Pergi ke kandungan

Bantahan dan perbezaan pendapat di China

Daripada Wikipedia, ensiklopedia bebas.

Walaupun kewujudan sekatan ke atas kebebasan persatuan, terutamanya melalui dekad yang berlalu-lalu sejak kematian Mao Zedong pada tahun 1976, terdapatnya insiden protes dan perbezaan pendapat di China . Antara yang paling ketara ialah pemberontakan Tibet 1959, menentang pemerintahan Parti Komunis China (PKC), protes Dataran Tiananmen 1989, yang dihentikan dengan kekuatan tentera yang kejam, demonstrasi pada har 25 April 1999 yang dijalankan oleh 10,000 pengamal Falun Gong di Zhongnanhai, serta bantahan 2022 terhadap penutupan COVID-19 . Para pembentang dan penentang di China yang menyokong pelbagai rungutan, termasuk rasuah, pengusiran paksa, gaji tidak dibayar, pencabulan hak asasi manusia, kemerosotan alam sekitar, protes etnik, petisyen bagi kebebasan beragama dan kebebasan sivil, bantahan terhadap pemerintahan satu parti, serta nasionalis protes terhadap negara luar.

Bilangan protes tahunan telah meningkat secara berterusan sejak awal 1990-an, daripada kira-kira 8,700 "insiden kumpulan besar-besaran" pada tahun 1993 [1] kepada lebih daripada 87,000 pada tahun 2005. [2] Pada tahun 2006, Akademi Sains Sosial China menganggarkan bilangan insiden massa tahunan telah melebihi 90,000, dan profesor sosiologi Cina Sun Liping menganggarkan 180,000 insiden pada tahun 2010. [3] [4] Insiden besar-besaran ditakrifkan secara meluas sebagai "perhimpunan terancang atau impromptu yang terbentuk berdasarkan percanggahan dalaman", dan boleh memasukkan ucapan awam atau demonstrasi, pertembungan fizikal, penyiaran rungutan awam dan tingkah laku kumpulan lain yang dilihat sebagai pengganguan kestabilan masyarakat sosial. [5]

Walaupun peningkatan dalam bilangan protes, adanya sesetengah sarjana berpendapat bahawa mereka mungkin tidak menimbulkan ancaman wujud kepada pemerintahan PKC kerana kekurangan "tisu penghubung"; [6] kebanyakkan protes di China bertujuan untuk ditujukan kepada pegawai peringkat tempatan, dan hanya segelintir gerakan pembangkang terpilih yang mencari perubahan sistemik. [7] Dalam kajian yang dijalankan oleh ahli akademik Cina bernama Li Yao yang diterbitkan pada 2017, majoriti protes tidak menimbulkan kontroversi, tidak menerima banyak tindakan polis yang negatif, iaitu polis mungkin hadir tetapi tidak lebih daripada polis Barat akan menghadiri acara bantahan/himpunan besar-besaran. Idea bahawa orang Cina tidak membantah atau akan ditindas secara kejam terhadap sebarang jenis tindakan politik yang nampaknya tidak disokong oleh data yang sedia ada. [8] Di samping itu, ada kalanya kerajaan negara menggunakan protes ini sebagai barometer untuk menguji respons pegawai tempatan terhadap rakyat di bawah jagaan mereka.

Rangka kerja undang-undang

[sunting | sunting sumber]

Menurut kepada Perlembagaan Republik China 1947, artikel 13 yang menyatakan bahawa "rakyat hendaklah mempunyai kebebasan berhimpun dan berpersatuan." Amalan ini telah dikekang dari tahun 1948 hingga 1991 kerana penggunaan Peruntukan Sementara menentang Pemberontakan Komunis, yang membatalkan kebebasan awam pada masa itu.

