Matlamat Pembangunan Mampan 12
Matlamat Pembangunan Mampan 12: Penggunaan dan Pengeluaran Bertanggungjawab (SDG 12) adalah salah satu daripada 17 Matlamat Pembangunan Mampan yang ditubuhkan oleh Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (2015) pada 2015. Perkataan rasmi SDG 12 ialah "pastikan penggunaan mampan dan corak pengeluaran".[1] SDG 12 bertujuan untuk memastikan penggunaan sumber yang baik, meningkatkan kecekapan tenaga, infrastruktur yang mampan, dan menyediakan akses kepada perkhidmatan asas, pekerjaan hijau dan layak serta memastikan kualiti hidup yang lebih baik untuk semua.[2] SDG 12 mempunyai 11 sasaran yang perlu dicapai sekurang-kurangnya 2030 dan kemajuan ke arah sasaran diukur menggunakan 13 penunjuk.[3]
SDG 12 mempunyai 11 sasaran. Lapan yang pertama ialah "sasaran hasil", iaitu: melaksanakan Rangka Kerja 10 Tahun Program mengenai Penggunaan Mampan dan Corak Pengeluaran; mencapai pengurusan yang mampan dan penggunaan sumber asli cekap; mengurangkan separuh sisa makanan global per kapita di peringkat runcit dan pengguna dan pengurangan kehilangan makanan di sepanjang rantaian pengeluaran dan bekalan, termasuk kerugian selepas tuaian;[4] mencapai pengurusan mesra alam bahan kimia dan semua sisa sepanjang kitaran hayatnya; mengurangkan penjanaan sisa melalui pencegahan, pengurangan, kitar semula dan penggunaan semula; menggalakkan syarikat mengamalkan amalan mampan; menggalakkan amalan perolehan awam yang mampan; dan memastikan bahawa orang ramai di mana-mana mempunyai maklumat dan kesedaran relevan bagi pembangunan mampan. Tiga sasaran "cara pencapaian" ialah: menyokong negara membangun untuk mengukuhkan kapasiti saintifik dan teknologi mereka; membangun dan melaksanakan alat untuk memantau impak pembangunan mampan; dan menghapuskan herotan pasaran, seperti subsidi bahan api fosil, yang menggalakkan penggunaan yang membazir.[5]
Sasaran, penunjuk dan kemajuan
[sunting | sunting sumber]
Sasaran 12.1: Melaksanakan rangka kerja penggunaan dan pengeluaran mampan 10 tahun
[sunting | sunting sumber]Tajuk penuh Sasaran 12.1 ialah: “Melaksanakan Rangka Kerja 10 Tahun Program mengenai Penggunaan Mampan dan Corak Pengeluaran, semua negara mengambil tindakan, dengan negara maju menerajui, mengambil kira pembangunan dan keupayaan negara membangun”.[6] Matlamat SDG ini adalah untuk membolehkan semua negara mengambil tindakan itu menjelang 2030.
