Ubat penting
Ubat-ubatan penting, seperti yang ditakrifkan oleh Pertubuhan Kesihatan Sedunia (WHO), ialah ubat-ubatan yang "memuaskan keperluan penjagaan kesihatan keutamaan penduduk."[1] Ini merujuk kepada ubat yang harus diakses oleh orang ramai pada setiap masa dalam jumlah yang mencukupi. Harga sepatutnya berada pada tahap yang berpatutan.[2] Sejak 1977, WHO telah menerbitkan senarai model ubat-ubatan penting, dengan senarai semasa (Julai 2023) untuk pesakit dewasa mengandungi lebih 500 ubat.[3] Sejak 2007, senarai ubat yang berasingan untuk pesakit kanak-kanak telah diterbitkan.[4] Kedua-dua senarai orang dewasa dan kanak-kanak WHO mengandungi notasi yang menunjukkan bahawa ubat tertentu adalah "pelengkap", oleh itu pada asasnya terdapat dua senarai, "senarai teras" dan "senarai pelengkap". Senarai teras membentangkan senarai keperluan ubat minimum untuk sistem penjagaan kesihatan asas, menyenaraikan ubat yang paling mujarab, selamat dan kos efektif untuk keadaan keutamaan. Syarat keutamaan dipilih berdasarkan kaitan kesihatan awam semasa dan anggaran masa depan, dan potensi untuk rawatan yang selamat dan jimat kos. Senarai pelengkap membentangkan ubat-ubatan penting bagi penyakit keutamaan yang memerlukan kemudahan diagnostik atau pemantauan khusus. Dalam kes keraguan, ubat juga boleh disenaraikan sebagai pelengkap berdasarkan kos yang lebih tinggi atau keberkesanan kos yang kurang menarik dalam pelbagai tetapan. Senarai itu penting kerana ia membentuk asas dasar ubat negara di lebih 155 negara, baik di negara maju mahupun membangun. Banyak kerajaan merujuk kepada cadangan WHO apabila membuat keputusan mengenai perbelanjaan kesihatan. Negara-negara digalakkan untuk menyediakan senarai mereka sendiri dengan mengambil kira keutamaan tempatan. Lebih 150 negara telah menerbitkan senarai ubat penting rasmi.[5]
Teori dan amalan
[sunting | sunting sumber]Takrifan ubat-ubatan penting telah berubah dari semasa ke semasa.
Definisi asal WHO pada tahun 1977 ialah ubat-ubatan "yang paling penting, asas, amat diperlukan, dan perlu untuk keperluan penjagaan kesihatan penduduk".[6] Konsep ini disebut dalam salah satu daripada sepuluh perkara dalam Deklarasi Alma Ata 1978 mengenai penjagaan kesihatan primer.
Pada tahun 2002, takrifan ini telah ditukar kepada:
Ubat penting ialah ubat yang memenuhi keperluan penjagaan kesihatan berkeutamaan di sesebuah populasi.[7]
Takrifan ini kekal setakat edisi 2019.[1]
Pemilihan
[sunting | sunting sumber]Item dipilih sebagai ubat penting berdasarkan kebiasan penyakit yang sedang dirawat, bukti manfaat, tahap kesan sampingan dan kos berbanding pilihan lain.[8]
Nisbah kos-faedah
[sunting | sunting sumber]Keberkesanan kos adalah subjek perdebatan antara pengeluar (syarikat farmaseutikal) dan pembeli ubat (perkhidmatan kesihatan negara). Dianggarkan bahawa akses kepada ubat-ubatan penting boleh menyelamatkan 10 juta orang setahun.[9]
Sejarah
[sunting | sunting sumber]Senarai Model Ubat Penting WHO telah dikemas kini setiap dua tahun sejak 1977. Versi terkini diterbitkan pada Julai 2023.[10]
Senarai kanak-kanak
[sunting | sunting sumber]Edisi pertama "Senarai Model WHO Ubat Penting untuk Kanak-kanak", diterbitkan pada 2007, manakala edisi ketujuh diterbitkan pada 2019.[5][4][10] Ia dicipta untuk memastikan keperluan kanak-kanak dipertimbangkan secara sistematik seperti ketersediaan formulasi yang betul.[5] Edisi pertama mengandungi 450 formulasi 200 ubat yang berbeza.[5]
