Chinua Achebe
Chinua Achebe | |
---|---|
Lahir | Albert Chinụalụmọgụ Achebe 16 November 1930 Ogidi, Anambra State, Nigeria Protectorate |
Meninggal dunia | 21 Mac 2013 Boston, Massachusetts, Amerika Syarikat | (umur 82)
Tempat pengebumian | Ogidi, Anambra, Nigeria |
Pekerjaan | Profesor dan penyajak |
Warganegara | Nigeria |
Tempoh | 1958–kini |
Karya terkenal | "The African Trilogy": Things Fall Apart, No Longer at Ease, and Arrow of God "(A man of the People)" |
Albert Chinụalụmọgụ Achebe (16 November 1930 - 21 Mac 2013) lebih dikenali sebagai Chinua Achebe.Brliau rakyat Nigeria adalah novelis, penyair, profesor, dan pengkritik dari Nigeria.[1]
Achebe memberi tumpuan kepada tradisi masyarakat Igbo, kesan pengaruh Kristian, dan pertembungan nilai-nilai semasa dan selepas era penjajah. Gaya beliau banyak bergantung kepada tradisi lisan kaumnya menerapkan unsur cerita-cerita rakyat, peribahasa dan pidato.
Beliau dianggap "bapa penulisan Afrika moden"[2] malah dijolokkan "penglipur lara terhebat" benua tersebut;[3] banyak karangan dan buku ditulis mengulas mengenai pengkaryaan beliau sepanjang hayatnya.
Biografi
[sunting | sunting sumber]Ibu bapa Achebe, Yesaya Okafo Achebe dan Janet Anaenechi Iloegbunam, telah memeluk agama Kristian Protestan, Gereja Misi Society (CMS) di Nigeria. Achebe berhenti mengamalkan agama nenek moyangnya, tetapi dia menghormati tradisi lama. Nama Chinua Chinualumogu ("Semoga Tuhan berjuang bagi pihak saya" ), satu doa untuk perlindungan Ilahi dan kestabilan. Keluarga lain Achebe ialah Frank Okwuofu, John Chukwuemeka Ifeanyichukwu, Zinobia Uzoma, Augustine Nduka, dan Grace Nwanneka
Kehidupan awal
[sunting | sunting sumber]Chinua dilahirkan dengan nama Albert Chinualumogu Achebe dalam kampung Igbo , Ogidi pada 16 November 1930 .Yesaya Okafo Achebe dan Janet Anaenechi Iloegbunam Achebe berada di persimpangan pertembungan budaya tradisional dan pengaruh Kristian ini telah meninggalkan kesan yang ketara ke atas kanak-kanak, terutamanya Chinualumogu. Selepas anak perempuan bongsu dilahirkan, keluarganya berpindah ke bandar nenek moyang Yesaya Achebe Ogidi iaitu Anambra .
Bercerita merupakan tulang belakang tradisi Igbo dan merupakan sebahagian daripada masyarakat. Ibu Chinua dan adik Zinobia Uzoma menceritakan pelbagai cerita kanak-kanak, yang berkali-kali diminta. Chinua juga tidak sabar-sabar bercerita tentang peristiwa di kampung tradisional, seperti upacara penyamaran
Pendidikan
[sunting | sunting sumber]Pada tahun 1936, Achebe memasuki Sekolah Pusat St Philips .Salah satu guru menyifatkan beliau sebagai pelajar dengan tulisan tangan yang terbaik di dalam kelas dan kemahiran bacaan yang terbaik . Beliau juga menghadiri sekolah di gereja setiap minggu dan kelas evangelis yang diadakan setiap bulan. Pada usia dua belas tahun, Achebe dan keluarga pindah ke kampung Nekede , empat kilometer dari Owerri . Di sekolah menengah, pada tahun 1944, Achebe belajar di Grammar School Memorial di Onitsha dan kolej di Umuahia .
Sekolah awam ini dibiayai oleh pentadbiran penjajah British.
