Garis berturut-turut ke takhta Malaysia
Negara Anggota ASEAN |
Portal Malaysia |
Malaysia mengamalkan sistem Raja berperlembagaan, yang mana tiada susur galur khas untuk pewarisan takhta sebagai Yang di-Pertuan Agong. Sekiranya pada suatu masa takhta menjadi kosong (kerana kematian, ketidakupayaan atau perletakan jawatan), persidangan Majlis Raja-Raja akan bermesyuarat untuk memilih Yang di-Pertuan Agong yang baharu daripada kalangan sembilan Raja-Raja Melayu. Timbalan Yang di-Pertuan Agong tidak secara automatik menggantikan tempat Yang di-Pertuan Agong di singgahsana. Pemilihan jawatan Yang di-Pertuan Agong adalah dibawah Perkara 32 Perlembagaan Malaysia.
Mengikut konvensyen, pemilihan Yang di-Pertuan Agong adalah mengikut kekananan seorang Raja Melayu itu memerintah. Namun, jika baginda menolak jawatan tersebut, maka pemilihan baharu akan dibuat bagi memilih calon baharu.[1]
Takhta Kerajaan Persekutuan
[sunting | sunting sumber]Berikut adalah susunan bagi sistem penggiliran untuk jawatan Yang di-Pertuan Agong
Giliran | Negeri | Raja Melayu | Naik Takhta Persekutuan | Catatan |
---|---|---|---|---|
01 | Negeri Sembilan | Tuanku Muhriz (29 Dis 2008) |
Tiada | - |
02 | Selangor | Sharafuddin (22 Nov 2001) |
Tiada | - |
03 | Perlis | Sirajuddin (17 April 2000) |
13 Dis 2001 – 12 Dis 2006 | YdPA ke 12 |
04 | Terengganu | Mizan (15 May 1998) |
13 Dis 2006 – 12 Dis 2011 | YdPA ke 13 |
05 | Kedah | Sallehuddin (12 Sep 2017) |
Tiada | - |
06 | Kelantan | Mehmet V (13 Sep 2010) |
13 Dis 2016 – 6 Jan 2019 | YdPA ke 15 |
07 | Pahang | Abdullah (15 Jan 2019) |
31 Jan 2019 – 30 Jan 2024 | YdPA ke 16 |
08 | Johor | Ibrahim (23 Jan 2010) |
31 Jan 2024 - kini | YdPA ke 17 |
09 | Perak | Nazrin (29 Mei 2014) |
Timbalan Yang di-Pertuan Agong | 18 |
Takhta Negeri
[sunting | sunting sumber]Takhta Negeri adalah seperti berikut.[2]
Negeri Sembilan
[sunting | sunting sumber]Negeri Sembilan unik kerana ia adalah satu-satunya Negeri di Malaysia yang mengamalkan pemerintahan elektif dan bukannya dinasti linear. Empat luak (daerah) terbesar di Negeri Sembilan masing-masing memilih Undang yang juga merupakan raja negeri. Apabila kedudukan Yamtuan Besar kosong, keempat-empat Undang akan dipanggil untuk melantik pengganti dalam kalangan Putera Yang Empat. Mereka ialah
- Tunku Besar Seri Menanti
- Tunku Laksamana Negeri Sembilan
- Tunku Muda Serting Negeri Sembilan
- Tunku Panglima Besar Negeri Sembilan
Yamtuan Besar sekarang adalah Tuanku Muhriz.