Perlembagaan Republik Rakyat China menegaskan bahawa "rakyat Republik Rakyat China menikmati kebebasan bersuara, pemberitaan, perhimpunan, persatuan, perarakan, dan demonstrasi." Walau bagaimanapun, dari segi amalan, amalan hak ini telah dilarang keras, secara amnya di bawah naungan pengekalan "kestabilan sosial." Semasa penjaminan kebebasan, perlembagaan juga mengisytiharkan kewajipan warga China untuk "melawan kuasa dan unsur [...] yang memusuhi sistem sosialis China dan cuba melemahkannya." Undang-undang anti-subversi yang ditakrifkan dengan buruk, seperti artikel 105 kanun jenayah, boleh digunakan untuk mendakwa secara jenayah individu yang ingin menggunakan hak berhimpun, kebebasan untuk bersuara atau demonstrasi. Warganegara lain yang terlibat dalam pelbagai bentuk protes mungkin menghadapi hukuman pentadbiran, seperti hukuman kerja paksa.[perlu rujukan]

Pembangkang dan pembantah China telah menggunakan pelbagai taktik yang berbeza untuk melauhkan perasaan tidak puas hati terhadap pihak berkuasa, termasuk petisyen kerajaan tempatan atau pejabat rayuan, peguam Weiquan, demonstrasi di Dataran Tiananmen, menandatangani sokongan terhadap manifesto pembangkang seperti Piagam 08, boikot, perarakan, dan kadangkala rusuhan ganas. 

Majoriti protes di China melibatkan rungutan tempatan, seperti rasuah pegawai kerajaan atau PKC peringkat daerah atau perbandaran, eksploitasi oleh majikan, cukai yang berlebihan, dan sebagainya. Bantahan yang menyasarkan rungutan tempatan yang khusus, dan apabila rakyat mencadangkan penyelesaian yang boleh diambil tindakan, berkemungkinan besar akan berjaya daripada bentuk bantahan alternatif. [9]

Memandangkan kesedaran hak rakyat China telah berkembang sejak tahun 1980-an dan 1990-an, semakin ramai rakyat telah menerima bentuk protes separa institusi yang dikenali sebagai " penentangan yang sah ", di mana mereka menggunakan sistem mahkamah, saluran petisyen, atau dekri dan dasar kerajaan pusat untuk membawa rungutan kepada pihak berkuasa tempatan. [10] Protes sebegini kadangkala berjaya, tetapi sering membawa kecewaan jika pihak berkuasa menentukan bahawa tidak ada kepentingan parti untuk mempedulikan tuntutan penunjuk perasaan.

Kegagalan cara bantahan separa institusi akhirnya boleh menyebabkan rakyat menerima bentuk penentangan yang lebih terang-terangan dan umum, seperti duduk-duduk, berpiket, mogok lapar yang diselaraskan, [11] atau perarakan. Apabila petisyen kepada pihak berkuasa tempatan menghadapi kegagalan, ramai rakyat membawa rungutan mereka ke ibu negara di Beijing, sekali-sekala mengadakan demonstrasi di Dataran Tiananmen.

Dalam keadaan terpencil, rakyat yang tidak berpuas hati telah beralih kepada rusuhan, pengeboman bangunan kerajaan dan sasaran yang berkaitan, [12] atau bunuh diri sebagai satu bentuk protes. [13] Pada Disember 2011, penduduk kampung Wukan telah mengusir pihak berkuasa PKC berikutan dengan protes pengambilan tanah. [14]

Dalam kes protes pro-nasionalis, rakyat yang telah terlibat dalam boikot terhadap barangan atau syarikat asing, [15] secara rasminya menyekatkan perarakan, dan kadang-kadang menyasarkan kedutaan asing untuk keganasan. [16]

Teknologi telah menjadi bahagian yang semakin penting sabagai senjata penunjuk perasaan dan penentang China. Beberapa protes yang telah berlaku hampir keseluruhannya dalam bidang aktivisme dan penglibatan dalam talian, mengambil bentuk rakyat menandatangani petisyen dalam talian, mengeluarkan kenyataan dalam talian menolak PKC, menandatangani sokongan terhadap manifesto pembangkang seperti Piagam 08. Pengawas siber menggunakan internet untuk menghebahkan dan memalukan pegawai kerajaan secara terbuka dan orang lain yang dianggap korup, telah melanggar hak asasi manusia, atau sebaliknya telah menyinggung nilai kolektif. Mesej teks SMS juga telah digunakan untuk mengatur dan menyelaraskan protes. [17] [18]

