Fibromialgia
| Fibromialgia | |
|---|---|
| Pengkhususan | Rheumatologi, neurologi |
| Berdasarkan simptom selepas mengecualikan kemungkinan punca-punca lain[1][2] | |
| Prognosis | Jangka hayat normal[2] |
sunting | |
Fibromialgia (FM) ialah keadaan perubatan yang dicirikan oleh kesakitan kronik yang meluas dan kesakitan yang bertindak balas terhadap tekanan . [3] Gejala-gejala lain termasuk keletihan sehingga kepada tahap yang menjejaskan aktiviti seharian, masalah tidur dan masalah dengan ingatan . [1] Sesetengah pesakit juga melaporkan sindrom kaki yang lenguh, masalah usus atau pundi kencing, kebas dan kesemutan serta sensitif terhadap bunyi bising, lampu atau suhu. [2] Fibromialgia sering dikaitkan dengan kemurungan, kebimbangan dan gangguan tekanan selepas trauma . [1] Jenis sakit kronik yang lain juga kerap berlaku. [1]
Punca yang menyebabkan fibromialgia adalah tidak diketahui, bagaimanapun, ia dipercayai bermula daripada faktor-faktor genetik dan persekitaran. [1] [2] Keadaan ini berlaku dalam keluarga dan banyak gen dipercayai terlibat. [4] Faktor persekitaran mungkin termasuk tekanan psikologi, trauma dan jangkitan tertentu. [1] Kesakitan selalunya bermula dari sistem saraf pusat dan keadaan ini dirujuk sebagai "sindrom pemekaan pusat". [3] [1] Fibromialgia diiktiraf sebagai gangguan oleh Institut Kesihatan Kebangsaan AS dan Kolej Rheumatologi Amerika . [2] [5] Tiada ujian diagnostik khusus wujud untuk sakit ini. [2] Diagnosis melibatkan terlebih dahulu menolak kemungkinan penyebab lain dan mengesahkan bahawa beberapa set simptom hadir. [1] [2]
Rawatan fibromialgia boleh menjadi agak sukar. [2] Doktor selalunya mengesyorkan pesakit mendapatkan tidur yang cukup, bersenam dengan kerap dan makan makanan yang sihat . [2] Terapi tingkah laku kognitif (CBT) juga boleh membantu. [1] [6] Ubat duloxetine, milnacipran atau pregabalin boleh digunakan. [2] Penggunaan ubat sakit opioid adalah kontroversi, ini kerana kegunaannya kurang disokong oleh bukti [2] [7] dan yang lain mengatakan bahawa opioid yang lemah mungkin munasabah jika ubat lain tidak berkesan. [8] Suplemen diet tidak disokong oleh bukti perubatan atau kajian untuk menyokong penggunaannya. [2] Walaupun fibromialgia boleh bertahan lama, ia tidak mengakibatkan kematian atau kerosakan tisu. [2]
Fibromialgia dianggarkan menjejaskan 2-8% daripada populasi. [1] Kadar pesakit wanita terjejas adalah kira-kira dua kali lebih kerap daripada lelaki. [1] Kadar jangkitan kelihatan konsisten di kawasan yang berbeza di dunia dan di antara budaya yang berbeza. [1] Fibromialgia pertama kali ditakrifkan pada tahun 1990, dengan kriteria yang dikemas kini pada tahun 2011. [1] Terdapat kontroversi mengenai klasifikasi, diagnosis dan rawatan fibromialgia. [9] [10] Walaupun sesetengah merasakan diagnosis fibromialgia mungkin memberi kesan negatif kepada seseorang, penyelidikan lain mendapati ia bermanfaat. [1] Istilah "fibromialgia" berasal dari bahasa Latin Baru fibro-, bermaksud "tisu berserabut", Greek μυώ myo-, "otot", dan Greek άλγος algos, "sakit"; Oleh itu, istilah ini secara literal bermaksud "sakit otot dan tisu penghubung berserabut ". [11]
Rujukan
[sunting | sunting sumber]- ^ a b c d e f g h i j k l m n Clauw, Daniel J. (16 April 2014). "Fibromyalgia". JAMA. 311 (15): 1547–55. doi:10.1001/jama.2014.3266. PMID 24737367. S2CID 43693607.
- ^ a b c d e f g h i j k l m "Questions and Answers about Fibromyalgia". NIAMS. Julai 2014. Diarkibkan daripada yang asal pada 15 Mac 2016. Dicapai pada 15 Mac 2016.
- ^ a b "The use of opioids in fibromyalgia". Int J Rheum Dis. 14 (1): 6–11. February 2011. doi:10.1111/j.1756-185X.2010.01567.x. PMID 21303476.
- ^ "Biology and therapy of fibromyalgia. Genetic aspects of fibromyalgia syndrome". Arthritis Research & Therapy. 8 (5): 218. 2006. doi:10.1186/ar2005. PMC 1779444. PMID 16887010.
- ^ "Fibromyalgia". American College of Rheumatology. May 2015. Diarkibkan daripada yang asal pada 17 March 2016. Dicapai pada 16 March 2016.
- ^ Mascarenhas, Rodrigo Oliveira; Souza, Mateus Bastos; Oliveira, Murilo Xavier; Lacerda, Ana Cristina; Mendonça, Vanessa Amaral; Henschke, Nicholas; Oliveira, Vinícius Cunha (26 October 2020). "Association of Therapies With Reduced Pain and Improved Quality of Life in Patients With Fibromyalgia: A Systematic Review and Meta-analysis". JAMA Internal Medicine. doi:10.1001/jamainternmed.2020.5651.
- ^ Goldenberg, DL; Clauw, DJ; Palmer, RE; Clair, AG (May 2016). "Opioid Use in Fibromyalgia: A Cautionary Tale". Mayo Clinic Proceedings (Review). 91 (5): 640–8. doi:10.1016/j.mayocp.2016.02.002. PMID 26975749. Diarkibkan daripada yang asal pada 29 August 2021. Dicapai pada 22 July 2020.
- ^ Sumpton, JE; Moulin, DE (2014). Fibromyalgia. Handbook of Clinical Neurology. 119. m/s. 513–27. doi:10.1016/B978-0-7020-4086-3.00033-3. ISBN 9780702040863. PMID 24365316.
- ^ "Fibromyalgia syndrome: classification, diagnosis, and treatment". Dtsch Arztebl Int. 106 (23): 383–91. June 2009. doi:10.3238/arztebl.2009.0383. PMC 2712241. PMID 19623319.
- ^ Wang, SM; Han, C; Lee, SJ; Patkar, AA; Masand, PS; Pae, CU (June 2015). "Fibromyalgia diagnosis: a review of the past, present and future". Expert Review of Neurotherapeutics. 15 (6): 667–79. doi:10.1586/14737175.2015.1046841. PMID 26035624.
- ^ Bergmann, Uri (2012). Neurobiological foundations for EMDR practice. New York, NY: Springer Pub. Co. m/s. 165. ISBN 9780826109385.