Achebe mula meneroka "perpustakaan indah" di sekolah kerana minatnya membaca. Di sana dia menemui Booker T. Washington 's Up Dari Perhambaan (1901), autobiografi seorang hamba bekas Amerika; Achebe "mendapati novel ini menyedihkan, tetapi ia menunjukkan kepadanya dimensi realiti yang lain ".Beliau juga membaca novel klasik, seperti Travels Gulliver (1726), David Copperfield (1850), dan Treasure Island (1883) dan karya seperti H. Rider Haggard ' Allan Quatermain (1887) dan John Buchan 's Prester John (1910). Achebe terkesan dengan watak orang putih terhadap orang yang tidak bertamadun.
Universiti Ibadan
[sunting | sunting sumber]Pada tahun 1948, sebagai persediaan untuk mencapai kemerdekaan, universiti pertama Nigeria dibuka. dikenali sebagai Kolej Universiti (kini Universiti Ibadan ), ia merupakan kolej bersekutu dengan Universiti London . Achebe mendapat markah tinggi dalam peperiksaan dan diberi biasiswa untuk belajar perubatan. Kemudian beralih kepada jurusan Bahasa Inggeris, sejarah, dan teologi. Oleh itu dia terpaksa membayar yuran pengajian sendiri. Beliau menerima biasiswa kerajaan , dan keluarganya juga menyumbangkan wang .Di universiti, beliau mengenali novelis Wole Soyinka , novelis Elechi Amadi , penyair dan pengarang drama John Pepper Clark , dan penyair Christopher Okigbo . Pada tahun 1950, Achebe menulis "Sarjana Muda Kutub", penampilan sulungnya sebagai seorang penulis . Beliau berkhidmat sebagai editor Herald pada tahun 1951-2 .
Ketika di universiti, Achebe menulis cerita pendek "Dalam Gereja Kampung", yang menggabungkan butir-butir kehidupan di luar bandar Nigeria dengan institusi dan ikon Kristian.Profesor Geoffrey Parrinder tiba di universiti untuk mengajar agama perbandingan , Achebe mula meneroka bidang sejarah Kristian dan agama-agama tradisional Afrika. Achebe mula menjadi kritikal terhadap Kesusasteraan Eropah.Beliau membaca novel Ireland Joyce Cary 1939 , buku Mister Johnson .Achebe diiktiraf tidak sukakan protagonis Afrika sebagai tanda kejahilan budaya pengarang.
Selepas peperiksaan akhir di Ibadan pada tahun 1953, Achebe telah dianugerahkan ijazah kelas kedua.Dia kembali ke kampung halamannya Ogidi .
Lagos dalam tahun 2007
[sunting | sunting sumber]NBS, rangkaian radio bermula pada tahun 1933 oleh kerajaan kolonial British.Achebe bekerja sebagai penulis skrip untuk penyampaian lisan. Ini membantunya menguasai nuansa halus antara bahasa ,kemahiran yang membantu beliau kemudiannya menulis dialog yang realistik .
Bandar Lagos juga memberi kesan yang besar ke atas beliau. Aktiviti sosial dan politik di sekelilingnya menambah pengalaman beliau ketika menerangkan bandar dalam novel.Semasa di Lagos, Achebe mula menulis novel.Achebe bekerja keras untuk membangunkan gaya sendiri ,mempelopori penciptaan novel Nigeria.Lawatan ke Nigeria oleh Ratu Elizabeth II pada tahun 1956 membawa isu-isu penjajahan dan politik .
Pada 1956, Achebe telah dipilih berkursus di London kendalian Perbadanan Penyiaran British (BBC). Lawatan pertama beliau di luar Nigeria adalah peluang untuk memajukan kemahiran teknikal produksi.Di London, beliau telah bertemu dengan novelis bernama Gilbert Phelps dan dia ditawarkan manuskrip.
