Pengurusan rusa
Pengurusan rusa ialah amalan dan falsafah pengurusan hidupan liar yang digunakan untuk mengawal selia populasi rusa di sesuatu kawasan. Tujuan pengurusan rusa adalah untuk mengawal saiz populasi, mengurangkan kesan negatif populasi terhadap ekosistem, dan mengekalkan integriti populasi lain. Oleh kerana aktiviti ekonomi memburu (daripada yuran dan lesen), pengurusan rusa boleh menjadi penyumbang penting kepada hasil negara dan pemerintahan.
Latar belakang
[sunting | sunting sumber]
Apabila populasi rusa semakin bertambah, ia akan mula mencapai daya tampungan ekosistem lalu menerbitkan isu kepada tumbuhan dan hidupan liar lain. Kehidupan tumbuhan boleh mula hilang secara tempatan akibat dimakan.[1] Kehilangan tempatan ini secara langsung menjejaskan populasi spesies tumbuhan tersebut, dan secara tidak langsung memberi kesan kepada populasi hidupan liar lain yang juga bergantung kepada spesies tumbuhan untuk makanan.[1][2] Ini akhirnya merendahkan biodiversiti dan mengubah komposisi habitat, wilayah, atau kawasan sehingga populasi rusa diturunkan dan lokasi diberi masa untuk pulih.[1][2]
Populasi rusa mungkin mencapai daya tampungan, yang membawa kepada peningkatan dalam interaksi manusia dan rusa.[1] Interaksi ini boleh mengakibatkan kemalangan kereta, kerosakan tanaman, kerosakan harta benda, penularan penyakit Lyme dan banyak lagi.[1] Interaksi spesies ini berlaku di kawasan luar bandar dan bandar di mana populasi rusa bersentuhan.
Setiap bidang datang dengan cabaran tersendiri tentang amalan pengurusan yang paling sesuai dan berkesan. Cabaran ini telah membawa kepada pembangunan kaedah alternatif pengurusan rusa. Di kawasan pinggir bandar, kaedah penembakan digunakan.[1] Lokasi lain mungkin menggunakan kaedah seperti memburu, kawalan kelahiran atau penghalau untuk menguruskan populasi rusa.
Populasi rusa mungkin terjejas secara negatif oleh penyakit berjangkit dalam populasi, seperti penyakit pembaziran kronik. Penyakit pembaziran kronik terdapat di 25 negeri di Amerika Syarikat, tiga wilayah Kanada, Finland, Norway dan Korea Selatan. Penyakit pembuangan kronik pertama kali ditemui pada rusa dan rusa ekor putih pada 1978. Penyakit pembuangan kronik tiada penawar dan 100% membawa maut kepada rusa.[3]
Kaedah
[sunting | sunting sumber]Terdapat pelbagai kaedah yang boleh digunakan untuk mengurus rusa dan ia boleh dibahagikan kepada dua jenis utama: maut dan bukan maut. Kaedah ini digunakan untuk mengawal populasi rusa di kawasan tertentu. Jika populasi rusa kekal tinggi untuk tempoh yang lama, ekosistem boleh mengalami kerosakan jangka panjang, amalan perhutanan menjadi lebih terhad dan kepelbagaian biologi keseluruhan boleh merosot.[2]
Pengurusan maut
[sunting | sunting sumber]Memburu
[sunting | sunting sumber]
Pemburuan rusa ialah amalan yang digunakan untuk mengawal populasi rusa. Memburu adalah satu bentuk pemangsaan di mana rusa merupakan sumber makanan atau trofi. Pemburuan dapat dijalankan pada musim yang dikawal oleh agensi kerajaan dengan had untuk kedua-dua jantan dan betina. Memburu rusa boleh dilakukan dengan menggunakan busur dan anak panah, senapang, pemuat muncung atau senjata lain yang diluluskan.[4]
Kaedah bukan maut
[sunting | sunting sumber]Penghalau kimia
[sunting | sunting sumber]Jika kawasan itu banyak diganggu rusa, penghalau boleh digunakan untuk menjauhkan mereka atau meminimumkan kerosakan. Penghalau rusa boleh mengeluarkan bau busuk, membakar lidah, dan rasa tidak enak.[5] Penghalau boleh berbentuk semula jadi atau tiruan, tetapi kedua-duanya menggunakan bahan kimia untuk menghalang rusa daripada menyebabkan kerosakan. Penghalau memberi manfaat paling banyak kepada taman dan orkid.[6]
Pagar
[sunting | sunting sumber]Pagar membentuk penghalang fizikal untuk menghalang rusa daripada memasuki kawasan. Pagar rusa boleh terdiri daripada 3 kaki hingga 10 kaki tinggi.[6] Terdapat banyak jenis pagar yang digunakan untuk menghalang rusa daripada menyebabkan kerosakan, beberapa jenis adalah elektrik atau tegangan tinggi.[7] Jumlah masa dan jenis pengurusan biasanya akan menentukan jenis pagar yang diperlukan untuk pencegahan kerosakan rusa yang optimum.[6]
Kawalan kelahiran
[sunting | sunting sumber]Cara lain untuk mengawal populasi rusa adalah dengan mengawal kadar kelahiran. Mengurangkan kelahiran akan mengehadkan kadar pertumbuhan kumpulan itu. Vaksin kawalan kelahiran telah dicipta yang akan menghalang rusa betina daripada mempunyai anak rusa sehingga 3 tahun.[8] Vaksin ini boleh diberikan dengan suttikan atau panahan. Pengurusan jenis ini akan menjadi alternatif kepada pemburuan, dan paling berkesan di kawasan bandar di mana pemburuan mungkin menimbulkan isu.[8]
Rujukan
[sunting | sunting sumber]- ^ a b c d e f Schusler, Tania M. (August 15, 2004). "Ecological Impacts of High Deer Densities (Overview)". tiee.esa.org. Dicapai pada 2017-09-20.
- ^ a b c Marquis, David A.; Brenneman, Ronnie (1981). The Impact of Deer on Forest Vegetation in the Pennsylvania. United States Department of Agriculture: Forest Service. m/s. 1–3.
- ^ "Chronic wasting disease management". Minnesota Department of Natural Resources (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2022-10-16.
- ^ "Hunting | US Forest Service". www.fs.fed.us (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2017-09-13.
- ^ "A Study of the Effectiveness of Deer Repellents on the Eating Habits of White-tailed Deer". AMNH (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2017-09-14.
- ^ a b c Hygnstrom, Scott E.; Timm, Robert M.; Larson, Gary E., penyunting (1994). "Deer". icwdm.org. Dicapai pada 2017-09-14.
- ^ "High Deer Fence with High Tensile Wire Mesh Fence Materials". Tejas Ranch & Game Fence (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2018-07-13.
- ^ a b "Controlling Deer Populations Humanely : The Humane Society of the United States". www.humanesociety.org (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2017-09-14.