Pergi ke kandungan

Yu garang

Daripada Wikipedia, ensiklopedia bebas.

Yu garang
Julat zaman: Miocene–Recent
[1]
Yu garang di Thailand
Pengelasan saintifik e
Domain: Eukaryota
Alam: Animalia
Filum: Chordata
Kelas: Chondrichthyes
Superorder: Selachimorpha
Order: Carcharhiniformes
Keluarga: Carcharhinidae
Genus: Carcharhinus
Spesies:
C. leucas
Nama binomial
Carcharhinus leucas
Taburan yu garang

Ikan yu garang (Carcharhinus leucas), juga yu Zambezi di Afrika dan yu Tasik Nicaragua di Nicaragua, ialah spesies jerung requiem yang biasa ditemui di seluruh dunia, di perairan yang hangat dan cetek di sepanjang pantai dan di sungai. Ia terkenal dengan sifatnya yang agresif, dan kehadiran terutamanya dalam sistem air payau dan air tawar yang hangat, cetek termasuk muara dan bahagian hilir sungai.

Ikan yu garang boleh hidup subur dalam air masin dan tawar. Ikan ini diketahui mengembara jauh ke atas sungai, dan telah diketahui mengembara ke atas Sungai Mississippi sehingga Alton, Illinois,[3] kira-kira 1,100 kilometer (700 bt) dari lautan, tetapi beberapa interaksi air tawar dengan manusia telah direkodkan. Ikan yu garang saiz besar mungkin bertanggungjawab terhadap kebanyakan serangan jerung berhampiran pantai, termasuk banyak kejadian gigitan jerung yang dikaitkan dengan spesies lain.[4]

Berbeza dengan yu sungai dari genus Glyphis, yu garang bukanlah ikan yu air tawar sejati, walaupun mereka mampu bertahan di habitat air tawar.

Evolusi

[sunting | sunting sumber]

Beberapa saudara terdekat yu garang yang masih hidup tidak mempunyai keupayaan osmoregulasi. Genusnya, Carcharhinus, juga termasuk "jerung pasir", yang tidak mampu mengawal osmoregulasi.[5]

Yu garang mempunyai banyak persamaan dengan jerung sungai genus Glyphis, dan spesies lain Carcharhinus, tetapi filogeninya masih belum dimantapkan.[6]

Anatomi dan rupa

[sunting | sunting sumber]

Ikan yu garang adalah besar dan gempal, dengan betina lebih besar daripada jantan. Ikan ini boleh mencapai sehingga 81 cm (2 ka 8 in) panjang semasa lahir.[7] Ikan betina dewasa memiliki panjang purata 2.4 m (8 ka) dan biasanya mempunyai berat 130 kg (290 lb), manakala jantan dewasa yang lebih kecil berpurata 2.25 m (7 ka) dan 95 kg (209 lb). Manakala saiz maksimum 3.5 m (11 ka) biasanya dilaporkan, satu rekod wujud bagi spesimen betina dengan panjang tepat 4.0 m (13 ka).[4][8][9] Ikan yu garang adalah lebih lebar dan lebih berat daripada jerung requiem lain yang setanding panjangnya, dan berwarna kelabu di atas dan putih di bawah. Sirip punggung kedua lebih kecil daripada yang pertama. Sirip ekor ikan adalah lebih panjang dan lebih rendah daripada sirip jerung yang lebih besar, dan ia mempunyai muncung kecil, dan tidak mempunyai rabung interdorsal.[7]

Jerung lembu mempunyai daya gigitan sehingga 5,914 newton (1,330 lbf), paling tinggi dalam semua ikan rawan yang diselidiki berdasarkan berat-per-berat.[10]

Taburan dan habitat

[sunting | sunting sumber]

Ikan yu garang biasanya ditemui di seluruh dunia: di kawasan pantai lautan panas, di sungai dan tasik, dan kadang-kadang, aliran air masin dan air tawar jika cukup dalam. Ia pernah ditemui pada kedalaman 150 m (490 ka), tetapi biasanya tidak berenang lebih dalam daripada 30 m (98 ka).[11] Di Atlantik, ia ditemui dari Massachusetts ke selatan Brazil, dan dari Maghribi ke Angola.

