Njoo Cheong Seng
Njoo Cheong Seng | |
|---|---|
| Kelahiran | 6 November 1902 |
| Meninggal dunia | 30 November 1962 (umur 60) Malang, Indonesia |
| Warganegara | Indonesia |
| Nama lain |
|
| Pekerjaan | Penulis, pengarah filem |
Karya terkenal | Kris Mataram |
| Pasangan |
|
Njoo Cheong Seng (Ejaan yang Disempurnakan: Nyoo Cheong Seng; Cina tradisional: 楊章生; pinyin: Yáng Zhāngshēng; 6 November 1902 – 30 November 1962) merupakan seorang penulis drama dan pengarang filem Cina-Indonesia. Juga dikenali dengan nama pena Monsieur d'Amour, beliau menulis lebih dari 200 cerita pendek, novel, puisi, dan pentas panggung sepanjang kerjayanya; Beliau juga direkodkan sebagai mengarahkan dan/atau menulis sebelas filem. Beliau berkahwin empat kali sepanjang hidupnya dan menghabiskan beberapa tahun perjalanan di seluruh Asia tenggara dan selatan dengan rombongan teater yang berbeza. Sandiwara pentasnya dikreditkan dengan menghidupkan semula teater di Hindia.
Kehidupan awal dan kerjaya
[sunting | sunting sumber]Njoo dilahirkan di Jawa Timur pada 6 November 1902; Ahli sinologi Indonesia Leo Suryadinata menulis bahawa dia dilahirkan di Surabaya,[1] Manakala penulis Sam Setyautama dan Suma Mihardja merekodkan beliau sebagai dilahirkan Malang.[2] Beliau menerima pendidikan rendah di sekolah Tiong Hoa Hwe Koan di Surabaya.[1] Menjelang usia awal, beliau mula menyumbang kepada akhbar milik Cina; Karya sastera pertamanya, Tjerita Penghidoepan Manoesia, yang diterbitkan di dalam Sin Po pada 1919.[2]
Pada tahun 1920-an Njoo telah mula menulis secara meluas, selalunya di bawah nama pena Monsieur d'Amour;[1] nama pena lain termasuk N.C.S. dan N.Ch.S.[3] Beliau menulis banyak cerita untuk penerbitan yang berpangkalan di Gresik Hua Po bermula pada tahun 1922, dan pada tahun 1925 ia membantu mendirikan majalah Penghidoepan.[2] Karya yang diterbitkan semasa tempoh ini termasuk Menika dalem Koeboeran dan Gagal,[1] dan juga sandiwara pentas Lady Yen Mei.[2] Mereka biasanya mempunyai banyak lokasi dan latar belakang budaya, dan sering berkaitan dengan jenayah dan kerja-kerja detektif.[3]
Njoo menjadi aktif dengan rombongan Miss Riboet's Orion pada akhir 1920-an, menulis beberapa sandiwara panggung mereka,[2] termasuk Kiamat, Tengkorak dan Tueng Balah.[4] Pada 1928 beliau mengahwini pelakon Tan Kiem Nio, seorang ahli rombongan yang berusia 14 tahun pada masa itu.[1][5] Njoo melatih beliau dalam bidang lakonan dan meyakinkan beliau untuk mengambil nama pentas Fifi Young; Young adalah sama bahasa Mandarin dari nama keluarga Hokkien Njoo, manakala Fifi bermaksud mengingatkan pelakon Perancis Fifi D'Orsay.[5]
Kedua-duanya menyertai beberapa lagi teater teater, termasuk Club Moonlight Crystal Follies di Pulau Pinang (di bawah pimpinan Njoo) dan Dardanella, yang bergerak di seluruh Asia Tenggara dan Selatan.[2][5] Menjelang tahun 1935 mereka telah menubuhkan rombongan mereka sendiri dengan Young sebagai bintang, Pagoda Fifi Young; Walau bagaimanapun, ia bubar dalam beberapa tahun.[6]
Kerjaya filem awal
[sunting | sunting sumber]
Selepas kejayaan filem arahan Albert Balink Terang Boelan pada 1937 dan filem arahan The Teng Chun Alang-Alang pada 1939, empat studio filem baru telah ditubuhkan.[7] Salah satunya, Oriental Film, menandatangani Njoo dan Young; Njoo diambil sebagai seorang penulis, manakala Young adalah seorang pelakon. Ini adalah sebahagian daripada pergerakan umum yang membawa kakitangan peringkat ke dalam industri filem.[8]