Bilangan ubat
[sunting | sunting sumber]Bilangan ubat telah meningkat lebih dua kali ganda, daripada 208 asal pada tahun 1977, kepada lebih 500.[11] Julatnya telah meningkat selama bertahun-tahun dan kini, senarai termasuk ubat antimigrain, penawar dan ubat antineoplastik. Senarai ketiga untuk kanak-kanak dari 2011 mengandungi 269 ubat.[12]
Masyarakat dan budaya
[sunting | sunting sumber]Akses kepada ubat-ubatan penting adalah sebahagian daripada Matlamat Pembangunan Mampan, khususnya matlamat 3.8.[13]
Sebilangan organisasi antarabangsa, menggunakan senarai ini untuk menentukan ubat yang akan mereka bekalkan.[5]
Rujukan
[sunting | sunting sumber]- ^ a b "Essential medicines". World Health Organization (WHO). Diarkibkan daripada yang asal pada October 2, 2008. Dicapai pada 20 January 2017.
- ^ "The Selection and Use of Essential Medicines (ss 4.2)". Essential Medicines and Health Products Information Portal. WHO Technical Report Series. World Health Organization (WHO). 2003. m/s. 132. Diarkibkan daripada yang asal pada February 1, 2014.
- ^ "World Health Organization model list of essential medicines: 21st list 2019". World Health Organization. 2019.
|hdl-access=requires|hdl=(bantuan) - ^ a b "World Health Organization model list of essential medicines for children: 7th list 2019". World Health Organization. 2019.
|hdl-access=requires|hdl=(bantuan) - ^ a b c d e Seyberth, Hannsjörg W.; Rane, Anders; Schwab, Matthias (2011). Pediatric Clinical Pharmacology. Springer Science & Business Media. m/s. 358. ISBN 978-3-642-20195-0.
- ^ "Action programme on essential drugs: progress report by the Director-General". World Health Organization. 2019.
|hdl-access=requires|hdl=(bantuan) - ^ "Trade, foreign policy, diplomacy and health". Essential Medicines. World Health Organization (WHO). Dec 6, 2010. Diarkibkan daripada yang asal pada August 6, 2004.
- ^ Kalle, H (9 February 2017). "Essential Medicines for Children". Clinical Pharmacology and Therapeutics. 101 (6): 718–720. doi:10.1002/cpt.661. PMID 28182281.
- ^ Zacher, M.; Keefe, Tania J. (2008). The Politics of Global Health Governance: United by Contagion. Springer. m/s. 107. ISBN 978-0-230-61195-5.
- ^ a b World Health Organization (2019). Executive summary: the selection and use of essential medicines 2019: report of the 22nd WHO Expert Committee on the selection and use of essential medicines. Geneva: World Health Organization. hdl:10665/325773. WHO/MVP/EMP/IAU/2019.05. License: CC BY-NC-SA 3.0 IGO.
- ^ "10 facts on essential medicines". World Health Organization (WHO). February 2010. Diarkibkan daripada yang asal pada November 16, 2008. Dicapai pada 15 August 2015.
- ^ "Accessibility and use of essential medicines in health care: Current progress and challenges in India". Journal of Pharmacology & Pharmacotherapeutics. 4 (1): 13–8. January 2013. doi:10.4103/0976-500X.107642. PMC 3643337. PMID 23662019.
- ^ "Essential medicines for universal health coverage". Lancet. 389 (10067): 403–476. 28 January 2017. doi:10.1016/S0140-6736(16)31599-9. PMC 7159295. PMID 27832874. Unknown parameter
|displayauthors=ignored (bantuan)