Jeongjo dari Joseon
Jeongjo dari Joseon 朝鮮正祖 조선 정조 جوڠجو دري جوسون | |
---|---|
Raja Dinasti Joseon | |
Pemerintahan | 27 April 1776 – 18 Ogos 1800 |
Didahului oleh | Yeongjo dari Joseon |
Diikuti oleh | Sunjo dari Joseon |
Keputeraan | Istana Changgyeong, Kerajaan Joseon | 28 Oktober 1752
Kemangkatan | 18 Ogos 1800 Istana Changgyeong, Kerajaan Joseon | (umur 47)
Pemakaman | Geolleung, Hwaseong, Gyeonggi |
Pasangan | Permaisuri Hyoui |
Anakanda | Sunjo dari Joseon |
Kerabat | Wangsa Yi |
Ayahanda | Putera Mahkota Sado |
Bonda | Puteri Damping Hyegyeong |
Jeongjo dari Joseon | |
---|---|
Hangul | 정조 |
Hanja | 正祖 |
Perumian Semakan | Jeongjo |
McCune–Reischauer | Chŏngjo |
Nama lahir | |
Hangul | 이산 |
Hanja | 李祘 |
Perumian Semakan | I San |
McCune–Reischauer | Yi San |
Raja-raja Dinasti Joseon | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jeongjo dari Joseon (Jawi: جوڠجو دري جوسون ; 28 Oktober 1752 - 18 Ogos 1800) ialah raja ke-22 Dinasti Joseon Korea (memerintah 1776-1800). Baginda melakukan pelbagai usaha untuk mereformasi dan memperbaiki bangsa Korea. Baginda menggantikan datuknya Raja Yeongjo (memerintah 1724–1776) dan digantikan oleh puteranya Raja Sunjo (memerintah 1800–1834).
Biografi
[sunting | sunting sumber]Kehidupan awal
[sunting | sunting sumber]Dilahirkan sebagai Yi San (李 祘), baginda ialah putera kepada Putera Mahkota Sado (yang dibunuh oleh ayahandanya sendiri, Raja Yeongjo ) dan Puan Besar Hyegyeong (yang menulis autobiografi, The Memoirs of Lady Hyegyeong yang memperincikan hidup Sado sebagai Putera Mahkota Korea yang tidak bernasib baik). Kakanda sulungnya Putera Mahkota Uiso meninggal dunia semasa kecil. Koleksi memoir ibundanya Puan Besar Hyegyeong berfungsi sebagai sumber maklumat sejarah yang penting mengenai peristiwa politik semasa pemerintahan Raja Yeongjo (ayahanda mertua Hyegyeong), Raja Jeongjo (anakanda Hyegyeong), dan Raja Sunjo (cucunda Hyegyeong).
Pada tahun 1762, ayahnya, Putera Mahkota Sado, dihukum mati oleh Raja Yeongjo (ayahanda kepada Putera Mahkota Sado dan nenekanda Putera Yi San) setelah lama dalam konflik dan mempunyai penyakit mental. Putera Mahkota Sado menentang parti pemerintah Noron. Lapan tahun kemudian, Yi San meminta untuk mengunjungi tempat tinggal ayahandanya, Sado, tetapi Raja Yeongjo menolak. Maka, baginda enggan menghadiri pengebumian Putera Mahkota Sado. Pada 21 Februari 1764, Yi San menjadi putera angkat Putera Mahkota Hyojang dan Puteri Dampinf Hyosun atas perintah Raja Yeongjo.[1] Putera Mahkota Hyojang ialah kakanda tiri ayahandanya, Putera Mahkota Sado. Putera Mahkota Hyojang pula telah mangkat semasa kecilnya. Raja Yeongjo menjadikan Yi San sebagai sebahagian dari keluarga Hyojang kerana baginda bimbang Yi San, yang merupakan anakanda waris Sado, akan ditentang. Puak Noron membantah kesahihan Yi San sebagai pengganti diraja di bawah dakwaan bahawa Yi San ialah 'Anak seorang tahanan' atau 'Anak seorang psiko' dan dengan itu tidak layak untuk menaiki takhta. Ini merupakan sumber utama kekecewaan bagi Raja Yeongjo untuk jangka masa yang panjang.
Selepas tahun 1762 hingga 1777, beberapa anggota Noron berusaha mengusir Jeongjo kerana hubungannya dengan Putera Mahkota Sado dan membuka jalan untuk penggantian bagi saudara tirinya Putera Eunjeon, Putera Euneon dan, Putera Eunshin. Nenekanda saudaranya, Hong In-han dan Chung Hu-kyom, anakanda angkat Puteri Hwa wan, adalah antara mereka. Semasa menjadi Putera Mahkota, Raja Jeongjo bertemu dengan Hong Guk-yeong[2] (홍국영, 洪國榮), seorang ahli politik kontroversi yang pertama kali menyokong Jeongjo dan bekerja keras untuk meningkatkan kuasa raja, tetapi akhirnya diusir kerana keinginannya untuk berkuasa. Penolong lain ialah Kim Jong-su (김종수, 金鍾秀), juga ahli Noron.
