Pergi ke kandungan

Lim Boo Liat

Daripada Wikipedia, ensiklopedia bebas.
Lim Boo Liat
林武烈
Kelahiran(1926-08-21)21 Ogos 1926
Malaysia Klang, Selangor, Malaysia (dahulu dikenali sebagai Tanah Melayu/British Malaya, sebelum 1957)
Meninggal dunia11 Julai 2020(2020-07-11) (umur 93)
Malaysia Cheras, Kuala Lumpur, Malaysia
WarganegaraMalaysia
Pusat pendidikan
Kerjaya saintifik
Bidangmamalia
InstitusiPertubuhan Kesihatan Sedunia Pejabat Indonesia

Lim Boo Liat (Cina: 林武烈) (21 Ogos 1926 – 11 Julai 2020) ialah seorang ahli zoologi Malaysia. Kerja perintisnya mendedahkan kepelbagaian biologi Malaysia dan menjadikannya penyokong kuat untuk pemuliharaan warisan semula jadi negara. Lim ialah orang Asia Tenggara pertama dari Malaysia, yang dianugerahkan Keahlian Kehormat kepada Persatuan Pakar Mamalia Amerika .

Am/Perihal

[sunting | sunting sumber]

Lim Boo Liat（Cina: 林武烈，21 Ogos 1926 - 11 Julai 2020), ialah seorang ahli zoologi Malaysia. Sepanjang hidupnya, beliau telah memberikan sumbangan besar kepada pemuliharaan biodiversiti di Malaysia. Pada tahun 2003, beliau telah dianugerahkan sebagai ahli kehormat Persatuan Mamalogi Amerika, sebagai orang pertama di Rantau Asia Tenggara dan orang keempat di Benua Asia yang menerima anugerah ini[1].

Tahun-tahun awal

[sunting | sunting sumber]

Lim Boo Liat dilahirkan pada Tarikh 21 Ogos 1926 di Klang, Selangor . [2][3] [4][5] Pelajaran alam semula jadi di sekolah mengilhami kecintaan terhadap alam luar, dan dia menghabiskan masa mudanya mengumpul tumbuh-tumbuhan dan serangga. [6]

Lim berumur enam belas tahun ketika Perang Dunia II datang ke Tanah Melayu, yang dimana perang dunia 2, telah mengganggu pelajarannya; dia bekerja sambilan untuk menyara keluarganya. [7][8] Dia mengembara ke Pulau Carey dan menyediakan jentera untuk mengaut garam daripada air laut. [9][10] Semasa berada di pulau itu, dia belajar mengenal pasti haiwan daripada orang asli Malaysia iaitu Orang Asli . [11]

Kerjaya

[sunting | sunting sumber]

Walaupun kurang pendidikan formal, ilmu zoologi yang dipelajari Lim di Pulau Carey memberi peluang untuk mengambil jawatan pembantu makmal sementara di Institut Penyelidikan Perubatan (IMR) di Bandar Kuala Lumpur. [12][13] [14][15] Tugasan pertamanya ialah mengkaji scrub typhus, dibawa dari hama ke tikus. [16] Kajian lanjut juga tertumpu kepada mamalia kecil dan parasit, dan melibatkan perjalanan ke seluruh Asia Tenggara di bawah naungan Muzium Bishop . [17][18] Pada masa ini, beliau turut membantu menubuhkan Zoo Negara Malaysia dan membantu menubuhkan semula Persatuan Pencinta Alam Malaysia selepas terhenti akibat Perang Dunia II. [19] Selepas berehat selama tiga tahun untuk mendapatkan ijazah sarjana, Lim kembali ke IMR sebagai ahli zoologi pada tahun 1972, mengetuai Bahagian Ekologi Perubatan IMR. [20] [21]

Pada tahun 1977, Lim menjadi ketua Unit Penyelidikan Kawalan Biologi Vektor Pertubuhan Kesihatan Sedunia di Bandar Jakarta, Indonesia. [22][23] Kerjanya di sana termasuk penyelidikan tentang wabak, kawalan malaria, dan kawalan tikus. [24] Beliau bekerja di WHO (Organisasi Kesihatan Dunia) sehingga bersara pada tahun 1987. [25]