Selangor
[sunting | sunting sumber]- en:Salahuddin of Selangor|Sultan Salahuddin Abdul Aziz Shah (1926–2001)
- en:Sharafuddin of Selangor|Sultan Sharafuddin Idris Shah (lahir 1945)
- (1) Tengku Amir Shah, Raja Muda Selangor[3] (lahir 1990)
- (2) Tengku Alaeddin Sulaiman Shah III, Tengku Laksamana Selangor (lahir 1950)
- (3) Tengku Shakirinal Sulaiman Shah (lahir 1980)
- (4) Tengku Mahmood Shakirinal Shah (lahir 2010)
- (5) Tengku Alaeddin Sulaiman Shah VI (lahir 2013)
- (6) Tengku Abdulaziz Shakirinal Shah (lahir 2017)
- (7) Tengku Salehuddin Sulaiman Shah, Tengku Indera Bijaya Diraja Selangor (lahir 1982)
- (8) Tengku Ibrahim Salehuddin Shah (lahir 2014)
- (9) Tengku Shahrain Sulaiman Shah (lahir 1985)
- (10) Tengku Shariffuddin Sulaiman Shah (lahir 1987)
- (3) Tengku Shakirinal Sulaiman Shah (lahir 1980)
- (11) Tengku Abdul Samad Shah, Tengku Panglima Besar Selangor 9 (lahir 1953)
- (12) Tengku Musahiddin Shah III, Tengku Seri Perkasa Diraja Selangor (lahir 1984)
- (13) Tengku Ahmad Shah, Tengku Panglima Raja Selangor (lahir 1955)
- (14) Tengku Alam Shah Amirudin (lahir 1982)
- en:Sharafuddin of Selangor|Sultan Sharafuddin Idris Shah (lahir 1945)
Perlis
[sunting | sunting sumber]- en:Syed Putra of Perlis|Tuanku Syed Putra (1920–2000)
- en:Sirajuddin of Perlis| Tuanku Syed Sirajuddin (lahir 1943)
- (1) Tuanku Syed Faizuddin Putra, Raja Muda Perlis (lahir 1967)
- (2) Syed Sirajuddin Areeb Putra (lahir 2009)
- (1) Tuanku Syed Faizuddin Putra, Raja Muda Perlis (lahir 1967)
- (3) Syed Badaruddin, Tengku Syarif Bendahara Perlis (lahir 1945)
- (4) Syed Mashafuddin (lahir 1974)
- (5) en:Syed Amir Zainal Abidin Putra Jamalullail Syed Amir Zainal Abidin Syed Putra Jamalullail, Tengku Syarif Temenggung Perlis (lahir 1950)
- (6) Syed Budriz Putra, Engku Maharaja Lela Setia Paduka Selangor (lahir 1972)
- (7) Syed Aqil Harrith (lahir 2001)
- (6) Syed Budriz Putra, Engku Maharaja Lela Setia Paduka Selangor (lahir 1972)
- (8) en:Syed Razlan Putra Jamalullail Syed Razlan Syed Putra Jamalullail, Tengku Syarif Laksamana Perlis (lahir 1951)
- (9) Syed Muhammad Hazrain (lahir 1978)
- (10) Syed Hazriq (lahir 2012)
- (11) Syed Hazrin (lahir 2013)
- (12) Syed Muhammad Hafiz (lahir 1981)
- (9) Syed Muhammad Hazrain (lahir 1978)
- (13) en:Syed Zainol Anwar Putra Jamalullail|Syed Zainol Anwar Syed Putra Jamalullail, Tengku Syarif Panglima Perlis (lahir 1952)
- (14) en:Syed Haizam Hishamuddin Putra Jamalullail, Engku Panglima Setia Diraja Selangor (lahir 1983)
- (15) Syed Jufri Ziauddin (lahir 1992)
- (16) Syed Zainal Rashid (lahir 1953)
- (17) Syed Azni (lahir 1954)
- (18) Syed Fariz Naqiuddin (lahir 1985)
- (19) Syed Haniff Iskandar (lahir 1992)
- (20) Syed Badlishah (lahir 1958)
- (21) Syed Fezriq (lahir 1980)
- (22) Syed Felsham (lahir 1984)
- (23) Syed Fernash (lahir 1988)
- en:Sirajuddin of Perlis| Tuanku Syed Sirajuddin (lahir 1943)
Nota
Terengganu
[sunting | sunting sumber]- en:Mahmud of Terengganu| Sultan Mahmud al-Muktafi Billah Shah (1930–1998)
- en:Mizan Zainal Abidin of Terengganu| Sultan Mizan Zainal Abidin (lahir 1962)
- (1) Tengku Muhammad Ismail, Yang di-Pertuan Muda Terengganu (lahir 1998)
- (2) Tengku Muhammad Muaz, Tengku Sri Setia Mahkota Raja Terengganu (lahir 2000)
- (3) Tengku Mustafa Kamil, Tengku Sri Bendahara Raja Terengganu (lahir 1968)
