Pergi ke kandungan

Sitogenetik

Daripada Wikipedia, ensiklopedia bebas.
Sel metafasa positif untuk penyusunan semula BCR/ABL menggunakan FISH

Sitogenetik pada dasarnya ialah cabang genetik, tetapi juga merupakan sebahagian daripada biologi sel atau sitologi (subbahagian anatomi manusia), berkenaan cara kromosom berkaitan dengan tingkah laku sel, terutamanya dengan tingkah laku mereka semasa mitosis dan meiosis.[1] Teknik yang digunakan termasuk kariotip, analisis kromosom penjaluran G, di samping teknik jalur sitogenetik lain, serta sitogenetik molekul seperti penghibridan in situ (FISH) dan penghibridan genomik perbandingan (CGH).

Sejarah

[sunting | sunting sumber]

Permulaan

[sunting | sunting sumber]

Kromosom pertama kali diperhatikan dalam sel tumbuhan oleh Carl Nägeli pada tahun 1842. Tingkah laku mereka dalam sel haiwan (salamander) telah diterangkan oleh Walther Flemming, penemu mitosis, pada tahun 1882. Nama itu dicipta oleh ahli anatomi Jerman lain, von Waldeyer pada tahun 1888.

Peringkat seterusnya berlaku selepas perkembangan genetik pada awal abad ke-20, apabila diketahui bahawa set kromosom (kariotip) ialah pembawa gen. Levitsky nampaknya menjadi orang pertama yang mentakrifkan kariotip sebagai penampilan fenotip kromosom soma, berbeza dengan kandungan gennya.[2][3] Penyiasatan terhadap kariotip manusia mengambil masa bertahun-tahun untuk menyelesaikan soalan paling asas: berapa banyak kromosom yang terkandung dalam sel manusia diploid biasa?[4] Pada tahun 1912, Hans von Winiwarter melaporkan 47 kromosom dalam spermatogonia dan 48 dalam oogonia, menyimpulkan mekanisme penentuan jantina XX/XO.[5] Theophilus Painter pada tahun 1922 tidak pasti sama ada bilangan diploid manusia ialah 46 atau 48, dan mula-mulanya memihak kepada 46.[6] Beliau tukar pendapatnya kemudian dari 46 kepada 48, dan beliau dengan betul menegaskan bahawa manusia mempunyai sistem penentuan jantina XX/XY.[7] Memandangkan teknik mereka, keputusan ini agak luar biasa. Dalam buku sains, bilangan kromosom manusia kekal pada 48 selama lebih tiga puluh tahun. Teknik baharu diperlukan untuk membetulkan ralat ini. Joe Hin Tjio yang bekerja di makmal Albert Levan [8] [9] bertanggungjawab mencari pendekatan:

  1. Menggunakan sel dalam kultur
  2. Prarawat sel dalam larutan hipotonik, menyebabkan sel membengkak dan menyebarkan kromosom
  3. Membekukan metafasa mitosis dengan larutan kolkisina
  4. Melenyek penyediaan pada slaid, memaksa kromosom terhadap dalam satu satah
  5. Memotong fotomikrograf dan menyusun hasilnya menjadi kariogram yang tidak dapat dipertikaikan.

Ia mengambil masa sehingga tahun 1956 untuk diterima bahawa karyotype manusia termasuk hanya 46 kromosom. [10] [11] [12] Kera besar mempunyai 48 kromosom. Kromosom manusia 2 dibentuk melalui penggabungan kromosom nenek moyang, mengurangkan bilangannya.[13]

Aplikasi sitogenetik

[sunting | sunting sumber]

Kerja McClintock mengenai jagung

[sunting | sunting sumber]

Barbara McClintock memulakan kerjayanya sebagai pakar sitogenetik jagung. Pada tahun 1931, McClintock dan Harriet Creighton menunjukkan bahawa penggabungan semula sitologi kromosom bertanda berkorelasi dengan penggabungan semula sifat genetik (gen). Semasa di Institusi Carnegie, McClintock meneruskan kajian terdahulu mengenai mekanisme pecah dan gabungan kromosom dalam jagung. Beliau mengenal pasti peristiwa pecah kromosom tertentu yang sentiasa berlaku di lokus yang sama pada kromosom jagung 9, yang dinamakannya sebagai "Ds" atau lokus "disosiasi".[14] McClintock meneruskan kerjayanya dalam sitogenetik, dan mengkaji mekanik dan pewarisan kromosom jagung pecah dan bercincin (bulatan). Semasa kerja sitogenetiknya, McClintock menemui transposon, penemuan yang akhirnya membawa kepada Hadiah Nobel-nya pada tahun 1983.