Pada tahun 1775, setahun sebelum kemangkatan Raja Yeongjo, Raja Yeongjo melantik Jeongjo sebagai pemangku. Namun, Raja Yeongjo tidak memberinya kekuatan ketenteraan.
Jeongjo menghabiskan banyak masa pemerintahannya untuk membersihkan nama ayahandanya. Baginda juga memindahkan istana ke kota Suwon untuk lebih dekat dengan makam ayahnya. Baginda membina Kubu Hwaseong untuk menjaga makam tersebut. Ia kini menjadi Tapak Warisan Dunia UNESCO.
Kenaikan ke takhta
[sunting | sunting sumber]Zaman sebelum pemerintahannya berada dalam keadaan kacau-bilau ketika ayahandanya dibunuh oleh titah diraja, nenekanda Raja Jeongjo sendiri. Keputusan terakhir Raja Yeongjo untuk menghukum Putera Mahkota Sado sangat dipengaruhi oleh ahli politik lain yang menentang Putera Mahkota. Setelah Raja Yeongjo mangkat dan pada hari Jeongjo menjadi Raja Joseon, baginda duduk di singgahsana di balairung dan memandang semua orang dan berkata, "Beta ialah putera Mendiang Putera Mahkota Sado... "[3] Ini merupakan pernyataan yang berani yang menggerunkan semua ahli politik yang terlibat dalam kemangkatan ayahandanya.
Semasa menaiki takhta, baginda juga mengeluarkan titah diraja bahawa ibundanya, Puan Besar Hyegyeong, menjadi Permaisuri Balu memandangkan ayahandanya, suami Hyegyeong, dianggap sebagai Raja sebelumnya. Oleh itu, Hyegyeong menjadi Permaisuri Balu, balu Putera Mahkota Sado. Sejak itu, Raja Jeongjo mengalami banyak pergolakan, tetapi mengatasinya dengan bantuan Hong Guk-yeong,[2] Kim Chong-su.
Pada tahun 1776, Hong Sang-beom, Hong Kye-neung dan beberapa anggota Noron yang lain cuba melakukan rampasan kuasa tentera dan membunuh baginda, tetapi rancangan mereka terbongkar lebih awal. Beberapa pembunuh secara diam-diam berada di istana diraja tetapi Jeongjo menangkis pembunuh dan secara peribadi menangkap seorang suspek. Jeongjo menghukum Hong Sang-beom, Hong Kye-neung, dan beberapa anggota Noron yang lain, tetapi membunuh Putera Eunjeon, Hong In-han, dan Chung Hu-kyom.
Pada tahun 1785, baginda mendirikan Changyongyeong (장용영, 壯 勇 營), iaitu pengawal raja. Sebelum tahun 1782, Jeongjo memilih melalui peperiksaan yang sengit untuk beberapa pegawai, yang kemudian diatur ke dalam unit Changyongyeong. Sebelum Changyongyeong terdapat Naekeunwe, pengawal kerajaan dinasti Joseon yang dicipta oleh Taejong dari Joseon pada tahun 1407. Tetapi Jeongjo tidak mempercayai Naekeumwi, jadi baginda secara peribadi membentuk Changyonegyeong.
Kemuncak budaya
[sunting | sunting sumber]Raja Jeongjo memimpin kebangkitan baru Dinasti Joseon, tetapi pada awalnya dihentikan dengan meneruskan dasar pemerintahan Tangpyeong Yeongjo. Baginda berusaha mengawal politik seluruh negara untuk maju dan memajukan negara.
Baginda melakukan berbagai pembaharuan sepanjang pemerintahannya, terutama mendirikan Kyujanggak (규장각), sebuah perpustakaan kerajaan. Tujuan utama Kyujanggak adalah untuk memperbaiki budaya dan sikap politik Joseon dan merekrut pegawai berbakat untuk membantu menjalankan negara. Jeongjo juga mempelopori inisiatif sosial baru yang berani, termasuk membuka jawatan dalam pemerintahan kepada mereka yang sebelumnya dilarang kerana status sosial mereka.
Baginda mempunyai pengetahuan tentang kemanusiaan dan falsafah Neo-Konfusianisme. Salah seorang pegawai Raja, Kim Jong-su, digandingkan dengan raja dan bersama-sama berperanan sebagai ayahanda dan guru yang hebat untuk baginda. Baginda gemar mengisi masa yang panjang dengan belajar dan membaca pelbagai buku. Jeongjo mendapat sokongan dari banyak sarjana Silhak yang menyokong kekuasaan kerajaan Jeongjo, termasuk Sarjana Jeong Yak-yong, Pak Ji-won, Pak Je-ga dan Yu Deuk-gong. Pemerintahannya juga menyaksikan pertumbuhan dan perkembangan budaya popular Joseon.