Selepas persaraannya, Lim juga menjadi perunding kehormat zoologi untuk Jabatan Perlindungan Hidupan Liar dan Taman Negara Semenanjung Malaysia, membantu menubuhkan makmal penyelidikan untuk haiwan kecil. [26][27] Sepanjang kerjayanya, beliau adalah seorang pengarang di lebih 300 kertas saintifik dan menulis pelbagai buku, termasuk Ular Beracun Semenanjung Malaysia (1979), Kisah Haiwan Orang Asli (1981), dan Penyu Borneo (1999). [28][29]

Pendidikan

[sunting | sunting sumber]

Pada tahun 1959 Lim menerima Anugerah Amanah Sino-British Fellowship dan menghabiskan satu setengah tahun mempelajari ekologi haiwan dan taksonomi mamalia di bawah Charles S. Elton di Universiti Oxford dan George Dunnet di Universiti Aberdeen. [30][31] Lim menerima Fellowship di Majlis Penyelidikan Perubatan pada tahun 1969 untuk melengkapkan ijazah sarjana dalam sains dari Universiti Aberdeen . [32][33] [34][35]

Beliau ialah orang pertama yang dianugerahkan Ph.D. daripada Universiti Sains Malaysia pada tahun 1977. [36][37]

Kematian dan warisan

[sunting | sunting sumber]

Lim meninggal dunia di rumahnya di Cheras pada Tarikh 11 Julai 2020. [38][39]

Beliau ialah orang Asia keempat dan Asia Tenggara pertama yang dianugerahkan keahlian kehormat kepada Persatuan Mamalogi Amerika, "dianugerahkan sebagai pengiktirafan kerjaya cemerlang dalam perkhidmatan kepada mamalogi". [40][41] [42] Lim mempunyai beberapa spesies yang dinamakan sempena namanya, termasuk ular Oligodon booliati, protozoa Sarcocytis booliati, katak Kalophrynus limbooliati, kutu Medwayellia limi, chigger Babiangia booliati dan cacing parasit Helimonella limbooliati, Plasmodium booliati dan Brienlia booliati . [43][44]

Beliau amat dihormati kerana dedikasinya menyokong kerjaya ahli biologi dan pemuliharaan pada permulaan kerjaya mereka, dengan memberikan bimbingan dan memastikan saintis muda mempunyai peluang untuk menerbitkan. [45][46] [47][48]

Anugerah dan pengiktirafan

[sunting | sunting sumber]
  • Tahun 1959: Anugerah Amanah Sino-British Fellowship daripada British Council [49]
  • Tahun 1978: Pingat Emas Sandosham daripada Persatuan Parasitologi dan Perubatan Tropika Malaysia [50][51]
  • Tahun 1995: Anugerah Sains dan Teknologi daripada Yayasan Sains Malaysia Toray [52]
  • Tahun 2003: Ahli Kehormat American Society of Mamalogists [53]
  • Tahun 2007: Felo Terpilih Akademi Sains Malaysia [54]
  • Tahun 2007: Anugerah Spallanzani daripada Persatuan Penyelidikan Kelawar Amerika Utara [55]
  • Tahun 2013: Anugerah Merdeka, kategori persekitaran [56][57]

Pautan luar

[sunting | sunting sumber]