Populasi semula jadi Drosophila

[sunting | sunting sumber]

Pada tahun 1930-an, Dobzhansky dan rakan sekerjanya mengumpul Drosophila pseudoobscura dan D. persimilis daripada populasi liar di California dan negeri jiran. Menggunakan teknik Painter,[15] mereka mengkaji kromosom politena dan mendapati bahawa populasi liar adalah polimorfik terhadap penyongsangan kromosom.

Bukti terkumpul dengan cepat untuk menunjukkan bahawa pemilihan semula jadi bertanggungjawab. Dengan kaedah yang dicipta oleh L'Héritier dan Teissier, Dobzhansky membiak populasi dalam sangkar populasi, yang membolehkan pemberian makanan, pembiakan dan pensampelan sambil menghalang serangga melarikan diri. Ini mempunyai faedah untuk menghapuskan penghijrahan sebagai penjelasan yang mungkin tentang hasilnya. Stok yang mengandungi penyongsangan dalam frekuensi awal yang diketahui boleh dikekalkan dalam keadaan terkawal. Didapati bahawa pelbagai jenis kromosom tidak turun naik secara rawak seperti yang akan berlaku jika neutral secara selektif, tetapi menyesuaikan dengan frekuensi tertentu di mana ia menjadi stabil. Pada masa Dobzhansky menerbitkan edisi ketiga bukunya pada tahun 1951,[16] beliau telah diyakinkan bahawa morf kromosom dikekalkan dalam populasi dengan kelebihan terpilih heterozigot, seperti kebanyakan polimorfisme . [17] [18]

Keabnormalan manusia dan aplikasi perubatan

[sunting | sunting sumber]
Translokasi Philadelphia t(9;22)(q34;q11.2) dilihat dalam leukemia mielogen kronik.

Sitogenetik perlembagaan: dalam beberapa gangguan kongenital seperti sindrom Down, sitogenetik mendedahkan sifat kecacatan kromosom: trisomi "ringkas". Keabnormalan yang timbul daripada kejadian tidak bercabang boleh menyebabkan sel memiliki aneuploidi (penambahan atau pemadaman keseluruhan kromosom) dalam salah satu ibu bapa atau dalam janin. Pada tahun 1959, Lejeune[19] mendapati pesakit dengan sindrom Down mempunyai salinan tambahan kromosom 21. Sindrom Down juga dirujuk sebagai trisomi 21.

Kemunculan teknik penjaluran

[sunting | sunting sumber]
Kariogram mikrograf lelaki manusia.
Kariogram skematik manusia, dengan jalur beranotasi dan subjalur seperti yang digunakan dalam Sistem Tatanama Sitogenomik Manusia Antarabangsa bagi keabnormalan kromosom. Ia menunjukkan kawasan gelap dan putih di jalur G. Ia menunjukkan 22 kromosom homolog, kedua-dua versi lelaki (XY) dan perempuan (XX) bagi kromosom seks (kanan bawah), serta genom mitokondria (di sebelah kiri bawah).

Pada kewat 1960-an, Torbjörn Caspersson membangunkan teknik pewarnaan kuinakrin (penjaluran Q) yang mendedahkan corak penjaluran unik bagi pasangan kromosom. Ini membolehkan pasangan kromosom yang bersaiz serupa untuk dibezakan berdasarkan corak penjaluran. Corak penjaluran kini digunakan untuk mengetahui titik pemutusan dan kromosom yang terlibat dalam translokasi. Pemadaman dan songsangan dalam satu-satu kromosom juga dapat dikenal pasti dengan lebih baik dengan penjaluran piawai. Penjaluran G (tripsin dan pewarna Giemsa/Wright) dibangunkan pada awal 1970-an, dan membenarkan penampakan penjaluran dengan mikroskop cahaya terang.[perlu rujukan]

