Bahasa Semai

Bahasa Semai
Engrok Semai
Asli kepada	Malaysia
Penutur bahasa	33,000
Keluarga bahasa	Austroasia Mon-Khmer Mon-Khmer selatan Asli Senoi Bahasa Semai
Kod bahasa
ISO 639-3	sea
ELP	Semai

Bahasa Semai (Engrok Semai) merupakan bahasa Asli yang dituturkan di Semenanjung Malaysia oleh kira-kira 33,000 orang. Bahasa ini tergolong dalam rumpun bahasa Austro-Asia di bawah cabang bahasa Mon-Khmer. Penutur bahasa Semai bertumpu di negeri Perak dan Pahang.

Bahasa Semai diajar di 17 buah sekolah rendah di Perak dan Pahang, dan sebuah sekolah menengah di Perak, iaitu SMK Sri Tapah.

Fonologi

Bunyi vokal

Vokal lisan

	Depan	Tengah	Belakang
Tertutup	i iː	ɨ ɨː	u uː
Separa tertutup	e eː		o oː
Separa terbuka	ɛ ɛː	ə	ɔ ɔː
Terbuka		ɑ ɑː

Vokal sengauan

	Depan	Tengah	Belakang
Tertutup	ĩ ĩː	ɨ̃ ɨ̃ː	ũ ũː
Berpusat	ɛ̃ ɛ̃ː	ə̃	ɔ̃ ɔ̃ː
Terbuka		ɑ̃ ɑ̃ː

Bunyi konsonan

		Dwibibir	Gusi	Lelangit	Velar	Glotis
Hentian	tanpa suara	p	t	c	k	ʔ
	bersuara	b	d	ɟ	ɡ
Sengauan	bersuara	m	n	ɲ	ŋ
	pra-henti	ᵇm	ᵈn	ɟɲ	ᶢŋ
Getaran			ɾ~r
Sisian			l
Geseran			s			h
Malaran tanpa geser		w		j

Perbendaharaan kata

Bahasa Semai menunjukkan perkaitan yang rapat dengan bahasa-bahasa Mon dan Nikobar. Bahasa ini banyak mengekalkan ciri dua atau lebih suku kata yang telah hilang dalam kebanyakan bahasa Mon-Khmer di Asia Tenggara.

Contoh perbandingan bahasa Semai, Melayu, dan Mon Kuno:

Bahasa Melayu	Bahasa Semai	Bahasa Mon Kuno
makan	cak	caʔ
ikan	kak	kaʔ
tikus	kenik	kniʔ
gajah	cig	ciŋ
kaki	jug	juŋ
hidung	moh	moh
mata	mat	mat
tangan	tek	tey
tanah	ti	tiʔ
cendawan	betes	ptis
daun	selak	slaʔ
duri	jerla	jirla
mimpi	empok	ampo
kencing	nom	ṇam
menyuruh	or	ʔor

Dalam budaya popular

• Filem Asli (2017) arahan David Liew mengisahkan seorang gadis berdarah kacukan dua kaum yang mahu menyingkapi identiti sebenar dirinya. Filem ini filem pertama menggunakan bahasa Semai dalam 50% daripada keseluruhan dialognya.
• Stesen radio Asyik FM merupakan sebuah stesen radio kebangsaan yang dijalankan oleh Radio Televisyen Malaysia dan disiarkan dalam empat bahasa orang Asli semenanjung Malaysia, salah satunya adalah bahasa Semai.

Bacaan tambahan

• Diffloth, Gerard. 1976a. Minor-Syllable Vocalism in Senoic Languages. In Philip N. Lenner, Laurence C. Thompson, and Stanley Starosta (eds.), Austroasiatic Studies, Part I, 229-247. Honolulu: The University of Hawaii Press.
• Diffloth, Gerard. 1976b. Expressives in Semai. In Philip N. Lenner, Laurence C. Thompson, and Stanley Starosta (eds.), Austroasiatic Studies, Part I, 249-264. Honolulu: The University of Hawaii Press.
• Hendricks, Sean. 2001. Bare-Consonant Reduplication Without Prosodic Templates: Expressive Reduplication in Semai. Journal of East Asian Linguistics 10: 287-306.
• Phillips, Timothy C. 2013. Linguistic Comparison of Semai Dialects. SIL Electronic Survey Reports 2013-010: 1-111.