Bantahan luar bandar

[sunting | sunting sumber]

Dianggarkan 65 peratus daripada 180,000 "insiden besar-besaran" tahunan di China berpunca daripada rungutan mengenai pengambilan tanah secara paksa, di mana pihak berkuasa kerajaan—selalunya bersekongkol dengan pemaju swasta—merampas tanah dari kampung dengan sedikit atau ketiadaan pampasan. Sejak tahun 2005, tinjauan telah menunjukkan peningkatan yang berterusan dalam bilangan pengambilan tanah secara paksa. Setiap tahun, kerajaan tempatan mengambil alih tanah kira-kira 4 juta penduduk dari luar bandar Cina. [19] 43 peratus daripada tinjauan penduduk kampung di seluruh China dilaporkan sebagai mangsa rampasan tanah. Dalam kebanyakan keadaan ini, tanah itu kemudiannya dijual kepada pemaju swasta dalam kos purata 40x lebih tinggi bagi setiap ekar daripada harga yang dibayar oleh kerajaan kepada penduduk kampung. [19]

Bantahan buruh

[sunting | sunting sumber]

Bantahan buruh di sektor perindustrian China adalah perkara biasa, kerana pekerja asing menentang tentang gaji rendah atau keadaan kerja yang buruk. Adanya kewujudan kesatuan sekerja di China, tetapi mereka kononnya terdiri daripada kader negara. Kesatuan sekerja sepatutnya merupakan lanjutan daripada PKC dalam syarikat, kilang dan pengurusan am.

Pada Mac 2010, pekerja kilang Honda China telah melancarkan mogok untuk menuntut kenaikan gaji dan kesatuan yang dipilih sendiri. Seorang pekerja menyebut bahawa Honda telah bersedia untuk berkompromi, tetapi kerajaan di Guangdong telah bersuara untuk menentang kenaikan gaji, risau tentang tuntutan serupa boleh dibuat di syarikat lain. Menurut laporan media, jumlah kemogokkan pekerja meningkat ke paras rekod pada tahun 2015. Buletin Buruh China menyebut bahawa sebanyak 2,509 mogok dan bantahan dijalankan oleh pekerja-pekerja di China. Punca utama kemogokkan ini dikatakan kerana kebanyakan penutupan kilang dan pemberhentian pekerja.

Pada 2011, ramai pekerja asing tidak pulang ke tempat kerja mereka di Guangzhou, di selatan China, selepas cuti Tahun Baru. Sebabnya dikatakan bahawa lebih banyak peluang pekerjaan telah dicipta dalam wilayah yang lebih miskin sehingga kini. Justeru itu, ramai pekerja tidak perlu pergi ke kawasan lain lagi untuk bekerja dan mencari rezeki..Dikatanya kekurangan 30 hingga 40 peratus pekerja asing, padahal bilangan biasanya ialah 10 hingga 15 peratus, walaupun pihak berkuasa China telah menaikkan gaji minimum. Akibatnya, syarikat asing memindahkan kemudahan pengeluaran mereka ke Asia Tenggara, ke wilayah "lebih murah" atau bahkan di luar negara. Pakar China di bank pelaburan Credit Suisse menyebutkan bahawa perubahan ini sebagai "titik perubahan bersejarah" untuk ekonomi China dan mungkin untuk dunia.

Bantahan pro-demokrasi

[sunting | sunting sumber]

Tembok Demokrasi

[sunting | sunting sumber]