Permulaan sitogenetik molekul

[sunting | sunting sumber]

Pada tahun 1980-an, kemajuan telah dibuat dalam bidang sitogenetik molekul. Walaupun prob berlabel radioisotop telah dihibridkan dengan DNA sejak 1969, pergerakan kini dibuat menggunakan prob berlabel pendarfluor. Penghibridannya terhadap persediaan kromosom menggunakan teknik sedia ada dikenali sebagai penghibridan in situ pendarfluor (FISH).[20] Perubahan ini meningkatkan penggunaan teknik pengeproban dengan ketara kerana prob berlabel pendarfluor adalah lebih selamat. Kemajuan selanjutnya dalam manipulasi mikro dan pemeriksaan kromosom membawa kepada teknik mikropemotongan kromosom, di mana penyimpangan dalam struktur kromosom boleh diasingkan, diklon, dan dikaji dengan lebih terperinci.

Teknik

[sunting | sunting sumber]

Kariotip

[sunting | sunting sumber]

Analisis kromosom rutin (kariotip) merujuk kepada analisis kromosom metafasa yang telah diikat menggunakan tripsin diikuti oleh Giemsa, Leishmanns, atau campuran kedua-duanya. Ini mencipta corak jalur unik pada kromosom. Mekanisme molekul dan sebab munculnya corak ini tidak diketahui, walaupun ia mungkin berkaitan dengan pemasaan replikasi dan pembungkusan kromatin.[perlu rujukan]

Beberapa teknik penjaluran kromosom digunakan dalam makmal sitogenetik. Penjaluran kuinakrin (penjaluran Q) ialah kaedah pewarnaan pertama yang digunakan untuk menghasilkan corak jalur tertentu. Kaedah ini memerlukan mikroskop pendarfluor dan tidak lagi digunakan secara meluas seperti mana penjaluran Giemsa (penjaluran G). Penjaluran terbalik atau penjaluran R memerlukan rawatan haba dan membalikkan corak hitam-putih biasa yang dilihat dalam jalur G dan jalur Q. Kaedah ini amat membantu untuk mewarnakan hujung distal kromosom. Teknik pewarnaan lain termasuk penjaluran C dan pewarnaan kawasan penyusunan nukleolus (pewarnaan NOR). Kaedah terakhir ini secara khusus mewarnakan bahagian tertentu kromosom. Penjaluran C mewarnakan heterokromatin konstitutif yang biasanya terletak berhampiran sentromer, dan pewarnaan NOR menyerlahkan satelit dan tangkai kromosom akrosentrik.

Penjlauran resolusi tinggi melibatkan pewarnaan kromosom semasa profasa atau metafasa awal (prometafasa), sebelum ia mencapai pemeluwapan maksimum. Oleh kerana kromosom profasa dan prometafasa lebih panjang daripada ketika metafasa, bilangan jalur yang boleh diperhatikan untuk semua kromosom (jalur per set haploid, bph; "tahap jalur") meningkat daripada kira-kira 300 ke 450 kepada sebanyak 800. Ini membolehkan pengesanan keabnormalan kurang jelas yang biasanya tidak dapat dilihat dengan penjaluran konvensional.[21]

Penghibridan in situ pendarfluor

[sunting | sunting sumber]
Sel interfasa positif penyusunan semula (9;22)

Penghibridan in situ pendarfluor (FISH) merujuk kepada menggunakan prob berlabel pendarfluor untuk menghibridkan kepada persediaan sel sitogenetik.

Sebagai tambahan kepada penyediaan lazim, FISH juga boleh dilakukan pada:

Rujukan

[sunting | sunting sumber]
  1. ^ Rieger, R.; Michaelis, A.; Green, M.M. (1968), A glossary of genetics and cytogenetics: Classical and molecular, New York: Springer-Verlag, ISBN 978-0-387-07668-3
  2. ^ Levitsky, Grigorii Andreevich (1924). Material'nye osnovy nasledstvennosti [The Material Basis of Heredity] (dalam bahasa Rusia). Kiev: Gosizdat Ukrainy.[halaman diperlukan]
  3. ^ Levitsky GA (1931). "The morphology of chromosomes". Bull. Applied Bot. Genet. Plant Breed. 27: 19–174.
  4. ^ Kottler, Malcolm Jay (1974). "From 48 to 46: cytological technique, preconception, and the counting of human chromosomes". Bulletin of the History of Medicine. 48 (4): 465–502. JSTOR 44450164. PMID 4618149. ProQuest 1296285397.
  5. ^ "Études sur la spermatogenese humaine" [Human spermatogenesis studies]. Arch. Biologie (dalam bahasa Perancis). 27 (93): 147–149. 1912.
  6. ^ Painter T.S. "The spermatogenesis of man" p. 129 in "Abstracts". The Anatomical Record. 23 (1): 89–132. January 1922. doi:10.1002/ar.1090230111.
  7. ^ Painter, Theophilus S. (April 1923). "Studies in mammalian spermatogenesis. II. The spermatogenesis of man". Journal of Experimental Zoology. 37 (3): 291–336. doi:10.1002/jez.1400370303.
  8. ^ Wright, Pearce (11 December 2001). "Joe Hin Tjio The man who cracked the chromosome count". The Guardian. Diarkibkan daripada yang asal pada 25 August 2017.
  9. ^ Saxon, Wolfgang (7 December 2001). "Joe Hin Tjio, 82; Research Biologist Counted Chromosomes". The New York Times. Diarkibkan daripada yang asal pada 12 May 2013.
  10. ^ Tjio, Joe Hin; Levan, Albert (9 July 2010). "The chromosome number of man". Hereditas. 42 (1–2): 723–4. doi:10.1111/j.1601-5223.1956.tb03010.x. PMID 345813.
  11. ^ Hsu, T. C. (2012). Human and Mammalian Cytogenetics: An Historical Perspective. Springer Science & Business Media. ISBN 978-1-4612-6159-9.[halaman diperlukan]
  12. ^ "Human genetics (Biology) :: The human chromosomes -- Britannica Online Encyclopedia". Diarkibkan daripada yang asal pada 2011-02-17. Dicapai pada 2011-03-15. Encyclopædia Britannica, The Human Chromosome
  13. ^ "Chromosome fusion". Diarkibkan daripada yang asal pada 2011-08-09. Dicapai pada 2010-05-29. Evolution Pages, Chromosome fusion
  14. ^ Ravindran, Sandeep (11 December 2012). "Barbara McClintock and the discovery of jumping genes". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 109 (50): 20198–20199. doi:10.1073/pnas.1219372109. PMC 3528533. PMID 23236127.
  15. ^ Painter, T. S. (22 December 1933). "A new method for the study of chromosome rearrangements and the plotting of chromosome maps". Science. 78 (2034): 585–586. Bibcode:1933Sci....78..585P. doi:10.1126/science.78.2034.585. PMID 17801695.
  16. ^ Dobzhansky T. 1951. Genetics and the origin of species. 3rd ed, Columbia University Press, New York.
  17. ^ Dobzhansky T. 1970. Genetics of the evolutionary process. Columbia University Press N.Y.
  18. ^ [Dobzhansky T.] 1981. Dobzhansky's genetics of natural populations. eds Lewontin RC, Moore JA, Provine WB and Wallace B. Columbia University Press N.Y.
  19. ^ Lejeune, Jérôme; Gautier, Marthe; Turpin, Raymond (16 March 1959). "Étude des chromosomes somatiques des neuf enfants mongoliens" [Study of somatic chromosomes from 9 mongoloid children]. Comptes rendus hebdomadaires des séances de l'Académie des Sciences (dalam bahasa Perancis). 248 (11): 1721–1722. OCLC 871332352. PMID 13639368. Templat:NAID.
  20. ^ Gupta, P. K. (2007). Cytogenetics. Rastogi Publications. ISBN 978-81-7133-737-8.[halaman diperlukan]
  21. ^ Geiersbach, Katherine B.; Gardiner, Anna E.; Wilson, Andrew; Shetty, Shashirekha; Bruyère, Hélène; Zabawski, James; Saxe, Debra F.; Gaulin, Rebecca; Williamson, Cynthia (February 2014). "Subjectivity in chromosome band–level estimation: a multicenter study". Genetics in Medicine. 16 (2): 170–175. doi:10.1038/gim.2013.95. PMID 23887773.
Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Sitogenetik&oldid=6136025"