Perkahwinan dan keluarga
[sunting | sunting sumber]Achebe telah dinaikkan pangkat di NBS dan menjaga liputan rantau timur.Beliau berpindah ke Enugu .Di sana beliau telah bertemu dengan seorang wanita yang bernama Christie Okoli.Pada 10 September 1961 mereka telah berkahwin di Gereja di kampus Universiti Ibadan.
Anak pertama mereka, seorang anak perempuan bernama Chinelo, dilahirkan pada 11 Julai 1962. Mereka mempunyai seorang anak lelaki, Ikechukwu pada 3 Disember 1964, dan seorang lagi budak lelaki yang bernama Chidi, pada 24 Mei 1967. Pada 1966, Achebe menerbitkan buku kanak-kanak yang pertama, Chike dan Sungai .Selepas Perang Biafran , Achebe mempunyai anak perempuan yang lain pada 7 Mac 1970, yang dinamakan Nwando .
Achebe telah dianugerahkan Fellowship Rockefeller selama enam bulan untuk melawat Afrika Timur . Satu bulan selepas Nigeria mencapai kemerdekaan, beliau mengembara ke Kenya ,Tanganyika dan Zanzibar (kini bergabung dengan [[Tanzania[[ ), beliau kecewa dengan sikap paternalis pekerja hotel bukan Afrika dan golongan elit sosial . Beliau mendapati Swahili semakin menonjol sebagai bahasa Afrika utama. Program radio disiarkan dalam bahasa Swahili, dan penggunaannya telah meluas di negara-negara yang dilawatinya. Dia bertemu penyair Shaaban Robert, yang mengadu kesukaran untuk dia bekerja dalam bahasa Swahili .
Di Northern Rhodesia (kini dikenali sebagai Zambia ), dia berada dirinya diasingkan dengan orang kulit putih.
Dua tahun kemudian, Achebe lagi meninggalkan Nigeria, kali ini sebagai sebahagian Artis Kreatif UNESCO . Beliau mengembara ke Amerika Syarikat dan Brazil . Beliau telah bertemu dengan beberapa penulis dari Amerika Syarikat (AS), termasuk novelis Ralph Ellison dan Arthur Miller . Di Brazil, dia bertemu dengan beberapa penulis lain.
Suara Penulis Nigeria dan Afrika
[sunting | sunting sumber]Apabila dia kembali ke Nigeria, Achebe telah dinaikkan pangkat di NBS sebagai Pengarah Penyiaran Luar. Salah satu tugas pertama beliau adalah untuk membantu mewujudkan Voice of Nigeria pada 1962. Perdana Menteri Nigeria, Abubakar Tafawa Balewa mengisytiharkan darurat di Wilayah Barat.Achebe sedih dengan rasuah dan mendiamkan pembangkang politik.
Dalam tahun 1962, beliau menghadiri satu persidangan eksekutif penulis Afrika dalam bahasa Inggeris di Makerere University College di Kampala , Uganda . Beliau bertemu dengan tokoh-tokoh penting sastera dari seluruh benua dan dunia , termasuk Awoonor Kofi ,penyair Ghana , penulis drama Nigeria dan penyair Wole Soyinka,dan penyair Langston Hughes.
Ketika di Makerere, Achebe telah diminta untuk membaca novel yang ditulis oleh pelajar (James Ngugi, yang kemudiannya dikenali sebagai Ngugi wa Thiong'o) .Kagum, dia menghantar kepada Alan Hill.Achebe telah dipilih untuk menjadi Ketua Editor Penulis Siri Afrika dan memaparkan Kesusasteraan Pascakolonial dari Afrika ke seluruh dunia. [
Achebe menerbitkan esei bertajuk "Jika Mlykt takut untuk bunga" pada keluaran Disember 1962 ,majalah Nigeria.