Pergerakan Tembok Demokrasi pada November 1978 hingga musim bunga 1981 biasanya dianggap sebagai permulaan gerakan demokrasi kontemporari China. [20] Gerakan Tembok Demokrasi memberi tumpuan kepada penghapusan birokrasi dan kelas birokrasi. [20] Walaupun peserta Tembok Demokrasi bersetuju bahawa "demokrasi" merupakan cara untuk menyelesaikan konflik antara kelas birokrasi dan rakyat, tetapi sifat institusi demokrasi yang dicadangkan adalah punca utama perselisihan pendapat. [20] Sebilangan besar peserta dalam gerakan itu memandang pergerakan ini sebagai sebahagian daripada perjuangan antara tanggapan betul dan salah tentang Marxisme . [20] Ramai peserta menyokong pandangan Marxis klasik yang menarik Komune Paris sebagai inspirasi. [20] Pergerakan Tembok Demokrasi juga termasuk bukan Marxis dan anti-Marxis, walaupun peserta ini adalah minoriti. [20] Tuntutan untuk "demokrasi" adalah kerap tetapi tanpa maksud yang dipersetujui. [21] Peserta dalam gerakan itu dikaitkan dengan kepelbagaian konsep demokrasi dengan sosialisme, komunisme, demokrasi liberal, kapitalisme, dan Kristian. [21] Mereka menggunakan pelbagai sumber intelektual "bermula dari tradisi Marxis dan sosialis klasik kepada ahli falsafah Pencerahan, eksperimen [sosialis] di Yugoslavia, dan demokrasi liberal Barat." [21] Dokumen penting pergerakan Tembok Demokrasi termasuk manifesto Pemodenan Kelima oleh Wei Jingsheng .

Demonstrasi pelajar 1986

[sunting | sunting sumber]

1989 Tiananmen Square protes dan pembunuhan beramai-ramai

[sunting | sunting sumber]

Pada musim bunga 1989, ratusan ribu pelajar, buruh dan lain-lain telah berkumpul di Dataran Tiananmen untuk meratapi kematian Setiausaha Agung PKC Hu Yaobang . Perhimpunan tanpa kekerasan itu tidak lama kemudian telah diubah menjadi rusuhan yang menyokong ketelusan, pembaharuan, dan akhirnya, demokrasi. Pada awal pagi 4 Jun 1989, Tentera Pembebasan Rakyat telah digerakkan untuk menyuraikan orang ramai dengan menggunakan senjata untuk melepaskan tembakan ke arah orang ramai, membunuh beberapa ratus hingga beribu-ribu rakyat China.[perlu rujukan]

2011 protes pro-demokrasi Cina

[sunting | sunting sumber]

Pada Februari 2011, sebulan sebelum protes pro-demokrasi telah berlaku di Beijing, diilhamkan oleh Revolusi Tunisia . [22]

Bantahan Wukan 2011

[sunting | sunting sumber]

Pada tahun 2011, kampung Wukan membuang pemimpin yang tidak dilantik sementara waktu, dan memilih kepimpinannya untuk satu tempoh. [23]

2022 Bantahan Jambatan Sitong

[sunting | sunting sumber]

Pada 13 Oktober 2022, protes di Jambatan Sitong di Beijing telah diadakan oleh seorang pembantah yang memasang sepanduk di jambatan dan membakar tayar. Maklumat mengenai protes itu telah tersebar dengan pantas di media sosial dalam talian dan ditapis oleh pihak berkuasa China dengan cepat . [24] [25] [26] Slogan protes yang serupa kemudiannya muncul sebagai grafiti di bandar lain [27] di China dan melalui AirDrop . [28]

2022 bantahan terhadap penutupan COVID-19

[sunting | sunting sumber]

Pada November 2022, berikutan kebakaran Ürümqi 2022, bantahan solidariti terhadap dasar Zero-COVID kerajaan tercetus di Ürümqi dan seluruh negara. Di Shanghai, beratus-ratus orang telah melaungkan "Berundur, Xi Jinping! Berundur, Parti Komunis!" [29] [30]

Falun Gong

[sunting | sunting sumber]

Antara penentang yang paling lantang dan konsisten terhadap pemerintahan PKC dalam dekad yang lalu ialah pengamal Falun Gong . Falun Gong ialah satu amalan meditasi berasaskan qigong dengan falsafah moral berdasarkan tradisi Buddha. [31] Ia dipopularkan di China pada 1990-an, dan menjelang 1999, dianggarkan mempunyai 70 juta pengamal. [32] [33]