Jeongjo dengan tegas memilih anggota parti Soron dan Namin, dengan alasan pemilihan latar belakang sebagai semak dan imbang serta pengukuhan kuasa raja.
Baginda menentang gaya baru dalam gaya komposisi tulisan Korea dan secara peribadi mengajar komposisi kepada beberapa intelektual dan birokrat yang disebut Munchebanjong (문체반정 文體反正).
Kemangkatan
[sunting | sunting sumber]Pada tahun-tahun terakhirnya, Jeongjo mengatur perkahwinan putera kedua dan penggantinya Sunjo dari Joseon dengan Puan Besar Kim dari suku Andong, anak perempuan Kim Cho-sun, tetapi tidak sempat melihat perkahwinan anakandanya. Pada tahun 1800, Jeongjo mangkat secara tiba-tiba dalam keadaan tidak menentu pada usia 47 tahun, tanpa melihat banyak usahanya membuahkan hasil di bawah pemerintahan anakandanya, Sunjo.[4] Terdapat banyak buku mengenai misteri di sebalik kemangkatannya, dan spekulasi mengenai penyebab kemangkatannya berlanjutan sehingga hari ini.
Baginda dikebumikan bersama isterinya, Permaisuri Hyoui, di makam kerajaan Geolleung (건릉, 健 陵) di kota Hwaseong.
Keluarga
[sunting | sunting sumber]- Ayahanda: Raja Jangjo dari Joseon (13 Februari 1735 - 12 Julai 1762) (조선 장조)[5]
- Nenekanda : Raja Yeongjo dari Joseon (31 Oktober 1694 - 22 April 1776) (조선 영조)
- Nenenda : Damping Mulia Diraja Yeong dari suku Jeonui Lee (15 Ogos 1696 - 23 Ogos 1764) (영빈 이씨)
- Ibunda: Permaisuri Heongyeong dari suku Pungsan Hong (6 Ogos 1735 - 13 Januari 1816) (헌경 왕후 홍씨)[6][7]
- Nenekanda : Hong Bong-Han (1713 - 1778) (홍봉한)
- Nenenda : Puan Besar Lee dari suku Hansan Lee (1713 - 1755) (한산 이씨)
- Pasangan dan anak masing-masing:
- Permaisuri Hyoui dari suku Cheongpung Kim (5 Januari 1754 - 10 April 1821) (효 의 왕후 김씨)[8]
- Damping Mulia Diraja Ui dari suku Changnyeong Seong (6 Ogos 1753 - 4 November 1786) (의빈 성씨)[9]
- Damping Mulia Diraja Su dari suku Park Bannam (8 Mei 1770 - 26 Disember 1822) (수빈 박씨)[12]
- Putera Mahkota Yi Gong (29 Julai 1790 - 13 Disember 1834) (이공 왕세자)
- Puteri Sukseon (1 Mac 1793 - 7 Jun 1836) (숙선 옹주)[13]
- Damping Mulia Diraja Won dari suku Pungsan Hong (27 Mei 1766 - 7 Mei 1779) (원빈 홍씨)[14]
- Damping Mulia Diraja Hwa dari suku Namwon Yun (1765 - 1824) (화빈 윤씨)[15]
Nama penuh selepas kemangkatan
[sunting | sunting sumber]- Sebelum tahun 1899: Raja Jeongjo Munseong Muryeol Seongin Janghyo Agung Korea
- 정종문성무열성인장효대왕
- 正宗文成武烈聖仁莊孝大王
- راج جوڠجو مونسوڠ موريول سوڠين جڠهيو اڬوڠ كوريا
- Selepas 1899: Maharaja Jeongjo Gyeongcheon Myeongdo Hongdeok Hyeonmo Munseong Muryeol Seongin Janghyo Agung Korea
- 정조경천명도홍덕현모문성무열성인장효선황제
- 正祖敬天明道洪德顯謨文成武烈聖仁莊孝宣皇帝
- مهاراج جوڠجو ڬيوڠچيون ميوڠدو هوڠدوق هيونمو مونسوڠ موريول سوڠين جڠهيو اڬوڠ كوريا
Gambaran dalam karya media
[sunting | sunting sumber]- Dilakonkan oleh Kim Yong-gun dalam siri TV MBC 1989 500 Years of Joseon Dynasty: Pa Mun.
- Dilakonkan oleh Jung Jae-gon dalam siri TV MBC 2001 Hong Guk-yeong.