- (4) Tengku Sharrif Mahmudd
- (5) Tengku Daniel Haqim
- (6) Tengku Nabbhil al-Muktaffi Billah
- (7) Tengku Badrul Zhamman, Tengku Sri Panglima Raja Terengganu (lahir 1974)
- (8) Tengku Muhammad Ryan Faiz
- (9) Tengku Reyad Feysal
- (10) Tengku Badrul Hissyam Baharuddin, Tengku Sri Temenggung Raja Terengganu (lahir 1976)
- (11) Tengku Muhammad Ashman
- (12) Tengku Muhammad Ariesh
- (13) Tengku Muhammad Ozaer
- (14) Tengku Muhammad Adreez
- (15) Tengku Muhammad Mahmud Akbar Nasreddine Haqqani
- en:Mizan Zainal Abidin of Terengganu| Sultan Mizan Zainal Abidin (lahir 1962)
Kedah
[sunting | sunting sumber]- en:Badlishah of Kedah|Sultan Badlishah (1894–1958)
- en:Abdul Halim of Kedah|Sultan Abdul Halim Mu'adzam Shah (1927–2017)
- en:Sallehuddin of Kedah|Sultan Sallehuddin (lahir 1942)
- (1) Tengku Sarafudin Badlishah, Raja Muda Kedah [4] (lahir 1967)
- (2) Tunku Sulaiman Badlishah (lahir 2007)
- (3) Tunku Shazuddin Ariff, Tunku Mahkota Kedah[5] (lahir 1970)
- (1) Tengku Sarafudin Badlishah, Raja Muda Kedah [4] (lahir 1967)
- (4) Tunku Abdul Hamid Thani, Tunku Bendahara Kedah (lahir 1951)
Kelantan
[sunting | sunting sumber]- Sultan Ismail Petra (1949-2019)
- Sultan Muhammad V (lahir 1969)
- (-) Tengku Ismail Leon Petra (lahir 2019)
- (-) Tengku Muhammad Fa-iz Petra (lahir 1974)
- (-) Tengku Muhammad Johan Petra (lahir 2023)
- (1) Tengku Muhammad Fakhry Petra, Tengku Mahkota Kelantan (sejak 2024), (lahir 1978)
- Sultan Muhammad V (lahir 1969)
Pahang
[sunting | sunting sumber]- Sultan Haji Ahmad Shah Al-Musta’in Billah (1930-2019)
- Al-Sultan Abdullah Riayatuddin Al-Mustafa Billah Shah (lahir 1959)
- (1) Tengku Hassanal Ibrahim Alam Shah, Tengku Mahkota Pahang (lahir 1995)
- (2) Tengku Muhammad Iskandar Ri’ayatuddin Shah, Tengku Arif Bendahara Pahang (lahir 1997)
- (3) Tengku Ahmad Ismail Mu’adzam Shah, Tengku Panglima Muda Pahang (lahir 2000)
- (4) Tengku Abdul Rahman, Tengku Muda Pahang (lahir 1960)
- (5) Tengku Eddie Akasyah (lahir 2004)
- (6) Tengku Ahmad Firhan Shah (lahir 2005)
- (7) Tengku Armaan Alam Shah (lahir 2010)
- (8) Tengku Fahid Muadzam Shah, Tengku Arif Temenggung Pahang (lahir 1994)
- Al-Sultan Abdullah Riayatuddin Al-Mustafa Billah Shah (lahir 1959)
Johor
[sunting | sunting sumber]- Sultan Mahmood Iskandar l (1932–2010)
- Sultan Ibrahim Ismail (lahir 1958)
- (1) Tunku Ismail Idris Abu Bakar Abdul Majid, Tunku Mahkota Johor (lahir 1984)
- (2) Tunku Iskandar Abdul Jalil Abu Bakar Ibrahim, Raja Muda Johor (lahir 2017)
- (3) Tunku Abu Bakar Ibrahim (lahir 2019)
- (4) Tunku Idris Iskandar Ismail Abdul Rahman, Tunku Aris Temenggong Johor (lahir 1987)
- (5) Tunku Abdull Rahman Hassan al-Jefri, Tunku Panglima Johor (lahir 1993)
- (6) Tunku Abbhu Bhakker Mahmudd Iskandar Ibrahim, Tunku Putera Johor, Tunku Laksamana Johor (kosong) (lahir 2001)
- (1) Tunku Ismail Idris Abu Bakar Abdul Majid, Tunku Mahkota Johor (lahir 1984)
- (7) Tunku Abdul Majid Idris Ismail Ibrahim, Tunku Aris Bendahara Johor (lahir 1970)
- (8) Tunku Mahmood Iskandar II (lahir 2006)
- (9) Tunku Abdul Mateen Idris Ismail Ibrahim Iskandar (lahir 2015)
- Sultan Ibrahim Ismail (lahir 1958)
Perak
[sunting | sunting sumber]Berbeza dengan kesultanan Malaysia yang lain, dinasti Perak yang berkuasa menggunakan susunan penggantian yang agak kompleks.