Njoo dan Young membuat kemunculan filem cetera sulung mereka dengan Kris Mataram, sebuah kisah cinta terlarang, in 1940; Njoo mengarahkan dan menulis cerita, sementara Young berlakon.[9][10] Ini diikuti oleh dua lagi kerjasama, drama Zoebaida dan muzikal Pantjawarna. Njoo kemudian meninggalkan syarikat itu.[11]
Apabila Njoo meninggalkan studio untuk menyertai Majestic Pictures atas jemputan Fred Young, Fifi Young pergi bersamanya. Bersama Majestic beliau mengarahkan dua filem. Yang pertama, Djantoeng Hati (1941), tidak dibintangi Young kerana beliau mengambil sabatikal atas sebab-sebab kesihatan,[12] berkemungkinan hamil.[13] Young kembali untuk Air Mata Iboe (1941), tragedi yang mengikuti seorang pemuda yang membalas dendam kepada adik-beradiknya selepas mereka enggan menahan ibunya.[12][14]
Kerjaya seterusnya dan kematian
[sunting | sunting sumber]Pendudukan Jepun di Hindia membawa kepada semua tetapi satu studio filem di negara ini ditutup;[15] Njoo dan Young kembali ke teater, menyertai rombongan Bintang Soerabaia.[5] Pada tahun 1945 Njoo menubuhkan rombongan Pantjawarna dan menceraikan Young - dengannya beliau mempunyai lima anak - untuk berkahwin dengan Mipi Malenka.[2][5] Beberapa ketika selepas Indonesia mengisytiharkan kemerdekaannya pada tahun 1945 Njoo mengambil nama Indonesia Munzik Anwar.[2]
Njoo kembali ke industri filem negara pada tahun 1950, menulis atau mengarahkan enam lagi filem sebelum kematiannya; salah satunya, Djembatan Merah (1950), dibikin semula pada 1973.[16] Menjelang akhir tahun 1950-an Njoo direkodkan mempunyai isteri keempat, Oei Lan Nio; Pasangan itu memiliki kedai bunga bersama di Malang. Njoo meninggal dunia pada 30 November 1962.[1]
Legasi
[sunting | sunting sumber]Ahli sejarah filem Indonesia, Misbach Yusa Biran mengiktiraf Njoo dengan membantu Miss Riboet menguasai industri teater negara dari tahun 1929 hingga 1931.[4] Ini disuarakan oleh pengkritik sasterawan Indonesia, Bakri Siregar, yang menulis bahawa drama Njoo dan rakan dramatis Andjar Asmara memainkan semula genre di Hindia dan menjadikan karya itu lebih realistik. Walau bagaimanapun, beliau menganggap konflik dalam kerja-kerja ini telah kurang maju.[17] Guru sastera Doris Jedamski menggambarkannya sebagai "salah seorang penulis Cina-Melayu yang paling terkenal, paling kreatif, dan paling produktif pada abad ke-20", dengan mengejutkan bahawa penyelidikan kecil telah dilakukan ke dalam hidupnya.[18]
Filemografi
[sunting | sunting sumber]
| Tahun | Filem | Peranan |
|---|---|---|
| 1940 | Kris Mataram | Pengarah dan penulis skrip |
| 1940 | Zoebaida | Pengarah dan penulis skrip |
| 1941 | Pantjawarna | Pengarah |
| 1941 | Djantoeng Hati | Pengarah |
| 1941 | Air Mata Iboe | Pengarah dan penulis skrip |
| 1950 | Djembatan Merah | Penulis skrip |
| 1951 | Mirah Delima | Penulis skrip |
| 1955 | Masuk Kampung Keluar Kampung | Pengarah dan penulis skrip |
| 1955 | Kebon Binatang | Penulis skrip |
| 1955 | Habis Hudjan | Pengarah dan penulis skrip |
| 1955 | Neng Atom | Penulis skrip |
Rujukan
[sunting | sunting sumber]Nota kaki
[sunting | sunting sumber]- ^ a b c d e f Suryadinata 1995, m/s. 108–109.