Tingkah laku

[sunting | sunting sumber]

Ikan yu garang adalah ikan paling terkenal daripada 43 spesies Elasmobranchii dalam 10 genus dan empat keluarga telah dilaporkan dalam air tawar.[12]

Ikan yu garang mereka boleh berenang antara air masin dan air tawar dengan mudah.[13] Ikan ini juga merupakan ikan eurihalin, yakni mampu menyesuaikan diri dengan pelbagai darjat kemasinan air. Ikan yu garang adalah salah satu daripada beberapa ikan rawan yang telah dilaporkan dalam sistem air tawar. Kebanyakan ikan eurihalin ialah ikan bertulang seperti salmon dan tilapia, dan tidak berkait rapat dengan ikan yu garang. Andaian evolusi boleh dibuat untuk membantu menjelaskan pemutusan evolusi semacam ini, salah satunya ialah yu garang itu menghadapi kesesakan populasi yang berlaku semasa zaman ais terkini.[14] Kesesakan ini mungkin telah memisahkan jerung lembu daripada subkelas Elasmobranchii yang lain, dan mengutamakan gen sistem osmoregulasi.

Diet

[sunting | sunting sumber]

Makanan ikan yu garang terutamanya terdiri daripada ikan bertulang dan jerung kecil, termasuk yu garang lain,[4] dan ikan pari. Pemakanan mereka juga boleh termasuk penyu, burung, lumba-lumba, mamalia darat, krustasea dan ekinoderma. Mereka memburu di perairan yang keruh kerana lebih sukar bagi mangsa untuk melihat jerung datang.[15][16] Jerung lembu telah diketahui menggunakan teknik langgar-dan-gigit untuk menyerang mangsanya. Selepas sentuhan awal pertama, mereka terus menggigit dan menangani mangsa sehingga mangsa tidak dapat melarikan diri.[17]

Ikan yu garang ialah pemburu yang bersendirian, walaupun boleh berpasangan secara ringkas dengan jerung lain untuk memudahkan proses memburu dan menipu mangsa.[18][19]

Pembiakan

[sunting | sunting sumber]

Ikan yu garang mengawan pada akhir musim panas dan awal musim luruh,[5] selalunya di teluk dan muara sungai.[20] Selepas hamil selama 12 bulan, ia boleh melahirkan 1 hingga 13 anak hidup.[5][21]

Interaksi dengan manusia

[sunting | sunting sumber]
Photo of bull shark in shallow water
Ikan yu garang; Bahamas.

Memandangkan yu garang selalunya tinggal di perairan yang sangat cetek, terdapat dalam banyak jenis habitat, bersifat teritorial, dan tidak mempunyai toleransi terhadap provokasi, mereka mungkin lebih berbahaya kepada manusia daripada spesies jerung lain.[11] Ikan yu garang adalah salah satu daripada tiga spesies jerung (bersama-sama dengan yu harimau dan yu putih) yang berkemungkinan besar menggigit manusia.[22]

Ikan yu garang telah menyerang perenang di sekitar teluk pelabuhan Sydney.[23] Di India, yu garang berenang menaiki Ganges, Bramaputra, Mahanadi, dan sungai-sungai India lain, dan menggigit orang yang mandi. Kebanyakan kejadian gigitan ini dikaitkan dengan yu Ganges, Glyphis gangeticus, spesies jerung sungai yang terancam kritikal, walaupun jerung harimau pasir juga dipersalahkan pada tahun 1960-an dan 1970-an.

Yu garang juga telah menyerang manusia di luar pantai Florida. [24]

Ekologi

[sunting | sunting sumber]

Manusia ialah ancaman terbesar kepada yu garang. Jerung yang lebih besar, seperti yu harimau dan yu putih, mungkin menyerang mereka, tetapi biasanya hanya menyasarkan ikan muda.[4] Buaya mungkin menjadi ancaman kepada jerung lembu di sungai. Buaya katak telah diperhatikan sedang memangsa yu garang lembu di sungai dan muara Australia Utara,[25] dan seekor buaya Nil dilaporkan sedang memakan seekor yu garang di Afrika Selatan.[26]