Perang Saudara
[sunting | sunting sumber]Pada bulan Mei 1967, rantau tenggara Nigeria berpecah untuk membentuk Republik Biafra.Pada bulan Julai tentera Nigeria menyerang pemberontakan .Christopher Okigbo menjadi teman rapat keluarga dan menawarkan diri untuk menyertai tentera pemisah.Rumah Achebe telah dibom suatu petang.Keluarga Achebe sempat melarikan diri .Lima hari kemudian, Christopher Okigbo dibunuh .Pada tahun 1971 dia menulis "Lagu untuk Okigbo", pada asalnya dalam bahasa Igbo . tetapi kemudiannya diterjemahkan ke Bahasa Inggeris
Selepas perang , keluarga Achebe terpaksa meninggalkan Enugu ke Biafran.Dia terus menulis, tetapi kebanyakan kerja-kerja kreatif terutama bentuk puisi. Format yang lebih pendek adalah akibat hidup dalam zon perang. Banyak-puisi telah dikumpulkan pada tahun 1971.Kemudian beliau menerima permintaan untuk berkhidmat sebagai duta .Dia menolak menjadi pensyarah di Program Pengajian Afrika di Northwestern University di Amerika Syarikat. Achebe mengembara ke banyak bandar raya di Eropah, termasuk London.
Semasa perang, hubungan antara penulis-penulis di Nigeria dan Biafra tegang. Achebe dan John Pepper Clark telah konfrontasi tegang di London .Namun, persahabatan mereka kembali pulih.Sementara itu, Wole Soyinka telah dipenjarakan dan menghabiskan masa bertahun-tahun dalam penjara . Kata Achebe, kika saya di Nigeria, saya fikir saya akan berada dalam situasi yang sama seperti Wole Soyinka - dalam penjara"
Kerajaan Nigeria, di bawah kepimpinan Ketua Yakubu Gowon, telah disokong oleh kerajaan British.Pada tahun 1968, Achebe membidas kuasa-kuasa politik dan ketenteraan di Nigeria.
Pada bulan September 1968, kota ABA jatuh kepada tentera Nigeria dan Achebe sekali lagi memindahkan keluarganya ke Umuahia , di mana kerajaan Biafran juga telah dipindahkan. Pada tahun 1969, dia menulis dokumen yang bertajuk "Prinsip-prinsip Revolusi Biafran atau Deklarasi Ahiara .
Pada bulan Oktober 1968 juga,Achebe menyertai penulis Cyprian Ekwensi dan Gabriel Okara untuk melawat Amerika Syarikat .
Awal tahun 1970 menyaksikan berakhirnya negeri Biafra. Pada 12 Januari, tentera menyerah kalah kepada Nigeria dan Achebe kembali bersama keluarganya ke Ogidi, di mana rumah mereka telah dimusnahkan. Beliau bekerja di University of Nigeria di Nsukka .Dia tidak dapat menerima jemputan ke negara-negara lain kerana kerajaan Nigeria membatalkan pasportnya kerana menyokong Biafra.
Selepas perang
[sunting | sunting sumber]Selepas perang, Achebe membantu memulakan dua majalah: Okike jurnal sastera, forum seni Afrika, fiksyen dan puisi; dan Nsukkascope, penerbitan Universiti .Kemudian menubuhkan satu lagi majalah budaya, Uwa NDI Igbo.
University of Massachusetts Amherst metawarkan Achebe profesor lalu dia pindah ke Amerika Syarikat.
Penulisan
[sunting | sunting sumber]Beliau menonjol dalam kalangan sasterawan Afrika dengan penggunaan bahasa Inggeris ebagai bahasa pengantar dalam Anglophone iaitu menggunakan bahasa Inggeris. Sasterawan Afrika yang lain dikelompok dalam Francophone kerana menggunakan bahasa Perancis.