Sultan yang memerintah melantik para putera dalam keturunan lelaki dari seorang Sultan ke beberapa gelaran pembesar yang tinggi. Mereka disusun dalam urutan yang sangat mendahului yang menunjukkan urutan penggantian takhta. Berdasarkan keputusan 25 Februari 1953, hierarki judul dan susunan penggantian yang sesuai adalah seperti berikut:
- Raja Muda, Raja Haji Jaafar Saffiuddin Muazzam Shah II
- Raja Di-Hilir, Raja Haji Iskandar Dzulkarnain Inayah Shah II
- Raja Kecil Besar, Raja Azlan Muzzaffar Shah
- Raja Kecil Sulong, Raja Ahmad Nazim Azlan Shah
- Raja Kecil Tengah, Raja Haji Iskandar Zairan Shah
- Raja Kecil Bongsu, kosong
Walaupun pemegang hak biasanya dilantik seumur hidup, hakmilik boleh dicabut sekiranya berlaku ketidakcekapan atau ketidakupayaan. Dengan kemangkatan atau kenaikan pangkat pemegang hak yang ada, pemegang gelaran paling kanan berikutnya akan menggantikannya. Raja Muda adalah pewaris yang nyata, dan menggantikan sultan yang berkuasa atas kemangkatannya, di mana putera memegang gelaran Raja Di-Hilir menjadi Raja Muda yang baharu. Raja Kechil Besar kemudian menjadi Raja Di-Hilir. Sultan yang baharu kemudian boleh melantik calonnya sendiri untuk gelaran paling muda yang kosong oleh pengganti ini.[perlu rujukan]
- en:Ahmaddin Shah of Perak|Sultan Ahmadduddin Shah (died 1806; r. 1792–1806)
- Sultan Abdul Malik Mansur Shah Jamalullah (died 1825; r. 1806–1825)
- Sultan Abdullah Muazzam Shah Khalilullah (c. 1805–1830; r. 1825-1830)
- Tuanku Ahmad Shah Johan Berdaulat Khalifatullah, Yang di-Pertuan Muda (died 1820)
- Sultan Jaafar Safiuddin Muazzam Shah Waliullah (died 1865; r. 1857–1865)
- en:Abdullah Muhammad Shah II of Perak|Sultan Abdullah Muhammad Shah II Habibullah (1842–1922; r.1874–1877)
- Raja Chulan, Raja Di-Hilir (1869–1933)
- Raja Zainal Azman Shah, Raja Kechil Tengah (1903–1956)
- (6). en:Raja Izuddin Chulan|Raja Izuddin Chulan (born 1951; Raja Kechil Bongsu: (died 2022; r. 2016–2022)
- Raja Zainal Azman Shah, Raja Kechil Tengah (1903–1956)
- Raja Chulan, Raja Di-Hilir (1869–1933)
- Raja Musa I, Raja Muda (died 1906)
- en:Abdul Aziz of Perak|Sultan Abdul Aziz al-Mutasim Billah Shah Nikmatullah (1887–1948; r.1938–1948)
- Dato Sri Musa II, Raja Muda (1919–1983)
- (1). Raja Dato Sri Jaafar Saffhiuddin Muazzam Shah III, Raja Muda, Wakil us-Sultan, Wazir ul-Azam, Crown Prince (born 1941; Raja Muda, Crown Prince: 2014–present)
- Dato Sri Musa II, Raja Muda (1919–1983)
- en:Abdul Aziz of Perak|Sultan Abdul Aziz al-Mutasim Billah Shah Nikmatullah (1887–1948; r.1938–1948)
- en:Abdullah Muhammad Shah II of Perak|Sultan Abdullah Muhammad Shah II Habibullah (1842–1922; r.1874–1877)
- Raja Alang Iskandar Shah, Raja Bendahara (died 1849)
- en:Idris Shah I of Perak|Sultan Idris Murshidul Azzam Shah Rahmatullah (1849–1916; r.1887–1916)
