Pergi ke kandungan

Senarai kubah terbesar di dunia

Daripada Wikipedia, ensiklopedia bebas.
Pantheon di Rome. Menjadi kubah terbesar di dunia selama lebih 1600 tahun.

Kubah merupakan antara unsur seni bina yang selalu digunakan. Ia berbentuk seperti separuh sfera, atau seperti kon yang permukaannya melengkung keluar. Terdapat juga bentuk "kubah piring" (kerana puncak yang rendah dan dasar yang besar) dan "kubah bawang" (kerana hampir menyerupai bentuk bawang).

Dalam rencana ini, kubah disenaraikan mengikut tiga kategori. Ukuranyang digunakan dalam setiap kategori ialah diameter keratan rentas terbesar kubah itu.

  • Dimensi masa: Kubah terbesar dalam sejarah
  • Dimensi geografi: Kubah terbesar mengikut benua
  • Dimensi binaan: Kubah terbesar mengikut struktur

Senarai kubah terbesar di dunia dalam sejarah

[sunting | sunting sumber]

Berikut merupakan senarai kubah yang memgang rekod sebagai kubah terbesar di dunia dalam sejarah.[1]

Tempoh rekod Diameter Nama Lokasi Pembina Siap pada Komen
1250 SM – Abad ke-1 SM 14.5 m Perbendaharaan Atreus Mycenae, Greece Bandar Mycenae 1300-1250 BC Kubah sangga
1 SM – 128 M 21.5 m Kuil Mercury (Baiae) Baiae, Itali Empayar Rom 1 SM Kubah konkrit
128 – 1881 43.4 m Pantheon Rome, Itali Empayar Rom 128 Kubah konkrit tidak bertetulang terbesar
1881 - 1902 44.2 m Hospital Diraja Devonshire Buxton, UK 1881 Diubah dari kandang kuda kepada hospital. Arkitek Robert Rippon Duke
1902 – 1913 59.45 m Hotel West Baden Springs West Baden, Indiana, A.S. Lee Wiley Sinclair 1902 Kubah kaca dan besi. Arkitek Harrison Albright
1913 – 1930 65.0 m Dewan Centennial Breslau, Poland Deutsches Reich 1913 Kubah konkrit. Arkitek Max Berg
1930 – 1944 65.8 m Dewan Pasar Leipzig Leipzig, Jerman Deutsches Reich 1930 Kubah konkrit. Arkitek Franz Dischinger
1944 – 1957 71.0 m Kubu V-2 La Coupole Wizernes, Perancis Jerman Nazi 1944 Kubah konkrit, 5 m tebal
1957 - 1965 109 m Dewan 1 - Belgrade Fair Belgrade, Serbia Belgrade Fair 1957 Kubah konkrit terbesar di dunia.
1965 - 1992 216.4 m [perlu rujukan] Astrodome Reliant Houston, Texas, A.S. H.A. Lott, Inc. 1965 Kubah stadium pertama di dunia
1992 – 1998 256.0 m Kubah Georgia Atlanta, Georgia, A.S. Pihak Berkuasa Pusat Kongres Dunia Georgia 1992 Kubah disokong kabel
1998 – sekarang 365.0 m The O2 (asalnya Kubah Milenium) London, United Kingdom English Partnerships 1999 Kubah disokong kabel

Mengikut benua

[sunting | sunting sumber]

Di bawah adalah senarai kubah terbesar mengikut Benua.

