸川区	661,386	13,264.86	49.86	Kasai, Koiwa
Itabashi	板橋区	529,059	16,445.72	32.17	Itabashi, Takashimadaira
Katsushika	葛飾区	428,066	12,286.62	34.84	Tateishi, Aoto
Kita	北区	330,646	15,885.67	20.59	Akabane, Ōji, Tabata
Kōtō	江東区	436,337	10,963.24	39.8	Kiba, Ariake, Kameido, Tōyōchō, Monzennakachō, Fukagawa, Kiyosumi, Shirakawa, Etchūjima, Sunamachi, Aomi
Meguro	目黒区	267,798	18,217.55	14.70	Meguro, Nakameguro, Jiyugaoka
Minato	港区	205,196	10,088.30	20.34	Odaiba, Shinbashi, Shinagawa, Roppongi, Toranomon, Aoyama, Azabu, Hamamatsuchō, Tamachi
Nakano	中野区	312,939	20,097.82	15.59	Nakano
Nerima	練馬区	702,202	14,580.61	48.16	Nerima, Ōizumi, Hikarigaoka
OtaŌta	大田区	674,590	11,345.27	59.46	Ōmori, Kamata, Haneda, Den-en-chōfu
Setagaya	世田谷区	855,416	14,728.23	58.08	Setagaya, Kitazawa, Kinuta, Karasuyama, Tamagawa
Shibuya	渋谷区	205,512	13,337.13	15.11	Shibuya, Ebisu, Harajuku, Hiroo, Sendagaya, Yoyogi
Shinagawa	品川区	353,887	15,576.01	22.72	Shinagawa, Gotanda, Ōsaki
Shinjuku	新宿区	309,463	16,975.48	18.23	Shinjuku, Takadanobaba, Ōkubo, Kagurazaka, Ichigaya
Suginami	杉並区	534,981	15,725.49	34.02	Kōenji, Asagaya, Ogikubo
Sumida	墨田区	237,433	16,079.49	13.75	Kinshichō, Morishita, Ryōgoku
Toshima	豊島区	256,009	19,428.44	13.01	Ikebukuro, Komagome, Senkawa, Sugamo
Taitō	台東区	168,277	16,139.38	10.08	Ueno, Asakusa
Jumlah Keseluruhan		8,637,098	13,890.25	621.81

Tempat

Kebanyakkan kawasan kejiranan yang penting-penting berada di sekitar wad-was khas Tokyo seperti:

Akasaka

Sebuah kawasan yang mempunyai pelbagai restoran, kelab dan hotel; kebanyakkan tempat ini mempunyai laluan perjalan kaki, menjadikan penduduk tempatan berasa seperti berjalan dikawasa kejiranan. Bersebelahan dengan Roppongi, Nagatachō, dan Aoyama.

Akihabara

Sebuah kawasan membeli-belah yang tersusun rapi bagi barangan seperti elektronik dan barang-barang Otaku.

Aoyama

Bersebelahan dengan Tokyo dengan kawasan riadah, tanah perkuburan, kawasan perumahan yang mahal, kedai-kedai terkini dan restoran antarabangsa. Termasuklah stesen bawah tanah Omotesandō.

Ginza dan Yūrakuchō

Kawasan yang penuh dengan pusat membeli-belah dan hiburan dan jabatan stor, kedai-kedai yang menjual barangan berjenama dan panggung wayang.

Harajuku

Dikenali dengan nama jalan tersebut (fesyen remaja).

Ikebukuro

Kawasan pertukaran antara pusat Tokyo utara yang paling sibuk, yang pelbagai barangan membeli-belah serta bandar Sunshine.

Jinbōchō

Pusat Tokyo yang menawarkan kedai-kedai buku terpakai serta kawasan barangan antik.

Marunouchi dan Ōtemachi

Kawasan tumpuan di Tokyo ini disebabkan oleh aktiviti-aktiiti perniagaan dan kewangan seperti ibu pejabat bank, syarikat perdagangan dan beberapa lagi badan-badan korporat yang lain. Kawasan ini menunjukkan pembikinan semula bangunan-bangunan baharu bagi tempat membeli-belah dan hiburan yang didirikan dihadapan stesen Tokyo Marunouchi.

Nagatachō

Kawasan nadi utama Tokyo dan negara Jepun dimana di lokasi ini terdapat Diet, menteri-menteri kerajaan dan ibu pejabat parti-parti Jepun.

Odaiba

Kawasan yang sangat besar yang menjadi salah satu tarikan ke Tokyo dengan menawarkan pelbagai tempat membeli-belah dan hiburan.

Omotesandō

Dikenali kerana menawarkan barangan secara besar-besaran di pusat membeli-belah.

Roppongi

Kawasan bukit Roppongi yang mempunyai pemandangan yang luar biasa pada waktu malam serta menjadi tumpuan kehadiran pengujung Barat.

Ryōgoku

Kawasan nadi kepada dunia sumo. Rumah kepada Ryōgoku Kokugikan serta banyak kawasan heya

Shibuya

Kawasan yang paling tua yang menawarkan pelbagai barang membeli-belah, fesyen, hiburan waktu malam serta budaya belia.

Shinagawa

Penambahan hotel-hotel di sebelah barat stesen Shinagawa menjadikan kawasan yang kurang maju di bahagian timur stesen Shinagawa bangun dengan menjadi pusat perniagaan.

Shinbashi

Sebuah kawasan yang sangat rancak dengan kompleks bangunan-bangunan tinggi yang menjadi pintu jalan ke Odaiba dan Shiodome Shiosite.

Shinjuku

Lokasi bangunan-bangunan Kerajaan Metropolis Tokyo. Kawasan ini lebih dikenali sebagai bandar pertama pencakar langit, kerana telah berdiri seawal sekitar tahun 1970. Banyak jabatan stor-stor, stor elektronik, dan hotel boleh ditemui di sini. Disebelah bahagian timur Stesen Shinjuku, Kabukichō terkenal dengan kawasan kelab malamnya. Stesen Shinjuku dikatakan membawa 3 Juta pengguna setiap hari, menjadikan ianya sebagai tempat paling sibuk di dunia.

Ueno

Stesen Ueno menyediakan perkhidmatan kereta api ke bahagian utara Tokyo. Selain itu, kawasan ini menyediakan pelbagai jabatan-jabatan stor dan kedia di Ameyoko, taman Ueno, Zoo Ueno dan muzium negara.

Lihat Juga

• Ibu negara Jepun
• Senarai bandar Jepun mengikut populasi
• Undang-undang Autonomi Tempatan
• Wad Jepun