Rujukan

[sunting | sunting sumber]
  1. ^ "Fossil Works". Fossilworks.org.
  2. ^ Rigby, C.L.; Espinoza, M.; Derrick, D.; Pacoureau, N.; Dicken, M. (2021). "Carcharhinus leucas". Senarai Merah Spesies Terancam IUCN. 2021: e.T39372A2910670. doi:10.2305/IUCN.UK.2021-2.RLTS.T39372A2910670.en. Dicapai pada 19 November 2021.
  3. ^ Sharks In Illinois
  4. ^ a b c d "Bull shark". Florida Museum of Natural History. Dicapai pada 8 September 2006.
  5. ^ a b c McAuley, R. B.; Simpfendorfer, C. A.; Hyndes, G. A.; Lenanton, R. C. J. (2007). "Distribution and reproductive biology of the sandbar shark, Carcharhinus plumbeus (Nardo), in Western Australian waters". Marine and Freshwater Research. 58 (1): 116–126. doi:10.1071/MF05234. The proportion of mature males with running spermatozoa increased from 7.1% in October to 79 and 80% in January and March, respectively, suggesting that mating activity peaks during late summer and early autumn.
  6. ^ Fowler, S.; Reed, T.; Dipper, F. (1997). Elasmobranch biodiversity, conservation, and management: Proceedings of the international seminar and workshop. Gland Switzerland: IUCN.
  7. ^ a b "Shark Species; Bull Sharks". Shark Diver Magazine. 17: 34. 2003. Diarkibkan daripada yang asal pada 19 April 2012. Dicapai pada 21 May 2011.
  8. ^ "The Biggest Bull Shark…Ever?". The Rosenstiel School of Marine & Atmospheric Science. 2012-07-18. Diarkibkan daripada yang asal pada 15 February 2013. Dicapai pada 10 November 2012.
  9. ^ "9 Biggest Sharks Ever Caught". Total Pro Sports.com. 4 August 2011.
  10. ^ Habegger, M. L.; Motta, P. J.; Huber, D. R.; Dean, M. N. (2012). "Feeding biomechanics and theoretical calculations of bite force in bull sharks (Carcharhinus leucas) during ontogeny". Zoology. 115 (6): 354–364. doi:10.1016/j.zool.2012.04.007. PMID 23040789.
  11. ^ a b Crist, Rick. "Carcharhinus leucas". University of Michigan Museum of Zoology, Animal Diversity Web. Dicapai pada 8 September 2006.
  12. ^ Compagno, Leonard I.V.; Cook, Sid F. (March 1995). "Freshwater elasmobranchs; a questionable future". Florida Museum of Natural History Ichthyology Department. Diarkibkan daripada yang asal pada 5 July 2008. Dicapai pada 27 April 2011.
  13. ^ Heupel, Michelle R.; Colin A. Simpfendorfer (2008). "Movement and distribution of young bull sharks Carcharhinus leucas in a variable estuarine environment" (PDF). Aquatic Biology. 1: 277–289. doi:10.3354/ab00030.
  14. ^ Tillett B., Meekan; M., Field; I., Thornburn; D., Ovenden, J. (2012). "Evidence for reproductive philopatry in the bull shark Carcharhinus leucas". Journal of Fish Biology. 80 (6): 2140–2158. doi:10.1111/j.1095-8649.2012.03228.x. PMID 22551174.CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  15. ^ Kindersley, Dorling (2001) in Animal, David Burnie and Don E. Wilson (eds.
  16. ^ Snelson, Franklin F; Mulligan, Timothy J; Williams, Sherry E (1 January 1984). "Food Habits, Occurrence, and Population Structure of the Bull Shark, Carcharhinus leucas, in Florida Coastal Lagoons". Bulletin of Marine Science. 1: 71–80.
  17. ^ Motta, Philip J; Wilga, Cheryl D. (2001). "Advances in the study of feeding behaviors, mechanisms, and mechanics or sharks". Environmental Biology of Fishes. 60 (1): 131–156. doi:10.1023/A:1007649900712.
  18. ^ Bull Sharks, Carcharhinus leucas.
  19. ^ Life of Bull Shark | Life of Sea.
  20. ^ Pacific Shark Research Center » Featured Elasmobranch – Bull Shark Diarkibkan 4 Oktober 2013 di Wayback Machine.
  21. ^ Fact Sheet: Bull Sharks.
  22. ^ "Bull shark". National Geographic. Dicapai pada 3 April 2011.
  23. ^ Quinn, Ben (15 March 2009). "Shark attacks bring panic to Sydney's shore". The Guardian. London.
  24. ^ Frantz, Vickie (18 July 2011). "Bull Sharks Attacks Commonly in Warm, Shallow Waters". accuweather.
  25. ^ "No Bull: Saltwater Crocodile Eats Shark". UnderwaterTimes.com. 13 August 2007. Dicapai pada 15 June 2008.
  26. ^ "FLMNH Ichthyology Department: Bull Shark". www.flmnh.ufl.edu. Dicapai pada 2015-10-23.

Sumber

[sunting | sunting sumber]
Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Yu_garang&oldid=5691323"