- en:Abdul Jalil of Perak|Sultan Abdul Jalil Nasiruddin al-Muhtaram Shah Radiullah (1870–1918; r. 1916–1918)
- en:Yussoff Izzuddin Shah of Perak|Sultan Yussuff Izzuddin Shah Ghafarullahulah (1890–1963; r.1948–1963)
- en:Azlan Shah of Perak|Sultan Azlan Muhibbuddin Shah Al-mathuratullah (1928–2014; r.1984–2014)
- en:Nazrin Shah of Perak|Sultan Nazrin Muizzuddin Shah (born 1956; r. 2014–present)
- (3). Raja Azlan Muzzaffar Shah, Raja Kechil Besar (born 2008; Raja Kechil Besar: 2014–present)
- Raja Datuk Sri Ashman Muizzuddin Shah, Raja Kechil Sulong (1958–2012; 2010–2012)
- (4). Raja Azlan Shah II, Raja Kechil Sulong (born 1994; Raja Kechil Sulong: 2014–present)
- en:Nazrin Shah of Perak|Sultan Nazrin Muizzuddin Shah (born 1956; r. 2014–present)
- Raja Zairan (died 1979)
- (5). Raja Iskandar (born 1941; Raja Kechil Tengah: 2016–present)
- en:Azlan Shah of Perak|Sultan Azlan Muhibbuddin Shah Al-mathuratullah (1928–2014; r.1984–2014)
- en:Yussoff Izzuddin Shah of Perak|Sultan Yussuff Izzuddin Shah Ghafarullahulah (1890–1963; r.1948–1963)
- en:Iskandar of Perak|Sultan Alang Iskandar Shah II Kaddasullah (1881–1938; r.1918–1938)
- en:Idris Shah II of Perak|Sultan Idris al-Mutawakil Allahahi Shah Afifullah (1924–1984; r.1963–1984)
- (2). Raja Iskandar Dzulkarnain, Raja Di-Hilir, Deputy Crown Prince (born 1955; Raja Di-Hilir, Deputy Crown Prince: 2014–present)
- en:Idris Shah II of Perak|Sultan Idris al-Mutawakil Allahahi Shah Afifullah (1924–1984; r.1963–1984)
- en:Abdul Jalil of Perak|Sultan Abdul Jalil Nasiruddin al-Muhtaram Shah Radiullah (1870–1918; r. 1916–1918)
- en:Idris Shah I of Perak|Sultan Idris Murshidul Azzam Shah Rahmatullah (1849–1916; r.1887–1916)
- Sultan Jaafar Safiuddin Muazzam Shah Waliullah (died 1865; r. 1857–1865)
- Raja Inu Muhammad Saleh, Raja Kechil Lasa
- Sultan Sahabbuddin Riayat Shah Saifullah (died 1851; r. 1830–1851)
- Sultan Ali al-Mu'ammal Inayat Shah Nabiullah (died 1871; r. 1865–1871)
- Sultan Sahabbuddin Riayat Shah Saifullah (died 1851; r. 1830–1851)
- Sultan Abdul Malik Mansur Shah Jamalullah (died 1825; r. 1806–1825)
Rujukan
[sunting | sunting sumber]- ^ Bagaimana proses pemilihan Yang di-Pertuan Agong?
- ^ "Malaysia: Land of Nine Kings". Dicapai pada 22 February 2012.
- ^ Harits Asyraf Hasnan (15 October 2016). "Tengku Amir Shah sempurnakan istiadat pemasyhuran Raja Muda Selangor". astroawani.com (dalam bahasa Malay). Dicapai pada 25 January 2018.CS1 maint: unrecognized language (link)
- ^ Aizat, Sharif (26 November 2017). "Raja Muda Kedah ke-20 dimasyhur" (dalam bahasa Malay). myMetro. Dicapai pada 26 November 2017.CS1 maint: unrecognized language (link)
- ^ Aizat, Sharif (26 November 2017). "Raja Muda Kedah ke-20 dimasyhur" (dalam bahasa Malay). myMetro. Dicapai pada 26 November 2017.CS1 maint: unrecognized language (link)