Rujukan

[sunting | sunting sumber]
  1. ^ "大马动物学先驱·林武烈逝世 今举殡". 星洲网. 2020-07-12. Diarkibkan daripada yang asal pada 2020-07-13. Dicapai pada 2020-08-03.
  2. ^ name="Merdeka"
  3. ^ "Recipient Profile: Dr Lim Boo Liat". Merdeka Award. Dicapai pada 16 July 2020.
  4. ^ name="Ying2014"
  5. ^ Ying, Lim Chia (14 April 2014). "A zoologist talks about life among the wilds". The Star. Petaling Jaya, Malaysia. Dicapai pada 16 July 2020.
  6. ^ name="Ying2014"
  7. ^ name="Merdeka"
  8. ^ "Recipient Profile: Dr Lim Boo Liat". Merdeka Award. Dicapai pada 16 July 2020."Recipient Profile: Dr Lim Boo Liat". Merdeka Award. Retrieved 16 July 2020.
  9. ^ name="Ying2014"
  10. ^ Ying, Lim Chia (14 April 2014). "A zoologist talks about life among the wilds". The Star. Petaling Jaya, Malaysia. Dicapai pada 16 July 2020.Ying, Lim Chia (14 April 2014). "A zoologist talks about life among the wilds". The Star. Petaling Jaya, Malaysia. Retrieved 16 July 2020.
  11. ^ name="Ying2014"
  12. ^ name="Ying2014"
  13. ^ Ying, Lim Chia (14 April 2014). "A zoologist talks about life among the wilds". The Star. Petaling Jaya, Malaysia. Dicapai pada 16 July 2020.Ying, Lim Chia (14 April 2014). "A zoologist talks about life among the wilds". The Star. Petaling Jaya, Malaysia. Retrieved 16 July 2020.
  14. ^ name="Bedi2020"
  15. ^ Bedi, Rashvinjeet S. (12 July 2020). "Malaysian zoology pioneer Dr Lim Boo Liat dies at 94". The Star. Petaling Jaya, Malaysia. Dicapai pada 16 July 2020.
  16. ^ name="Ying2014"
  17. ^ name="Merdeka"
  18. ^ "Recipient Profile: Dr Lim Boo Liat". Merdeka Award. Dicapai pada 16 July 2020."Recipient Profile: Dr Lim Boo Liat". Merdeka Award. Retrieved 16 July 2020.
  19. ^ name="Merdeka"
  20. ^ name="Ying2014"
  21. ^ name="Merdeka"
  22. ^ name="Bedi2020"
  23. ^ Bedi, Rashvinjeet S. (12 July 2020). "Malaysian zoology pioneer Dr Lim Boo Liat dies at 94". The Star. Petaling Jaya, Malaysia. Dicapai pada 16 July 2020.Bedi, Rashvinjeet S. (12 July 2020). "Malaysian zoology pioneer Dr Lim Boo Liat dies at 94". The Star. Petaling Jaya, Malaysia. Retrieved 16 July 2020.
  24. ^ name="Bedi2020"
  25. ^ name="Bedi2020"
  26. ^ name="Merdeka"
  27. ^ "Recipient Profile: Dr Lim Boo Liat". Merdeka Award. Dicapai pada 16 July 2020."Recipient Profile: Dr Lim Boo Liat". Merdeka Award. Retrieved 16 July 2020.
  28. ^ name="Ying2014"
  29. ^ Ying, Lim Chia (14 April 2014). "A zoologist talks about life among the wilds". The Star. Petaling Jaya, Malaysia. Dicapai pada 16 July 2020.Ying, Lim Chia (14 April 2014). "A zoologist talks about life among the wilds". The Star. Petaling Jaya, Malaysia. Retrieved 16 July 2020.
  30. ^ name="Merdeka"
  31. ^ "Recipient Profile: Dr Lim Boo Liat". Merdeka Award. Dicapai pada 16 July 2020."Recipient Profile: Dr Lim Boo Liat". Merdeka Award. Retrieved 16 July 2020.
  32. ^ name="Bedi2020"
  33. ^ Bedi, Rashvinjeet S. (12 July 2020). "Malaysian zoology pioneer Dr Lim Boo Liat dies at 94". The Star. Petaling Jaya, Malaysia. Dicapai pada 16 July 2020.Bedi, Rashvinjeet S. (12 July 2020). "Malaysian zoology pioneer Dr Lim Boo Liat dies at 94". The Star. Petaling Jaya, Malaysia. Retrieved 16 July 2020.
  34. ^ name="Ying2014"