Ia mempunyai satu penunjuk: Penunjuk 12.1.1 ialah "Bilangan negara dengan rancangan tindakan nasional penggunaan dan pengeluaran mampan (SCP) atau SCP yang diarus perdana sebagai keutamaan atau sasaran ke dalam dasar negara."[7]
Sasaran 12.2: Pengurusan mampan dan penggunaan sumber asli
[sunting | sunting sumber]Tajuk penuh Sasaran 12.2 ialah: "Menjelang 2030, capai pengurusan yang mampan dan penggunaan sumber asli yang cekap."[1]
Sasaran ini mempunyai dua penunjuk: [8]
- Penunjuk 12.2.1: Jejak material, jejak material per kapita dan jejak material per KDNK
- Penunjuk 12.2.2: Penggunaan bahan domestik, penggunaan bahan domestik per kapita dan penggunaan bahan domestik setiap KDNK
Peta dunia Penunjuk 12.2.2, 2017. Peta menunjukkan penggunaan bahan domestik, penggunaan bahan domestik per kapita dan penggunaan bahan domestik per KDNK.[2]
Sasaran 12.3: Mengurangkan separuh sisa makanan per kapita global
[sunting | sunting sumber]Tajuk penuh Sasaran 12.3 ialah: "Menjelang 2030, kurangkan separuh sisa makanan global per kapita di peringkat runcit dan pengguna dan mengurangkan kehilangan makanan di sepanjang rantaian pengeluaran dan bekalan, termasuk kerugian selepas tuaian."[1][2] Sasaran ini mempunyai dua komponen (kerugian dan pembaziran) yang diukur dengan dua penunjuk.[9]
- Penunjuk 12.3.1.a: Indeks Kehilangan Makanan yang memberi tumpuan kepada kerugian daripada pengeluaran kepada tahap penggunaan
- Penunjuk 12.3.1.b: Indeks Sisa Makanan (cadangan dalam pembangunan)
Usaha sedang dijalankan oleh FAO dan Program Alam Sekitar Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu untuk mengukur kemajuan ke arah Sasaran SDG 12.3 melalui Indeks Kehilangan dan Sisa Makanan.[10]
Sasaran 12.4: Pengurusan bertanggungjawab terhadap bahan kimia dan sisa
[sunting | sunting sumber]Tajuk penuh Sasaran 12.4 ialah: "Menjelang 2020, capai pengurusan bahan kimia dan semua bahan buangan yang mesra alam sepanjang kitaran hayatnya, mengikut rangka kerja antarabangsa yang dipersetujui, dan dengan ketara mengurangkan pelepasannya ke udara, air dan tanah untuk meminimumkan kesan buruk terhadap kesihatan manusia dan alam sekitar."[1]
Sasaran ini mempunyai dua penunjuk:[8]
- Penunjuk 12.4.1: Bilangan pihak dalam perjanjian alam sekitar pelbagai hala antarabangsa mengenai sisa berbahaya, dan bahan kimia lain yang memenuhi komitmen dan kewajipan mereka dalam menghantar maklumat seperti yang dikehendaki oleh setiap perjanjian yang berkaitan
- Penunjuk 12.4.2: (a) Sisa berbahaya yang dihasilkan per kapita; dan (b) bahagian sisa berbahaya yang dirawat, mengikut jenis rawatan
Sasaran 12.5: Mengurangkan penjanaan sisa dengan ketara
[sunting | sunting sumber]
Tajuk penuh Sasaran 12.5 ialah: "Menjelang 2030, mengurangkan penjanaan sisa dengan ketara melalui pencegahan, pengurangan, kitar semula dan penggunaan semula."[1]
Ia mempunyai satu penunjuk: Penunjuk 12.5.1, iaitu kadar kitar semula negara, yakni tan bahan kitar semula."[8]
Sasaran 12.6: Menggalakkan syarikat untuk menerima pakai amalan mampan dan pelaporan kemampanan
[sunting | sunting sumber]Tajuk penuh Sasaran 12.6 ialah: "Menggalakkan syarikat, terutamanya syarikat besar dan transnasional, untuk menerima pakai amalan mampan dan untuk menyepadukan maklumat kemampanan ke dalam kitaran pelaporan mereka."[1]
Ia mempunyai satu penunjuk: Penunjuk 12.6.1, iaitu bilangan syarikat yang menerbitkan laporan kemampanan.[8]
,_OWID.svg)
Sasaran 12.7: Menggalakkan amalan perolehan awam yang mampan
[sunting | sunting sumber]Tajuk penuh Sasaran 12.7 ialah: "Menggalakkan amalan perolehan awam yang mampan, selaras dengan dasar dan keutamaan negara."[1]