- ^ a b c d e f g h Setyautama & Mihardja 2008, m/s. 253–254.
- ^ a b JCG, Njoo Cheong Seng.
- ^ a b Biran 2009, m/s. 13.
- ^ a b c d e TIM, Fifi Young.
- ^ Biran 2009, m/s. 25.
- ^ Biran 2009, m/s. 205.
- ^ Biran 2009, m/s. 204.
- ^ Filmindonesia.or.id, Kris Mataram.
- ^ Biran 2009, m/s. 228.
- ^ Biran 2009, m/s. 228–229.
- ^ a b Biran 2009, m/s. 239–241.
- ^ Biran 2009, m/s. 295.
- ^ Filmindonesia.or.id, Air Mata Iboe.
- ^ Biran 2009, m/s. 319.
- ^ Filmindonesia.or.id, Filmografi.
- ^ Siregar 1964, m/s. 68.
- ^ Jedamski 2009, m/s. 388.
Bibliografi
[sunting | sunting sumber]- "Air Mata Iboe". filmindonesia.or.id (dalam bahasa Indonesian). Jakarta: Konfidan Foundation. Diarkibkan daripada yang asal pada 2012-07-26. Dicapai pada 25 July 2012.CS1 maint: unrecognized language (link)
- Biran, Misbach Yusa (2009). Sejarah Film 1900–1950: Bikin Film di Jawa (dalam bahasa Indonesian). Jakarta: Komunitas Bamboo working with the Jakarta Art Council. ISBN 978-979-3731-58-2. Unknown parameter
|trans_title=ignored (bantuan)CS1 maint: unrecognized language (link) CS1 maint: ref=harv (link) - "Fifi Young" (dalam bahasa Indonesian). Taman Ismail Marzuki. Diarkibkan daripada yang asal pada 2012-08-19. Dicapai pada 19 August 2012.CS1 maint: unrecognized language (link)
- Jedamski, D.A. (2009). "The Vanishing Act – Sherlock Holmes in Indonesia's National Awakening". Dalam Jedamski, D.A. (penyunting). Chewing Over the West: Occidental Narratives in Non-Western Readings (PDF). Cross/Cultures. 119. Amsterdam: Rodopi. m/s. 349–379. Diarkibkan (PDF) daripada yang asal pada 2012-09-03. Dicapai pada 3 September 2012.CS1 maint: ref=harv (link)
- "Kris Mataram". filmindonesia.or.id (dalam bahasa Indonesian). Jakarta: Konfidan Foundation. Diarkibkan daripada yang asal pada 2012-07-25. Dicapai pada 25 July 2012.CS1 maint: unrecognized language (link)
- "Njoo Cheong Seng". Encyclopedia of Jakarta (dalam bahasa Indonesian). Jakarta City Government. Diarkibkan daripada yang asal pada 2012-09-03. Dicapai pada 3 September 2012.CS1 maint: unrecognized language (link)
- "Njoo Cheong Seng | Filmografi". filmindonesia.or.id (dalam bahasa Indonesian). Jakarta: National Library of Indonesia with Sinematek. Diarkibkan daripada yang asal pada 2012-09-03. Dicapai pada 3 September 2012. Unknown parameter
|trans_title=ignored (bantuan)CS1 maint: unrecognized language (link) - Setyautama, Sam; Mihardja, Suma (2008). Tokoh-tokoh Etnis Tionghoa di Indonesia (dalam bahasa Indonesian). Jakarta: Gramedia. ISBN 978-979-9101-25-9. Unknown parameter
|trans_title=ignored (bantuan)CS1 maint: unrecognized language (link) CS1 maint: ref=harv (link) - Siregar, Bakri (1964). Sedjarah Sastera Indonesia (dalam bahasa Indonesian). 1. Jakarta: Akademi Sastera dan Bahasa "Multatuli". OCLC 63841626. Unknown parameter
|trans_title=ignored (bantuan)CS1 maint: unrecognized language (link) CS1 maint: ref=harv (link) - Suryadinata, Leo (1995). Prominent Indonesian Chinese: Biographical Sketches. Singapore: Institute of Southeast Asian Studies. ISBN 978-981-3055-04-9.CS1 maint: ref=harv (link)