Sebahagian daripada kepimpinan PKC berhati-hati terhadap populariti kumpulan itu, kemerdekaan daripada negara dan falsafah kerohanian, dan dari 1996 hingga 1999, amalan itu telah menghadapi pelbagai peringkat gangguan daripada pihak berkuasa PKC dan Biro Keselamatan Awam serta kritikan dalam media yang dikendalikan oleh kerajaan. Pengamal Falun Gong bertindak balas terhadap kritikan media dengan memilih pejabat kerajaan atau media tempatan, dan selalunya berjaya mendapat penarikan balik. [34] Satu demonstrasi sedemikian pada April 1999 telah dipecahkan oleh pasukan keselamatan di Tianjin, dan beberapa dozen pengamal Falun Gong telah dipukul dan ditangkap. Sebagai tindak balas, pada 25 April Falun Gong menggerakkan demonstrasi terbesar di China sejak 1989, pengumpulan secara senyap di luar perkarangan kerajaan pusat Zhongnanhai untuk meminta pengiktirafan rasmi dan menamatkan gangguan yang semakin meningkat terhadap mereka. [35] Persetujuan telah dicapai selepas penemuan antaran Wakil Falun Gong dengan Perdana Menteri Zhu Rongji. [36] Setiausaha Agung Parti Jiang Zemin dilaporkan mengkritik Zhu kerana "terlalu lembut", tetapi juga mengarahkan untuk mengalahkan Falun Gong. [37] Pada 20 Julai 1999, kepimpinan PKC telah memulakan kempen untuk menghapuskan kumpulan itu melalui gabungan propaganda, pemenjaraan, penyeksaan, dan kaedah paksaan yang lain. [38] [39]

Dalam tindakan keras sepanjang dua tahun yang pertama, pengamal Falun Gong di China bertindak balas dengan mengemukakan petisyen kepada pejabat rayuan tempatan, wilayah dan kebangsaan. Usaha-usaha untuk membuat petisyen sering mendapat hukuman penjara, menyebabkan kumpulan itu beralih taktik kepada mengadakan demonstrasi setiap hari tanpa kekerasan di Dataran Tiananmen . [40] Demonstrasi ini, yang biasanya melibatkan pengamal yang memegang sepanduk atau mengadakan sit-in meditasi, telah dipecahkan, selalunya secara ganas, oleh ejen keselamatan. [41] Menjelang keakhiran 2001, sebahagian besar dari Falun Gong telah meninggalkan protes di Dataran Tiananmen, tetapi penentangan secara senyap terhadap kempen penganiayaan masih diteruskan. Walaupun kumpulan itu mendakwa tentang ketiadaan orientasi politik atau cita-cita, sejak 2004 secara aktif ia telah menyokong untuk menamatkan pemerintahan PKC. [42]

Hong Kong

[sunting | sunting sumber]

Protes Hong Kong 2019–20 telah meyakinkan pemimpin Hong Kong Carrie Lam untuk menangguhkan rang undang-undang yang akan membolehkan Hong Kong mengekstradisi suspek jenayah ke tanah besar. Protes jalanan adalah besar-besaran, dengan bantahan 16 Jun terdiri daripada 5 peratus (menurut polis) atau 30 peratus (mengikut kata penganjur) daripada populasi yang dipenuhi oleh rakyat Hong Kong. Pembantah membantah tentang rang undang-undang yang dicadangkan atas alasan bahawa tanah besar PRC "sistem keadilan yang ditandai dengan penyeksaan, pengakuan paksa, penahanan sewenang-wenang dan perbicaraan tidak adil ."

Bantahan dalam talian

[sunting | sunting sumber]

Pembangkang Cina semakin menerima internet sebagai cara untuk menyatakan dan meluahkan penentangan terhadap kerajaan atau kepimpinan PKC, serta alat teknologi yang telah menjadi cara utama bagi warganegara China untuk menyebarkan berita dan maklumat yang ditapis sebaliknya. Walaupun internet di China tertakluk kepada penapisan dan pengawasan yang teruk, ketaknamaan relatif dan bilangan keselamatan yang ditawarkannya telah menjadikannya sebagai forum yang dipilih untuk menyatakan pandangan dan pendapat yang berbeza.[perlu rujukan]

