Vokal tak bundar depan luas
| AFA: Vokal | ||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Huruf vokal bersebelahan titik "•" mewakili: vokal tak bundar • vokal bundar |
| Nombor AFA | 304 | ||
|---|---|---|---|
| Pengekodan | |||
| X-SAMPA | a | ||
| |||
| Sampel audio | |||
Vokal tak bundar depan (atau tengah) luas ialah sejenis bunyi vokal yang terdapat dalam sebilangan bahasa lisan, dilambangkan oleh a dalam Abjad Fonetik Antarabangsa (IPA), dan a dalam X-SAMPA.
Memandangkan tiada bahasa yang membezakan vokal luas yang depan dan pusat, maka tiada perlunya aksara yang berasingan. Jika perlu, perbezaan perlu dinyatakan dengan diakritik pusat, [ä], atau diakritik tersentut, [a̠].
Dalam bahasa Melayu, vokal ini dilambangkan oleh huruf a, contoh: ayam.
Ciri-ciri
[sunting | sunting sumber]- Ketinggian vokalnya adalah luas, iaitu lidah terletak jauh sekali dari lelangit.
- Kebelakangan vokalnya adalah depan, iaitu lidah terletak depan sekali dalam mulut tanpa menyebabkan penjerutan yang sebaliknya menghasilkan konsonan. Ini termasuk sekali vokal pusat luas kerana lidah tidak semudah melentur berbanding vokal sempit; jarak antara vokal depan luas dan vokal belakang luas adalah bersamaan dengan jarak antara vokal depan sempit dan vokal pusat sempit, atau vokal pusat sempit dan vokal belakang sempit.
- Vokal ini adalah tidak bundar, iaitu bibir tidak dibundarkan.
Penggunaan
[sunting | sunting sumber]| Bahasa | Perkataan | IPA | Erti | Catatan | |
|---|---|---|---|---|---|
| Melayu | [[[Abjad Rumi|api]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [api] | 'api' | ||
| Arab | Baku[1] | عاد | [ʕäːd̪d̪] | 'telah pulang' | Rujuk fonologi bahasa Arab |
| Catalonia[2] | [[[Ortografi bahasa Catalonia|sac]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [säk] | 'guni' | ||
| Cina | Kantonis | [[[Aksara Cina|沙]]] Error: {{Lang}}: teg bahasa tidak diiktiraf: zh-yue-Hani (bantuan)/saa1 | [saː˥] | 'pasir' | Rujuk Bahasa Kantonis Baku |
| Mandarin | [[[Aksara Cina|他]]] Error: {{Lang}}: teg bahasa tidak diiktiraf: zh-cmn-Hani (bantuan)/tā | [tʰa˥] | 'dia' | Rujuk Bahasa Mandarin Baku | |
| Inggeris | Amerika Syarikat Selatan | [[[ortografi Bahasa Inggeris|time]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [tʰäːm] | 'masa' | |
| Amerika Syarikat Pedalaman | stock | [stak] | 'stok' | ||
| Australia | car | [kʰäː] | 'kereta' | ||
| Boston | |||||
| Kanada | stack | [stak] | 'timbunan' | ||
| Scotland | |||||
| Inggeris Utara | |||||
| Ireland | |||||
| Jamaica | |||||
| Wales | |||||
| Itali[3] | [[[Abjad Itali|bara]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [ˈbärä] | 'keranda' | Rujuk fonologi bahasa Itali | |
| Jepun | 蚊/[[[Perumian bahasa Jepun|ka]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [kä] | 'nyamuk' | Rujuk fonologi bahasa Jepun | |
| Jerman | [[[Ortografi bahasa Jerman|Rat]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [ˈʀaːt] | 'nasihat' | Dalam sesetengah loghat, ini mungkin berbunyi vokal belakang. Rujuk fonologi bahasa Jerman | |
| Perancis[4] | [[[Ortografi bahasa Perancis|patte]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [pät] | 'kaki (haiwan)' | Rujuk fonologi bahasa Perancis. | |
| Poland[5] | [[[Ortografi bahasa Poland|kat]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [kät] | 'algojo' | Rujuk fonologi bahasa Poland | |
| Portugis[6] | [[[Ortografi bahasa Portugis|vá]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [vä] | 'pergi' (diri ketiga tunggal) | Rujuk fonologi bahasa Portugis | |
| Sepanyol[7] | [[[Ortografi bahasa Sepanyol|rata]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [ˈrätä] | 'tikus' | Rujuk fonologi bahasa Sepanyol | |
| Zapotec | Tilquiapan[8] | na | [na] | 'sekarang' | |
Rujukan
[sunting | sunting sumber]- ^ Thelwall (1990:38)
- ^ Carbonell & Llisterri (1992:54)
- ^ Rogers & d'Arcangeli (2004:119)
- ^ Fougeron & Smith (1993:73)
- ^ Jassem (2003:105)
- ^ Cruz-Ferreira (1995:91)
- ^ Martínez-Celdrán, Fernández-Planas & Carrera-Sabaté (2003:256)
- ^ Merrill (2008:109)
Bibliografi
[sunting | sunting sumber]- Carbonell, Joan F.; Llisterri, Joaquim (1992), "Catalan", Journal of the International Phonetic Association, 22 (1–2): 53–56
- Cruz-Ferreira, Madalena (1995), "European Portuguese", Journal of the International Phonetic Association, 25 (2): 90–94
- Fougeron, Cecile; Smith, Caroline L (1993), "Illustrations of the IPA:French", Journal of the International Phonetic Association, 23 (2): 73–76
- Jassem, Wiktor (2003), "Polish", Journal of the International Phonetic Association, 33 (1): 103–107
- Martínez-Celdrán, Eugenio; Fernández-Planas, Ana Ma.; Carrera-Sabaté, Josefina (2003), "Castilian Spanish", Journal of the International Phonetic Association, 33 (2): 255–259
- Merrill, Elizabeth (2008), "Tilquipan Zapotec", Journal of the International Phonetic Association, 38 (1): 107–114
- Rogers, Derek; d'Arcangeli, Luciana (2004), "Italian", Journal of the International Phonetic Association, 34 (1): 117–121
- Thelwall, Robin (1990), "Illustrations of the IPA: Arabic", Journal of the International Phonetic Association, 20 (2): 37–41