Dibesarkan dalam agama Kristian, ibu bapanya dari bandar Igbo, Ogidi di tenggara Nigeria.Selepas tamat pengajian di universiti, beliau bekerja dengan Perkhidmatan Penyiaran Nigeria dan tidak lama kemudian pindah ke metropolis Lagos . Achebe menulis novel dalam bahasa Inggeris walaupun bahasa itu bahasa penjajah.Syarahan beliau pada 1975, "Imej Afrika: Perkauman dalam "Heart of Darkness" mencetuskan kontroversi, kritikan terhadap Joseph Conrad sebagai "perkauman berdarah".
Apabila kawasan Biafra berpecah dari Nigeria pada tahun 1967, Achebe menjadi penyokong setia kemerdekaan Biafra dan bertindak sebagai duta bagi rakyat negara baru. Perang memusnahkan penduduk, dan menyebabkan kebuluran dan keganasan .Pada tahun 1970, beliau melibatkan diri dalam parti politik Nigeria tetapi tidak lama kemudian meletak jawatan kerana kecewa ekoran rasuah dan elitisme berleluasa.Beliau tinggal di Amerika Syarikat selama beberapa tahun pada tahun 1970-an, dan kembali ke Amerika Syarikat pada tahun 1990 selepas kemalangan kereta dan menjadi orang kurang upaya.
Beliau juga telah menerbitkan beberapa cerita pendek, buku-buku kanak-kanak, dan koleksi esei. Sejak 2009, beliau menjadi Profesor Pengajian Africana di Universiti Brown di Providence, Rhode Island , Amerika Syarikat. Achebe dipanggil "bapa penulisan Afrika moden" dan banyak buku dan esei telah ditulis mengenai kerja-kerja yang dilakukan dalam tempoh lima puluh tahun yang lalu.
Kritikan sastera
[sunting | sunting sumber]Achebe menyampaikan Syarahan Canselor di Amherst pada 18 Februari 1975 bertajuk "An Image of Africa: Racism in Conrad's Heart of Darkness" di mana beliau menempelak penulisan Joseph Conrad yang bersifat "rasis berdarah" - medan perang metafizikal yang tidak semua umat manusia kenal. Kuliah ini menyebabkan ribut kontroversi di mana ia menimbulkan kemarahan ramai rakan-rakannya, namun beliau dianugerah doktor falsafah kehormat dari Universiti Stirling dan Lotus Hadiah untuk Penulis Afro-Asia.
Novelnya diangap sebagai anti-imperialis dan prasangka perkauman. Ahli teori Edward Said menambah bahawa Conrad tidak dapat memberikan kebebasan kepada anak-anak pribumi.Imperialisme hanya bertindak memperhambakan kaum pribumi.
Persaraan dan politik
[sunting | sunting sumber]Apabila dia kembali ke University of Nigeria pada Ogos 1976, beliau turut membidas Nigeria.Namun pada Oktober 1979, Achebe telah dianugerahkan pertama kali, Anugerah Merit Nigeria.
Pada tahun 1980 beliau telah bertemu dengan James Baldwin pada persidangan yang diadakan oleh Persatuan Kesusasteraan Afrika di Gainesville, Florida USA. Pada tahun 1982, Achebe bersara dari University of Nigeria. Beliau aktif dalam parti berhaluan kiri Parti Penebusan Rakyat (PRP). Pada tahun 1983, beliau menjadi timbalan naib presiden parti. Beliau menerbitkan sebuah buku bernama The Trouble with Nigeria serentak dengan pilihan raya yang akan diadakan.Achebe berkata "Masalah Nigeria adalah keengganan dan ketidakupayaan pemimpin menjadi contoh kepimpinan yang benar."
Pilihan raya yang berikutnya penuh dengan keganasan dan caj penipuan.Selepas pilihan raya, beliau terlibat dalam debat hangat sehingga hampir bertumbuk - dengan Bakin Zuwo , gabenor yang baru dipilih di Kano.Dia meninggalkan PRP dan selepas itu menjauhkan diri dari parti-parti politik, menyatakan kesedihan di kecurangan dan kelemahan orang-orang yang terlibat .