Sebilangan penentang, cendekiawan dan pembela hak asasi Cina terkemuka, dan artis mengekalkan blog tempat mereka untuk menyiarkan esei dan kritikan terhadap PKC. Satu penggunaan inovatif internet sebagai medium untuk protes ialah video yang dicipta oleh artis Ai Weiwei, di mana warganegara China yang berbeza dirakam membaca nama mangsa gempa bumi Sichuan 2008 yang meninggal dunia akibat pembinaan sekolah yang lemah. [43]

Beberapa kejadian berprofil tinggi yang melanggar hak asasi manusia telah mencetuskan bantahan dalam talian. Penahanan Deng Yujiao yang berusia 21 tahun pada 2009, kerana membunuh seorang pegawai kerajaan tempatan untuk mempertahankan diri apabila dia cuba menyerangnya secara seksual, mencetuskan kemarahan netizen China, mengakibatkan kira-kira empat juta siaran dalam talian. [44] Tuduhan terhadap Deng akhirnya digugurkan sebagai tindak balas kepada bantahan itu. 

Pengawas Internet yang digelar " enjin carian daging manusia " berusaha untuk menegakkan keadilan terhadap pihak berkuasa yang korup atau individu lain dengan menyiarkan maklumat peribadi tentang pesalah, dan menjemput orang ramai menggunakan maklumat ini untuk mengaibkan dan memalukan mereka. [45]

Pada tahun 2008, manifesto pro-demokrasi yang dikarang oleh sekumpulan intelektual bertajuk Piagam 08 diedarkan dalam talian, akhirnya dapat mengumpul kira-kira 10,000 tandatangan dan salah seorang pengarangnya telah memperoleh, Liu Xiaobo, Hadiah Keamanan Nobel. [46] Epoch Times yang bersekutu dengan Falun Gong mengekalkan tapak web yang membenarkan warga China menyiarkan pengeluaran tanpa nama, simbolik daripada PKC, Liga Belia Komunis atau Perintis Muda . Tapak tersebut mengatakan bahawa berpuluh juta orang telah menyiarkan kenyataan sedemikian, walaupun bilangannya tidak dapat disahkan secara bebas.[perlu rujukan]

Bantahan anti-Jepun

[sunting | sunting sumber]

Demonstrasi anti-Jepun 2005 mempamerkan sentimen anti-Jepun. Protes anti-Jepun ini menunjukkan perasaan orang Cina terhadap Jepun . Protes ini tercetus di China dan merebak dari Beijing ke wilayah selatan Guangdong. Para pembantah dikatakan berang dengan buku sejarah bertema perang Jepun dan telah membaling batu ke arah kedutaan Jepun di Beijing. Lebih 10,000 orang Cina dikatakan telah menyertai perhimpunan di Beijing dan memprotes penyelewengan masa lalu perang Jepun dan menentang pencalonan Tokyo untuk kerusi tetap di Majlis Keselamatan PBB. Beberapa ribu orang Cina dikatakan telah berarak melalui Beijing dan telah menyeru untuk memboikot barangan Jepun.

Respon kerajaan

[sunting | sunting sumber]

Pihak berkuasa China telah menjalankan pelbagai strategi untuk memadamkan protes. Ini termasuk penggunaan langkah-langkah paksaan penindasan, penapisan, pemenjaraan atau " pendidikan semula melalui buruh " penentang dan aktivis, dan penciptaan alat keselamatan domestik yang luas.[perlu rujukan] Pihak berkuasa juga telah membuat percubaan dalam beberapa kes untuk menangani punca kecewaan, seperti pelancarkan usaha antirasuah, usaha-usaha untuk mengurangkan ketidaksamaan pendapatan di kawasan luar bandar[perlu rujukan] dan membangunkan mekanisme yang saksama untuk penyelesaian pertikaian melalui mahkamah atau timbang tara/pengantaraan negeri. Sebagai contoh, hampir 700,000 pertikaian buruh pada 2008 yang tertakluk kepada mahkamah atau timbang tara/pengantaraan negeri hanya di bawah 300,000 mengakibatkan keputusan pro-buruh, hanya bawah 300,000 dalam keputusan berpecah dan selebihnya dalam keputusan pro-perniagaan.

