Pergi ke kandungan

Turpentin

Daripada Wikipedia, ensiklopedia bebas.
Sebalang turpentin yang disuling cara lama
Struktur kimia pinena, komponen utama turpentin

Turpentin (Jawi: تورڤنتين, bahasa Inggeris: turpentine), tarpin (Jawi: ترڤين) atau minyak tusam ialah sejenis cecair yang diperoleh hasil penyulingan resin pokok hidup, terutamanya yang jenis kayu tusam. Ia banyak digunakan sebagai pelarut dan sebagai sumber bagi bahan sintesis organik.

Turpentin terdiri daripada terpena, terutamanya alpha-pinena dan beta-pinena monoterpena dengan sedikit karena, kamfena, dipentena dan terpinolena.[1]

Perkataan turpentin berasal daripada perkataan bahasa Yunani τερεβινθίνη terebinthine, nama spesies sebatang pokok, Pistacia terebinthusmelalui bahasa-bahasa Perancis dan Latin.[2]

Pembuatan

[sunting | sunting sumber]

Terdapat beberapa jenis pokok pinus yang dipilih untuk mendapatkan getah mentah membuat bahan ini iaitu:

Turpentin mineral atau sulingan petroleum lain digunakan menggantikan turpentin, tetapi secara kimianya tidak sama.[3]

Ia digunakan untuk melarutkan atau mencairkan cat berasaskan minyak.[4]

Komponen-komponen asas alfa-pinena dan beta-pinena terkandung dalam tarpin boleh diekstrakkan dan ditulenkan sebagai bahan sebatian organik berwangi tertentu seperti kapur barus, linalool, alpha-terpineol dan geraniol.

  1. ^ Kent m/s. 569
  2. ^ Barnhart, R.K. (1995). The Barnhart Concise Dictionary of Etymology. New York: Harper Collins. ISBN 0-06-270084-7. Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (bantuan)
  3. ^ Dieter Stoye "Solvents" in Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry, 2002, Wiley-VCH, Wienheim. DOI:10.1002/14356007.a24_437
  4. ^ Glosari Seni Lukis: Bahasa Inggeris-huraian-bahasa Melayu, Bahasa Melayu-bahasa Inggeris. Dewan Bahasa dan Pustaka & Kementerian Pendidikan Malaysia. 1993. m/s. 158.
  • Kent, James A. Riegel's Handbook of Industrial Chemistry (Edisi Kelapan) Van Nostrand Reinhold Company (1983) ISBN 0-442-20164-8

Pautan luar

[sunting | sunting sumber]