Tempoh rekod Diameter Nama Lokasi Pembina Siap pada Komen
1250 SM – Abad ke-1 SM 14.5 m[2] Perbendaharaan Atreus Mycenae, Greece Bandar Mycenae 1300-1250 SM Kubah sangga
Abad ke-1 SM - 128 M 21.5 m[3] Kuil Mercury Baiae, Itali Empayar Rom Abad 1 SM Kubah konkrit
128 - 1881 43.4 m[3] Pantheon Rom, Itali Empayar Rom 128 Kubah konkrit tidak bertetulang terbesar
1881 - 1913 44.2 m[4] or
46.9 m[5]
Hospital Diraja Devonshire Buxton, UK 1881 Diubah dari kandang kuda kepada hospital. Rangka besi disalut sabak. Arkitek Robert Rippon Duke
1913 - 1930 65.0 m[6] Dewan Centennial Breslau, Poland Deutsches Reich 1913 Kubah konkrit bertetulang. Arkitek Max Berg
1930 - 1944 65.8 m[7] Dewan Pasar Leipzig Leipzig, Jerman Deutsches Reich 1930 Kubah konkrit bertetulang. Arkitek Franz Dischinger
1944 - 1957 71.0 m[8] Kubu V2 La Coupole Wizernes, Perancis Jerman Nazi 1944 Kubah konkrit bertetulang, 5m tebal
1957 - 1998 109 m [9] Dewan Pesta 1 Belgrade Belgrade, Serbia Belgrade Fair 1957 Kubah konkrit prategasan terbesar.
1998 – kini 365.0 m[10] The O2 (asalnya Kubah Milenium) London, United Kingdom English Partnerships 1999 Kubah disokong kabel

Amerika Utara

[sunting | sunting sumber]
Tempoh rekod Diameter Nama Lokasi Pembina Siap dibina Komen
1864 - 1902 29.0 m[11] Kapitol Washington, D.C., A.S. A.S. 1864 Arkitek Thomas Walter
1902 - 1965 61.0 m[12] Hotel West Baden Springs West Baden, Indiana, A.S. Lee Wiley Sinclair 1902 Arkitek Harrison Albright
1965 - 1992 216.4 m [perlu rujukan] Astrodome Reliant Houston, Texas, A.S. H.A. Lott, Inc. Stadium sukan berkubah pertama di dunia
1992 – kini 256.0 m[13] Kubah Georgia Atlanta, Georgia, A.S. Pihak Berkuasa Pusat Kongres Dunia Georgia 1992 Kubah disokong kabel

Amerika Selatan

[sunting | sunting sumber]
Tempoh rekod Diameter Nama Lokasi Pembina Siap dibina Komen
Tempoh rekod Diameter Nama Lokasi Pembina Siap dibina Komen
140.0 m[14] Kubah Coca-Cola Johannesburg, Afrika Selatan
Tempoh rekod Diameter Nama Lokasi Pembina Siap dibina Komen
691 - 1659 20.37 m Kubah Al-Sakhrah Baitulmaqdis, Palestin Khilafah Umaiyah 691 Bangunan monumen pertama Islam, dibina mengikut ciri-ciri senibina Byzantin.
1659 - 1960 37.9 m Gol Gumbaz Bijapur, India Kesultanan Bijapur 1659 Makam Muhammad Adil Shah II (1627-57) dari Dinasti Adil Shah, Kesultanan Bijapur.
1960 - kini 108 m Coliseum Araneta Quezon City, Metro Manila, Filipina J. Amado Araneta 1960 Juga dikenali sebagai Kubah Besar, ia dibuka sebagai gelanggang dalam terbesar di dunia pada 1960.

Australia

[sunting | sunting sumber]
Tempoh rekod Diameter Nama Lokasi Pembina Siap dibina Komen

Mengikut struktur

[sunting | sunting sumber]

Berikut adalah senarai bangunan yang memegang rekod kubah terbesar dari segi strukturnya.[1]