Ia mempunyai satu penunjuk: Penunjuk 12.7.1, iaitu tahap dasar perolehan awam mampan dan pelaksanaan pelan tindakan.[8]
Sasaran 12.8: Menggalakkan pemahaman sejagat tentang gaya hidup mampan
[sunting | sunting sumber]Tajuk penuh Sasaran 12.8 ialah "Menjelang 2030, pastikan orang di mana-mana mempunyai maklumat dan kesedaran yang relevan untuk pembangunan mampan dan gaya hidup yang harmoni dengan alam semula jadi."[1]
Ia mempunyai satu penunjuk: Penunjuk 12.8.1 ialah "Sejauh mana (i) pendidikan kewarganegaraan global dan (ii) pendidikan untuk pembangunan lestari diarusperdanakan dalam (a) dasar pendidikan negara; (b) kurikulum; (c) pendidikan guru; dan (d) penilaian pelajar".[8]
Penunjuk ini dirujuk kepada cara setiap negara memastikan Pendidikan Kewarganegaraan Global (GCED) dan Pendidikan Pembangunan Mampan (ESD) dipertimbangkan dalam sistem pendidikan mereka. Salah satu batasan penunjuk ini adalah berkaitan dengan pelaporan diri kerajaan; situasi ditangani oleh UNESCO dengan membandingkan maklumat ini dengan sumber alternatif.[11]
Sasaran 12.a: Menyokong kapasiti saintifik dan teknologi negara membangun terhadap penggunaan dan pengeluaran yang mampan
[sunting | sunting sumber]Tajuk penuh Sasaran 12.a ialah: "Sokong negara membangun untuk mengukuhkan kapasiti saintifik dan teknologi mereka untuk bergerak ke arah corak penggunaan dan pengeluaran yang lebih mampan.[1]
Ia mempunyai satu penunjuk: Penunjuk 12.a.1 ialah "Kapasiti penjanaan tenaga boleh diperbaharui yang dipasang di negara membangun (dalam watt per kapita)".[8]
Sasaran 12.b: Membangun dan melaksanakan alat untuk memantau pelancongan mampan
[sunting | sunting sumber]Tajuk penuh Sasaran 12. B ialah: "Membangun dan melaksanakan alat untuk memantau impak pembangunan mampan dalam pelancongan mampan yang mewujudkan pekerjaan dan mempromosikan budaya dan produk tempatan."[1]
Ia mempunyai satu penunjuk: Penunjuk 12.b.1 ialah "Pelaksanaan alat perakaunan standard untuk memantau aspek ekonomi dan alam sekitar kelestarian pelancongan."[8]
Sasaran 12.c: Menghapuskan herotan pasaran yang menggalakkan penggunaan membazir
[sunting | sunting sumber]Tajuk penuh Sasaran 12. C ialah: "Rasionalisasikan subsidi bahan api fosil yang tidak cekap yang menggalakkan penggunaan membazir dengan menghapuskan herotan pasaran selaras dengan keadaan negara, termasuk penyusunan semula cukai dan menghapuskan subsidi berbahaya itu secara berperingkat di mana ia wujud, untuk mencerminkan kesan alam sekitar mereka, dengan mengambil kira sepenuhnya keperluan dan keadaan khusus negara membangun, dan meminimumkan kemungkinan kesan buruk terhadap pembangunan mereka dengan cara yang melindungi golongan miskin dan masyarakat yang terjejas."[1]
Ia mempunyai satu penunjuk: Penunjuk 12.c.1 ialah: "(a) Jumlah subsidi bahan api fosil sebagai peratusan KDNK; dan (b) jumlah subsidi bahan api fosil sebagai bahagian daripada jumlah perbelanjaan negara untuk bahan api fosil."[12]
Cabaran
[sunting | sunting sumber]Globalisasi telah semakin diakui mempunyai peranan dalam pencapaian pembangunan mampan. Dalam laporan yang dikeluarkan oleh Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu pada 2015, ia menunjukkan bahawa walaupun globalisasi menyediakan banyak peluang untuk pembangunan mampan, ia juga mewujudkan pelbagai cabaran yang membawa akibat negatif.
Sistem makanan telah berkembang secara drastik dalam konteks pertumbuhan penduduk yang pesat dan globalisasi. Adalah ketara bahawa beberapa cabaran penting, dengan akibat yang meluas, telah timbul akibat globalisasi dan mengancam kelestarian sistem makanan. Globalisasi boleh menjejaskan kemampanan sistem makanan dalam beberapa cara yang berbeza.