  35. ^ Ying, Lim Chia (14 April 2014). "A zoologist talks about life among the wilds". The Star. Petaling Jaya, Malaysia. Dicapai pada 16 July 2020.Ying, Lim Chia (14 April 2014). "A zoologist talks about life among the wilds". The Star. Petaling Jaya, Malaysia. Retrieved 16 July 2020.
  36. ^ name="Bedi2020"
  37. ^ Bedi, Rashvinjeet S. (12 July 2020). "Malaysian zoology pioneer Dr Lim Boo Liat dies at 94". The Star. Petaling Jaya, Malaysia. Dicapai pada 16 July 2020.Bedi, Rashvinjeet S. (12 July 2020). "Malaysian zoology pioneer Dr Lim Boo Liat dies at 94". The Star. Petaling Jaya, Malaysia. Retrieved 16 July 2020.
  38. ^ name="Bedi2020"
  39. ^ Bedi, Rashvinjeet S. (12 July 2020). "Malaysian zoology pioneer Dr Lim Boo Liat dies at 94". The Star. Petaling Jaya, Malaysia. Dicapai pada 16 July 2020.Bedi, Rashvinjeet S. (12 July 2020). "Malaysian zoology pioneer Dr Lim Boo Liat dies at 94". The Star. Petaling Jaya, Malaysia. Retrieved 16 July 2020.
  40. ^ name="Bedi2020"
  41. ^ Bedi, Rashvinjeet S. (12 July 2020). "Malaysian zoology pioneer Dr Lim Boo Liat dies at 94". The Star. Petaling Jaya, Malaysia. Dicapai pada 16 July 2020.Bedi, Rashvinjeet S. (12 July 2020). "Malaysian zoology pioneer Dr Lim Boo Liat dies at 94". The Star. Petaling Jaya, Malaysia. Retrieved 16 July 2020.
  42. ^ "Elected Honorary Members". American Society of Mammalogists. Dicapai pada 16 July 2020.
  43. ^ name="Ying2014"
  44. ^ Ying, Lim Chia (14 April 2014). "A zoologist talks about life among the wilds". The Star. Petaling Jaya, Malaysia. Dicapai pada 16 July 2020.Ying, Lim Chia (14 April 2014). "A zoologist talks about life among the wilds". The Star. Petaling Jaya, Malaysia. Retrieved 16 July 2020.
  45. ^ name="Bedi2020"
  46. ^ Bedi, Rashvinjeet S. (12 July 2020). "Malaysian zoology pioneer Dr Lim Boo Liat dies at 94". The Star. Petaling Jaya, Malaysia. Dicapai pada 16 July 2020.Bedi, Rashvinjeet S. (12 July 2020). "Malaysian zoology pioneer Dr Lim Boo Liat dies at 94". The Star. Petaling Jaya, Malaysia. Retrieved 16 July 2020.
  47. ^ name="Ying2014"
  48. ^ Ying, Lim Chia (14 April 2014). "A zoologist talks about life among the wilds". The Star. Petaling Jaya, Malaysia. Dicapai pada 16 July 2020.Ying, Lim Chia (14 April 2014). "A zoologist talks about life among the wilds". The Star. Petaling Jaya, Malaysia. Retrieved 16 July 2020.
  49. ^ "Conservationist and zoology icon Lim Boo Liat dies at 94". Malaysian Institute of Medical Laboratory Services. 12 July 2020. Dicapai pada 16 July 2020.
  50. ^ name="Ying2014"
  51. ^ Ying, Lim Chia (14 April 2014). "A zoologist talks about life among the wilds". The Star. Petaling Jaya, Malaysia. Dicapai pada 16 July 2020.Ying, Lim Chia (14 April 2014). "A zoologist talks about life among the wilds". The Star. Petaling Jaya, Malaysia. Retrieved 16 July 2020.
  52. ^ name="Ying2014"
  53. ^ name="Ying2014"
  54. ^ name="Ying2014"
  55. ^ name="Ying2014"
  56. ^ name="Merdeka"
  57. ^ "Recipient Profile: Dr Lim Boo Liat". Merdeka Award. Dicapai pada 16 July 2020."Recipient Profile: Dr Lim Boo Liat". Merdeka Award. Retrieved 16 July 2020.
Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Lim_Boo_Liat&oldid=5824596"