Tempoh rekod Diameter Nama Lokasi Pembina Siap pada Komen
1250 SM - kini 14.5 m[15] Perbendaharaan Atreus Mycenae, Greece Negara Kota Mycenae 1300-1250 SM Kubah sangga
Tempoh rekod Diameter Nama Lokasi Pembina Siap pada Komen
1902-1913 61 m Hotel West Baden Springs West Baden, Indiana A.S. Lee Wiley Sinclair 1902 Dibina dengan keluli dan kaca
Tempoh rekod Diameter Nama Lokasi Pembina Siap pada Komen
Kurun 1 SM - 128 M 21.5 m[3] Kuil Mercury Baiae, Itali Empayar Rom Kurun 1 SM Kubah konkrit
128 - kini 43.4 m[3] Pantheon Rom, Itali Empayar Rom 128 Kubah konkrit padu tak diperkuat terbesar di dunia
Tempoh rekod Diameter Nama Lokasi Pembina Siap pada Komen
563-1436 31.5 m Hagia Sophia Istanbul, Turkey Empayar Byzantin 563 Singgah kubah pertama dalam sejarah. Disiapkan pertama kali pada 537, dibina semula selepas gempa bumi pada tahun 563. Arkitek adalah Anthemius dari Tralles dan Isidore dari Miletus.
1436 - 1969 42-45 m[16] The Duomo Florence, Itali Negara Kota Florence 1436 Struktur kubah berkembar pertama di Eropah
1969 - kini 72 m Masjid e Tooba Karachi, Pakistan Persatuan Perumahan Pertahanan, Karachi 1969

Kubah tersergam teguh terbesar

[sunting | sunting sumber]

Besi tuang

[sunting | sunting sumber]
Tempoh rekod Diameter Nama Lokasi Pembina Siap pada Komen
1864 - kini 29.0 m[11] Kubah Kapitol Amerika Syarikat Washington, D.C., A.S. A.S. 1864 Arkitek Thomas Walter

Konkrit bertetulang

[sunting | sunting sumber]
Tempoh rekod Diameter Nama Lokasi Pembina Siap pada Komen
1913 - 1930 65.0 m[6] Dewan Centennial Breslau, Poland Deutsches Reich 1913 Kubah konkrit diperkuat. Arkitek Max Berg
1930 - 1944 65.8 m[7] Dewan Pasar Leipzig Leipzig, Jerman Deutsches Reich 1930 Kubah konkrit diperkuat. Arkitek Franz Dischinger
1944 - kini 71.0 m[8] Kubu V2 La Coupole Wizernes, Perancis Nazi Jerman 1944 Kubah konkrit diperkuat, 5 m tebal
Tempoh rekod Diameter Nama Lokasi Pembina Siap pada Komen
1977 - 1983 153.0 m Walkup Skydome Flagstaff, Arizona, A.S. Universiti Utara Arizona 1977 Kubah Geodesic
1983 - 1991 161.5 m [perlu rujukan](→Kubah Tacoma) Kubah Tacoma Tacoma, Washington, A.S. City of Tacoma, WA 1983 Kubah Geodesic
1991 - kini 163.4 m [perlu rujukan](→Kubah Superior) Kubah Superior Marquette, Michigan, A.S. Negeri Michigan/Universiti Utara Michigan 1991 Kubah Geodesic

Kubah besar terkenal

[sunting | sunting sumber]

Berikut merupakan senarai kubah terbesar yang dianggap penting untuk pelbagai sebab.[1]