Lihat juga

[sunting | sunting sumber]
  • Pengepungan Wukan, 2011
  • Bantahan loji panel solar Zhejiang, 2011
  • Insiden besar-besaran di China
  1. ^ Murray Scot Tanner, "China Rethinks Unrest", The Washington Quarterly, Summer 2004. Diarkibkan 17 Disember 2004 di Wayback Machine
  2. ^ The Economist, "Protest in China: The Cauldron Boils", 29 September 2005.
  3. ^ Will Freeman, 'The accuracy of China's 'mass incidents', Financial Times, 2 March 2010.
  4. ^ Forsythe, Michael (6 March 2011). "China's Spending on Internal Police Force in 2010 Outstrips Defense Budget". Bloomberg. Diarkibkan daripada yang asal pada 21 December 2011. Dicapai pada 16 November 2011.
  5. ^ Tao Ran, China's land grab is undermining grassroots democracy, The Guardian, 16 December 2011.
  6. ^ David Shambaugh, China's Communist Party: Atrophy and Adaptation, (Washington DC: Woodrow Wilson Center Press, 2008) p 32.
  7. ^ Wright, Teresa. Accepting Authoritarianism: State-Society Relations in China's Reform Era. (Stanford, CA: Stanford University Press, 2010)
  8. ^ Li, Yao (April 2019). "A Zero-Sum Game? Repression and Protest in China". Government and Opposition (dalam bahasa Inggeris). 54 (2): 309–335. doi:10.1017/gov.2017.24. ISSN 0017-257X.
  9. ^ Cai Yongshun, Collective Resistance in China: Why Popular Protests Succeed or Fail, (Stanford, CA: Stanford University Press, 2010).
  10. ^ Kevin J. O'Brien and Li Lianjiang, "Rightful Resistance in Rural China." Cambridge University Press, 2006.
  11. ^ Eva Pils, 'Asking the Tiger for His Skin: Rights Activism in China', Fordham International Law Journal, Volume 30, Issue 4 (2006).
  12. ^ Chinese bomber receives outpouring of sympathy online 2011-05-27 The Christian Science Monitor
  13. ^ 'China's real estate bubble and its victims', Washington Post, 18 June 2011.
  14. ^ Malcolm Moore, "Rebel Chinese Village of Wukan 'has food for ten days'", Telegraph, 14 December 2011.
  15. ^ BBC, 'Carrefour faces China boycott bid', 15 April 2008.
  16. ^ 'China gives green light to embassy protests, but warns against violence' CNN, 9 May 1999.
  17. ^ Jim Yardley, 'A Hundred Cellphones Bloom, and Chinese Take to the Streets', 25 April 2005.
  18. ^ Laura Sydell, 'Free Speech In China? Text Me', NPR, 11 July 2008.
  19. ^ a b Elizabeth C. Economy, A Land Grab Epidemic: China’s Wonderful World of Wukans Diarkibkan 11 Februari 2017 di Wayback Machine, Council on Foreign Relations, 7 February 2012.
  20. ^ a b c d e f Paltemaa, Lauri (24 October 2007). "The Democracy Wall Movement, Marxist Revisionism, and the Variations on Socialist Democracy". Journal of Contemporary China (dalam bahasa Inggeris). 16 (53): 601–625. doi:10.1080/10670560701562325. ISSN 1067-0564.
  21. ^ a b c Wu, Yiching (2014). The Cultural Revolution at the Margins: Chinese Socialism in Crisis. Cambridge, Mass.: Harvard University Press. m/s. 213–215. ISBN 978-0-674-41985-8. OCLC 881183403.
  22. ^ Franceschini, Ivan; Negro, Gianluigi (2014-01-02). "The 'Jasmine Revolution' in China: the limits of the cyber-utopia". Postcolonial Studies (dalam bahasa Inggeris). 17 (1): 23–35. doi:10.1080/13688790.2014.912190. ISSN 1368-8790.
  23. ^ "China's protest village of Wukan crushed". BBC News (dalam bahasa Inggeris). 2016-09-13. Dicapai pada 2022-11-28.
