Tripanosomiasis Afrika
| Tripanosomiasis Afrika | |
|---|---|
| Pengelasan dan sumber luaran | |
 Bentuk-bentuk Trypanosoma dalam apusan darah | |
| ICD-10 | B56 |
| ICD-9 | 086.5 |
| P. Data Penyakit | 29277 13400 |
| MedlinePlus | 001362 |
| eMedicine | med/2140 |
| MeSH | D014353 |
 Penafian perubatan | |
Tripanosomiasis Afrika atau penyakit tidur[1] ialah penyakit parasit protozoa yang menjangkiti manusia dan beberapa binatang lain. Ia disebabkan oleh sejenis parasit dari spesis Trypanosoma brucei.[2] Terdapat dua jenis yang mengancam manusia, Trypanosoma brucei gambiense (T.b.g) dan Trypanosoma brucei rhodesiense (T.b.r.).[1] T.b.g menyebabkan 98% daripada kes-kes yang dilaporkan.[1] Kedua-dua biasanya dipindahkan melalui gigitan lalat tsetse yang dijangkiti dan biasanya didapati di kawasan-kawasan pedalaman.[1]
Pada permulaannya, pada tahap pertama penyakit tersebut, demam, sakit kepala, gatal-gatal, dan sakit sendi akan dialami.[1] Ini akan berlaku selama satu sehingga tiga minggu selepas digigit.[3] Dalam tempoh berminggu-minggu sehinggalah berbulan-bulan kemudian, tahap kedua muncul apabila pesakit mengalami kekeliruan, koordinasi badan yang tidak baik, kekakuan dan masalah tidak boleh tidur.[1][3] Diagnosis dibuat dengan mengesan parasit tersebut dalam calitan darah atau dalam cecair di dalam nodul limfa.[3] Satu punktur lumbar selalunya diperlukan untuk mengetahui perbezaan antara tahap pertama dan kedua penyakit tersebut.[3]
Untuk mengelak penyakit itu daripada semakin menular teruk, penyaringan dilakukan terhadap populasi yang menghadapi risiko jangkitan melalui ujian darah untuk T.b.g.[1] Rawatan lebih mudah apabila penyakit tersebut dikesan dengan lebih awal sebelum terdapat simptom-simptom neurologi.[1] Rawatan untuk tahap pertama adalah dengan ubat-ubatan seperti pentamidin atau suramin.[1] Rawatan untuk tahap pertama juga termasuk eflornitin atau campuran nifurtimoks dan eflornitin untuk T.b.g.[3] Sementara melarsoprol boleh digunakan untuk kedua-dua spesis, ia biasanya digunakan untuk T.b.r. kerana kesan sampingannya yang buruk.[1]
Penyakit ini biasanya berlaku di kawasan-kawasan Afrika Subsahara, yang mengancam populasi sebanyak 70 juta orang di 36 buah negara dengan risiko mendapat penyakit ini.[4] Dalam tahun 2010 ia sudah mengakibatkan 9,000 kematian, lebih rendah daripada 34,000 kematian dalam tahun 1990.[5] Kira-kira 30,000 orang kini dijangkiti, dengan 7000 orang yang baru dijangkiti dalam tahun 2012.[1] Lebih daripada 80% daripada kes ini adalah dari Republik Demokratik Congo.[1] Tiga kejadian utama wabak penyakit ini telah tercatat dalam sejarah: pertama dari tahun 1896 sehingga tahun 1906 terutamannya di Uganda dan di Lembangan Congo dan dua dalam tahun 1920 dan tahun 1970 di beberapa negara Afrika.[1] Binatang-binatang lain, seperti lembu, boleh dijangkiti penyakit ini dan boleh menghidapinya.[1]
References
[sunting | sunting sumber]- ^ a b c d e f g h i j k l m n WHO Media centre (June 2013). "Fact sheet N°259: Trypanosomiasis, Human African (sleeping sickness)". Cite journal requires
|journal=(bantuan) - ^ MedlinePlus Encyclopedia Sleeping sickness
- ^ a b c d e Kennedy, PG (2013 Feb). "Clinical features, diagnosis, and treatment of human African trypanosomiasis (sleeping sickness)". Lancet neurology. 12 (2): 186–94. PMID 23260189. Check date values in:
|date=(bantuan) - ^ Simarro PP, Cecchi G, Franco JR, Paone M, Diarra A, Ruiz-Postigo JA, Fèvre EM, Mattioli RC, Jannin JG (2012). "Estimating and Mapping the Population at Risk of Sleeping Sickness". PLoS Negl Trop Dis. 6 (10): e1859. doi:10.1371/journal.pntd.0001859.CS1 maint: multiple names: authors list (link)
- ^ Lozano, R (Dec 15, 2012). "Global and regional mortality from 235 causes of death for 20 age groups in 1990 and 2010: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2010". Lancet. 380 (9859): 2095–128. doi:10.1016/S0140-6736(12)61728-0. PMID 23245604.