Beliau menghabiskan sebahagian besar 1980-an menyampaikan ucapan , menghadiri persidangan, dan menulis novel keenam.Pada tahun 1986 beliau dipilih sebagai Presiden Agung Bandar Kesatuan Ogidi selama tiga tahun. Pada tahun yang sama, beliau meletak jawatan sebagai editor Okike.
Senarai karya
[sunting | sunting sumber]Novel
- Things Fall Apart (1958). E.g. New York: Anchor Books, 1994. ISBN 0385474547
- No Longer at Ease (1960). E.g. Penguin Books, 1994. ISBN 0385474555
- Arrow of God (1964). E.g. Penguin Books, 2016. ISBN 0385014805
- A Man of the People (1966). E.g. Penguin Books, 1989. ISBN 0385086164
- Anthills of the Savannah (1987). New York: Anchor Books, 1998. ISBN 0385260458
Cerita pendek
- Marriage Is a Private Affair (1952)
- Dead Men's Path (1953)
- The Sacrificial Egg and Other Stories (1953)
- Civil Peace (1971)
- Girls at War and Other Stories (including "Vengeful Creditor") (1973) ISBN 9780385008525
- African Short Stories (editor, with C. L. Innes) (1985) ISBN 9780435905361
- The Heinemann Book of Contemporary African Short Stories (editor, with C. L. Innes) (1992) ISBN 9780435905668
- The Voter ISBN 9781874932130
Sajak
- Beware, Soul-Brother, and Other Poems (1971) (published in the US as Christmas in Biafra, and Other Poems, 1973) ISBN 9780385016414
- Don't Let Him Die: An Anthology of Memorial Poems for Christopher Okigbo (editor, with Dubem Okafor) (1978) ISBN 9789781560217
- Another Africa (with Robert Lyons) (1998) ISBN 9780385490382
- Collected Poems – Penguin Books, 2004. ISBN 1400076587
- Refugee Mother and Child
- Vultures
Karangan, ulasan dan karya bukan cereka
- The Novelist as Teacher (1965) – also in Hopes and Impediments
- An Image of Africa: Racism in Conrad's "Heart of Darkness" (1975) – also in Hopes and Impediments ISBN 9780141192581
- Morning Yet on Creation Day (1975) ISBN 9780385017039
- The Trouble With Nigeria (1984). Reissued by Fourth Dimension Publishing Co., 2000 ISBN 9781561475
- Hopes and Impediments (1988) ISBN 9780385414791
- Home and Exile (2000). Penguine Books (reprint) 2001, ISBN 0385721331
- The Education of a British-Protected Child (6 October 2009). Anchor Canada 2010 ISBN 038566785X
- There Was A Country: A Personal History of Biafra (11 October 2012) ISBN 9781594204821
- Africa's Tarnished Name (22 February 2018) ISBN 9780241338834
Children's books
- Chike and the River (1966) ISBN 9780307473868
- How the Leopard Got His Claws (bersama John Iroaganachi) (1972) ISBN 9780763648053
- The Flute (1975) ISBN 9781943138487
- The Drum (1978) ISBN 9789781560439
Rujukan
[sunting | sunting sumber]- ^ "Chinua Achebe | Biography, Books, & Facts". Encyclopedia Britannica (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2019-12-29.
- ^ Ralat petik: Tag
<ref>
tidak sah; tiada teks disediakan bagi rujukan yang bernamamanbooker
- ^ " Chinua Achebe, The Economist
Pautan luar
[sunting | sunting sumber]- "A Tribute to Chinua Achebe" from PEN American Center, 2008
- Chinua Achebe pada Internet Book List
- Chinua Achebe di Pangkalan Data Buku Internet tentang Fiksyen
- Chinua Achebe di Pangkalan Data Cereka Spekulatif Internet
- "Chinua Achebe: The Spirit Lives". Tribute to Chinua Achebe by Ngũgĩ wa Thiong'o, Leeds African Studies Bulletin 75 (Winter 2013/14), pp. 51–53.