Kesan COVID-19
[sunting | sunting sumber]Pandemik COVID-19 telah memaksa perubahan mendadak dalam tingkah laku penduduk umum, daripada sekatan mobiliti manusia seperti bekerja/sekolah jauh dan perintah berkurung atau berkurung. Ini telah membawa kepada beberapa kesan positif alam sekitar, seperti sungai dan langit yang lebih bersih. Walau bagaimanapun, sekatan juga mewujudkan beberapa akibat negatif alam sekitar, seperti peningkatan permintaan untuk bahan yang bertujuan untuk keselamatan dan keselesaan penduduk umum. Ini terdiri daripada penggunaan meluas peralatan perlindungan diri (PPE) serta peningkatan membeli-belah dalam talian bagi makanan dan keperluan rumah/kerja. Menurut pelbagai sumber seperti Business Insider, CNBC, dan Bloomberg, pendapatan Uber Eats dari 2019 hingga 2020 telah meningkat daripada $1.9 bilion kepada $4.8 bilion. Pengguna mereka telah meningkat daripada 21 juta kepada 66 juta.[13] Peningkatan perkhidmatan membeli-belah dalam talian dan penghantaran makanan telah mengakibatkan peningkatan jumlah plastik sekali guna yang terdapat dalam pembungkusan. Walaupun tidak pasti berapa banyak sisa yang dihasilkan sejak wabak itu bermula, kesannya sudah boleh dilihat dalam sistem pengurusan sisa global (WMS). Senario pasca COVID-19 memerlukan dasar kerajaan untuk menggalakkan pembangunan bioplastik mesra alam yang aktif serta teknologi yang menggalakkan prinsip ekonomi pekeliling.[14]
Rujukan
[sunting | sunting sumber]- ^ a b c d e f g h i j k United Nations (2017) Resolution adopted by the General Assembly on 6 July 2017, Work of the Statistical Commission pertaining to the 2030 Agenda for Sustainable Development (A/RES/71/313)
- ^ a b c d "sdg-tracker.org/sustainable-consumption-production".
- ^ "Sustainable Consumption and Production: A Crucial Goal for Sustainable Development—Reflections on the Spanish SDG Implementation Report". Journal of Sustainability Research. 1 (2). 2019. doi:10.20900/jsr20190019.
- ^ The State of Food and Agriculture 2019. Moving forward on food loss and waste reduction, In brief. Rome: FAO. 2019. m/s. 4.
- ^ United Nations (2017) Resolution adopted by the General Assembly on 6 July 2017, Work of the Statistical Commission pertaining to the 2030 Agenda for Sustainable Development (A/RES/71/313)
- ^ Environment, U. N. (2017-10-02). "GOAL 12: Sustainable consumption and production". UNEP - UN Environment Programme (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2020-09-05.
- ^ sdgcounting (2017-06-06). "SDG 12 Indicators". Medium (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2020-09-05.
- ^ a b c d e f g h "SDG Indicators Metadata repository". UN Stats. Dicapai pada 14 September 2020.
- ^ United Nations, Food. "Food and Agriculture Organization of the United Nations".
- ^ The State of Food and Agriculture 2019. Moving forward on food loss and waste reduction, In brief. Rome: FAO. 2019. m/s. 10.
- ^ "Metadata-12-08-01" (PDF). United Nations Stats. Dicapai pada 18 September 2020.
- ^ "Metadata-12-0c-01" (PDF). United Nations Stats. Dicapai pada 15 September 2020.
- ^ Curry, D. (2021, August 30). Uber Eats Revenue and Usage Statistics: 2021. Business of Apps. https://www.businessofapps.com/data/uber-eats-statistics/
- ^ Oliveira, Williara Queiroz de; Azeredo, Henriette Monteiro Cordeiro de; Neri-Numa, Iramaia Angélica; Pastore, Glaucia Maria (October 2021). "Food packaging wastes amid the COVID-19 pandemic: Trends and challenges". Trends in Food Science & Technology. 116: 1195–1199. doi:10.1016/j.tifs.2021.05.027. PMC 8166460. PMID 34092920.