- Dilakonkan oleh Lee Seo-jin dan Park Ji-bin dalam siri TV MBC 2007, Lee San, Wind of the Palace.
- Dilakonkan oleh Ahn Nae-sang dalam siri TV KBS2 2007 Conspiracy in the Court.
- Dilakonkan oleh Kim Sang-joong dan Park Gun-tae dalam siri TV CGV 2007 Eight Days, Assassination Attempts against King Jeongjo.[16]
- Dilakonkan oleh Bae Soo-bin dalam siri TV SBS 2008 Painter of the Wind.
- Dilakonkan oleh Han Myeong-goo dalam filem 2008 Portrait of a Beauty.
- Dilakonkan oleh Jo Sung-ha siri TV KBS2 2010 Sungkyunkwan Scandal.
- Dilakonkan oleh Hong Jong-hyun dalam siri TV SBS 2011 Warrior Baek Dong-soo.
- Dilakonkan oleh Hyun Bin dan Goo Seung-hyun dalam filem 2014 The Fatal Encounter.
- Dilakonkan oleh Lee Je-hoon, Kim Woo-suk, dan Kim Dan-yool dalam siri TV SBS 2014 Secret Door.
- Dilakonkan oleh Go Woo-rim dalam drama khas KBS2 2015 Crimson Moon
- Dilakonkan oleh So Ji-sub dan Lee Hyo-je dalam filem 2015 The Throne.
- Dilakonkan oleh Lee Jun-ho (penyanyi) dan Lee Se-young dalam siri TV MBC 2021 The Red Sleeve.
Leluhur
[sunting | sunting sumber]Keturunan Jeongjo dari Joseon | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
Rujukan
[sunting | sunting sumber]- ^ 인정전 월대에서 친히 향을 전하다. 육상궁에 배알하고 창의궁에 들르다
- ^ a b Digital Korean studies (Korean site) http://www.koreandb.net/koreanking/html/person/pki60022.htm Diarkibkan 23 Januari 2008 di Wayback Machine
- ^ "과인은 사도세자의 아들이다" Ohmynews 2006.10.13. (dalam bahasa Korea)
- ^ National Heritage – Hwaseong Diarkibkan 30 Disember 2007 di Wayback Machine
- ^ He is given the posthumous title, "Jangjo" (장조)
- ^ Daughter of Hong Bong-han (홍봉한) and Lady Yi of the Hansun Yi clan
- ^ Queen Heongyeong is also called "Lady Hyegyeong" (혜경궁)
- ^ Anak perempuan Kim Si-muk (김시묵) dan Puan Besar Hong dari klan Namyang Hong
- ^ Anak perempuan Seong Yun-u (성윤 우) dan Puan Besar Im. Dia tidak mendapat gelaran Damping Mulia Diraja sehingga anaknya menjadi Putera Besar pada tahun 1782. Dia mati secara tiba-tiba pada tahun 1786, hanya beberapa bulan setelah kematian anaknya.
- ^ Meninggal dunia selepas kelahiran (1784)
- ^ Meninggal dunia dalam rahim akibat kematian ibu
- ^ Anak perempuan Park Jun-won (박준원) dan Puan Besar Won. Juga dipanggil Damping Mulia Diraja Hyeon (현빈). Dia menjadi Damping Mulia Diraja pada tahun 1787.
- ^ Yang mencipta Kkakdugi bersama isteri Hong Hyeon-ju.
- ^ Anak perempuan Hong Nak-chun (홍낙춘) dan adik perempuan Hong Guk-yeong (홍국영). Dia menjadi Damping Mulia Diraja pada 1778, tetapi mati secara tiba-tiba setahun setelah menerima gelaran tersebut.
- ^ Anak perempuan Yun Chang-yun (윤창윤). Dia menjadi Damping Mulia Diraja pada tahun 1781; mengandung, tetapi kehamilannya adalah khayalan.
- ^ Chung, Ah-young (13 November 2007). "Renaissance of Joseon King Jeongjo". The Korea Times. Diarkibkan daripada yang asal pada 24 February 2012. Dicapai pada 2013-04-02.
Pautan luar
[sunting | sunting sumber]- Laman web rasmi Kubu Hwaseong
- "Pengenalan." A Unique Banchado: The Documentary Painting, with Commentary, of King Jeongjo's Royal Procesion to Hwaseong pada tahun 1795, oleh Han Young-woo dan Chung Eunsun, Renaissance Books, Folkestone, 2017, hlm. 1–6. JSTOR, www.jstor.org/stable/j.ctt1s17p7t.7.
Jeongjo dari Joseon Tarikh keputeraan: 22 September 1752 Tarikh kemangkatan: 28 Jun 1800
| ||
Gelaran pemerintah | ||
---|---|---|
Didahului oleh Yeongjo |
Raja Joseon 1776–1800 |
Diikuti oleh: Sunjo |