  24. ^ Davidson, Helen (2022-10-14). "'We all saw it': anti-Xi Jinping protest electrifies Chinese internet". The Guardian. Diarkibkan daripada yang asal pada 2022-10-14. Dicapai pada 2022-10-14.
  25. ^ Tan, Yvette (2022-10-14). "China protest: Mystery Beijing demonstrator sparks online hunt and tributes". BBC News. Diarkibkan daripada yang asal pada 2022-10-14. Dicapai pada 2022-10-14.
  26. ^ Pollard, Martin Quin; Baptista, Eduardo (2022-10-14). "Banners calling for Xi removal unveiled in rare protest in China". Sydney Morning Herald. Thomson Reuters. Diarkibkan daripada yang asal pada 2022-10-14. Dicapai pada 2022-10-14.
  27. ^ "Anti-Xi Slogans in Rare Beijing Protest Spread Within China". Bloomberg News. October 18, 2022. Dicapai pada October 18, 2022.
  28. ^ Cheung, Rachel (October 19, 2022). "Anti-Xi Jinping Posters Are Spreading in China via AirDrop". Vice News. Dicapai pada October 19, 2022.
  29. ^ "Protests erupt across China in unprecedented challenge to Xi Jinping's zero-Covid policy". CNN (dalam bahasa Inggeris). 2022-11-27. Dicapai pada 2022-11-27.
  30. ^ "China Covid: Protesters openly urge Xi to resign over China Covid curbs". BBC News (dalam bahasa Inggeris). 2022-11-27. Dicapai pada 2022-11-27.
  31. ^ Penny, Benjamin (2001). "The Past, Present, and Future of Falun Gong". Dicapai pada 6 October 2009. The best way to describe Falun Gong is as a cultivation system. Cultivation systems have been a feature of Chinese life for at least 2 500 years.
  32. ^ Seth Faison (27 April 1999) "In Beijing: A Roar of Silent Protestors", The New York Times
  33. ^ Joseph Kahn, "Notoriety Now for Movement's Leader," New York Times, 27 April 1999
  34. ^ David Ownby. Falun Gong and the Future of China. Oxford University Press, 2008.
  35. ^ Ethan Gutmann, "An Occurrence on Fuyou Street" National Review, 13 July 2009. Diarkibkan 15 Disember 2010 di Wayback Machine
  36. ^ James Tong, Revenge of the Forbidden City, Oxford University Press (2009)
  37. ^ Danny Schechter, Falun Gong's Challenge to China: Spiritual Practice or Evil Cult?, Akashic books: New York, 2001
  38. ^ Amnesty International 'China: The crackdown on Falun Gong and other so-called "heretical organization"' 23 March 2000
  39. ^ Human Right Watch; M Spiegel (2001). Dangerous meditation: China's campaign against Falungong. New York
  40. ^ Ian Johnson, "Defiant Falun Dafa Members Converge on Tiananmen", The Wall Street Journal, 25 April 2000. Diarkibkan 29 Disember 2009 di Wayback Machine
  41. ^ Elisabeth Rosenthal, "Falun Gong Holds Protests on Anniversary of Big Sit-In." New York Times. 26 April 2001.
  42. ^ Hu Ping, "The Falun Gong Phenomenon," in Challenging China: Struggle and Hope in an Era of Change, Sharon Hom and Stacy Mosher (ed) (New York: The New Press, 2007).
  43. ^ Holland Cotter, 'An Artist Takes Role of China’s Conscience', New York Times, 5 April 2011.
  44. ^ Michael Wines, 'Civic-Minded Chinese Find a Voice Online', The New York Times, 16 June 2009
  45. ^ Hannah Fletcher, 'Human flesh search engines: Chinese vigilantes that hunt victims on the web', The Times Online, 25 June 2008. Diarkibkan 12 Oktober 2008 di Wayback Machine
  46. ^ A Nobel Prize for a Chinese Dissident, The New York Times, 20 September 2010