Siap pada Diameter Nama Lokasi Pembina Komen
1227 21.0 m long
16.9 m wide[17]
Basilika St. Gereon Cologne, Jerman Bishop atau kota? Bentuk bujur, kubah kebaratan terbesar yang dibina antara Hagia Sophia dan Duomo
1405 18.2 m Makam Khoja Ahmed Yasavi Türkistan, Kazakhstan Tamerlane Kubah berkembar
1557 27.2 m Masjid Suleiman Istanbul, Turkey Empayar Ottoman Arkitek Sinan
1575 31.2 m[18] Masjid Selimiye Edirne, Turki Empayar Ottoman Arkitek Sinan
1590 42.3 m Basilika St. Peter Rom, Kota Vatican The Holy See Kubah berkembar
1641 17.7 m[19] Taj Mahal Agra, India Empayar Mughal
1710 30.8 m[20] Katheral St. Paul London, England Christopher Wren Kubah berganda, dua kubah dipisahkan oleh di atas kubah dalam yang mana memberi sokongan kepada kubah luar.
1781 36.0m[21] Gereja St. Blaise St. Blaise, Jerman Pierre Michel d'Ixnard Kubag ketiga lebar di Eropah pada masa pembinaannya.[21]
1871 45.0 m[22] Kubah Mosta Mosta, Malta George Grongnet de Vassé Kubah tanpa sokongan ketiga terbesar di dunia.
1894 31.0m[23] Kubah Marble Copenhagen, Denmark Frederick V Dibina daripada tahun 1749 sehingga 1894 oleh tiga arkitek yang berlainan, tiada kerja-kerja pembinaan dilakukan pada tahun 1770 sehingga 1877.
1960 108 m Coliseum Araneta Quezon City, Filipina J. Amado Araneta Juga dikenali sebagai Kubah Besar, ia dibuka sebagai tempat tertutup terbesar di dunia pada tahun 1960.
1988 170 ka (diameter) and ?? (tinggi) Masjid Sultan Salahuddin Abdul Aziz Shah Shah Alam, Selangor, Malaysia Kubah masjid terbesar di Malaysia, masjid kedua terbesar di Asia Tenggara, juga dikenali sebagai Masjid Biru, menara masjid ini setinggi 460 kaki telah tersenarai dalam Rekod Dunia Guinness mempunyai menara masjid tertinggi di dunia sehinggalah gelaran itu diambil Masjid Sultan Hassan II di Casablanca.
  1. ^ a b c Jika anda ingin menambah kubah lain, sila nyatakan sumber anda.
  2. ^ Ralat petik: Tag <ref> tidak sah; tiada teks disediakan bagi rujukan yang bernama Structurae.de: Perbendaharaan Atreus
  3. ^ a b c d Ralat petik: Tag <ref> tidak sah; tiada teks disediakan bagi rujukan yang bernama R. Mark and P. Hutchinson
  4. ^ Ralat petik: Tag <ref> tidak sah; tiada teks disediakan bagi rujukan yang bernama Visit Buxton
  5. ^ Ralat petik: Tag <ref> tidak sah; tiada teks disediakan bagi rujukan yang bernama E. P. Copp 385-386
  6. ^ a b UNESCO World Heritage: Centennial Hall in Breslau
  7. ^ a b Leipzig Market Hall di Structurae
  8. ^ a b Inventaire général des monuments et des richesses artistiques de la France: Schotterwerk Nord West (SNW): Base V2 Ralat petik: Tag <ref> tidak sah, nama "La Coupole" digunakan secara berulang dengan kandungan yang berbeza
  9. ^ "Belgrade Fair - Hall 1" [1]
  10. ^ Millennium Dome in London Lebih lanjut
  11. ^ a b H. Hagedann & Ch. Plato: Kuppeln historisch
  12. ^ Curtis, Wayne (2007), "Back home in Indiana", Preservation, 59 (3), m/s. 40–47
  13. ^ Ralat petik: Tag <ref> tidak sah; tiada teks disediakan bagi rujukan yang bernama Georgia Dome
  14. ^ Kubah Coca-Cola: Dimensions of Coca-Cola Dome
  15. ^ Ralat petik: Tag <ref> tidak sah; tiada teks disediakan bagi rujukan yang bernama Structurae.de: Treasury of Atreus
  16. ^ Angka-angka berubah. archINFORM gives a 45 m wide tambour, while Santa Maria del Fiore di Structurae gives a 43 m diameter of the cupola, others as little as 42 m.
  17. ^ Werner Schäfke: Kölns romanische Kirchen. Architektur, Ausstattung, Geschichte. Köln, 1985, 5. ed. 288 pp., p.100&118, ISBN 3-7701-1360-8
  18. ^ Selimiye Mosque di Structurae
  19. ^ Taj Mahal di Structurae
  20. ^ R. Mark and P. Hutchinson, "On the Structure of the Roman Pantheon", Art Bulletin 68, March 1986, p.34
  21. ^ a b "Dom St. Blasius Website" (dalam bahasa German).CS1 maint: unrecognized language (link)
  22. ^ Chevron Air Holidays: Mosta
  23. ^ Marmorkirken.dk: Marble Church