Oksida
Oksida merupakan sebatian kimia yang mengandungi sekurang-kurangnya satu atom oksigen atom dan satu unsur yang lain[1] dalam formula kimianya. "Oksida" itu sendiri adalah dianion oksigen, yakni atom O2–, maka oksida besi itu biasanya mengandungi anion dari oksigen dalam keadaan pengoksidaannya yang bernilai -2. Kebanyakan kerak Bumi terdiri daripada oksida pejal yang terhasil daripada unsur-unsur yang dioksidakan oksigen di udara atau di dalam air. Pembakaran hidrokarbon menghasilkan dua oksdia karbon utama: karbon monoksida dan karbon dioksida. Bahkan, bahan dianggap tulen unsur-unsur sering menghasilkan lapisan oksida - misalnya, kerajang aluminium sering mempunyai lapisan nipis Al2O3 (lapisan pasif lapisan) yang melindungi kerajang daripada dikakis sepenuhnya.[2] Unsur-unsur yang tersendiri boleh sering membentuk beberapa oksida masing-masing mempunyai jumlah unsur dan oksigen yang berbeza. Oksida-oksida sebegini dibezakan dengan menentukan jumlah atom seperti dalam karbon monoksida dan karbon dioksida, dan dalam kes lain dengan menyatakan angka pengoksidaan unsur seperti dalam ferum (II) oksida dan ferum (III) oksida. Unsur-unsur tertentu boleh membentuk banyak oksida yang berbeza seperti oksida nitrogen.
Kereaktifan
[sunting | sunting sumber]Oksida boleh bertindak balas dengan hanya asid atau bes sahaja. Oksida yang bertindak balas dengan kedua-dua asid dan bes bersifat amfoterik. Logam cenderung menghasilkan oksida berbes, bahan bukan logam cenderung menghasilkan oksida berasid manakala oksida amfoterik dihasilkan daripada unsur-unsur yang berdekatan sempadan antara logam dan bukan logam (metaloid).
Rujukan
[sunting | sunting sumber]- ^ Foundations of College Chemistry, 12th Edition
- ^ Greenwood, N. N.; & Earnshaw, A. (1997). Chemistry of the Elements (2nd Edn.), Oxford:Butterworth-Heinemann. ISBN 0-7506-3365-4.