Pergi ke kandungan

Harimau kumbang

Daripada Wikipedia, ensiklopedia bebas.
(Dilencongkan daripada Harimau Kumbang)
Panthera onca hitam
Panthera pardus hitam

Harimau kumbang atau Macan Kumbang ialah kelainan beberapa jenis harimau seperti jaguar (Panthera onca) dan harimau bintang (Panthera pardus).[1] Harimau kumbang mempunyai taburan yang luas dan mempunyai rupa dan memburu mangsa yang yang amat berbeza. Ia mungkin mempunyai corak kulit yang berwarna kuning pucat di kawasan gurun, dan kuning tua di kawasan padang rumput. Terdapat juga harimau kumbang yang berwarna hitam (melanin) keseluruhan tubuhnya. Ini disebabkan penghasilan pewarna hitam yang berlebihan di dalam kulit dan bulunya, tetapi tompok bulunya masih ada, walaupun samar-samar.

Harimau kumbang merupakan haiwan yang gemar bersendirian dan mempunyai kawasan pemburuan yang dikawalnya sendiri. Sungguhpun begitu, kawasan pemburuan harimau kumbang jantan mungkin turut merangkumi (bertindan) dengan kawasan pemburuan beberapa ekor harimau kumbang betina.

Harimau bintang

[sunting | sunting sumber]
Harimau kumbang di zoo
Harimau kumbang di zoo Himalaya.

Pada tahun 1788, Jean-Claude Delamétherie menggambarkan seekor harimau bintang hitam yang disimpan di Menara London dan telah dibawa dari Bengal. Pada tahun 1794, Friedrich Albrecht Anton Meyer mencadangkan nama saintifik Felis fusca untuk kucing ini, harimau bintang India (P. p. fusca). Pada tahun 1809, Georges Cuvier menggambarkan seekor harimau bintang hitam yang disimpan di Ménagerie du Jardin des plantes yang telah dibawa dari Jawa. Cuvier mencadangkan nama Felis melas, harimau bintang Jawa (P. p. melas). Menjelang akhir abad ke-19, kejadian anak harimau bintang hitam dan berbintik-bintik dalam sampah yang sama telah berulang kali direkodkan di India. Harimau bintang hitam dianggap lebih biasa di Travancore dan di perbukitan di selatan India berbanding di bahagian lain di negara itu. Harimau bintang hitam juga sering ditemui di selatan Myanmar. Menjelang 1929, Muzium Sejarah Alam, London mempunyai kulit harimau hitam yang dikumpul di Afrika Selatan, Nepal, Assam dan Kanara di India. Macan tutul hitam dianggap biasa di Semenanjung Tanah Melayu dan di Jawa.

Seekor harimau bintang Afrika hitam (P. p. pardus) telah dilihat di zon alpin Gunung Kenya pada musim sejuk 1989–1990. Di Daerah Laikipia di Kenya, seekor harimau bintang hitam telah difoto dengan perangkap kamera pada tahun 2007; pada tahun 2018, harimau bintang hitam dewasa kecil betina telah berulang kali dirakam bersama-sama dengan harimau belang kira-kira 50 km (31 bt) lebih jauh ke timur di padang rumput tropika dan subtropika, sabana dan semak belukar.

Kekerapan melanisme kelihatan lebih kurang 11% berbanding julat harimau bintang. Data mengenai taburan populasi harimau bintang menunjukkan bahawa melanisme berlaku dalam lima subspesies di alam liar: harimau India, harimau Jawa, harimau Afrika, harimau Indochina (P. p. delacouri) dan harimau Sri Lanka (P. p. kotiya). Berdasarkan rakaman dari perangkap kamera, harimau bintang melanistik paling banyak ditemui di hutan berdaun lebar lembap tropika dan subtropika.

Melanisme dalam harimau bintang diberikan oleh alel resesif. Adalah dipercayai bahawa melanisme memberikan kelebihan terpilih dalam keadaan tertentu kerana ia lebih biasa di kawasan hutan tebal, di mana tahap cahaya lebih rendah. Kajian awal juga mencadangkan bahawa melanisme mungkin dikaitkan dengan mutasi yang bermanfaat dalam sistem imun. Tompok-tompok dan roset biasa ada tetapi tersembunyi disebabkan oleh lebihan melanin.

Status taksonomi harimau hitam tawanan dan sejauh mana hibridisasi antara harimau jawa dan subspesies harimau hitam yang lain adalah tidak pasti. Oleh itu, program pembiakan yang diselaraskan untuk harimau hitam tidak wujud di zoo Eropah dan Amerika Utara. Harimau hitam menempati ruang yang diperlukan untuk membiak subspesies harimau yang terancam dan tidak termasuk dalam Rancangan Kemandirian Spesies Amerika Utara. Seekor harimau bintang Amur hitam (P. p. orientalis) telah dipamerkan di Zoo San Diego pada 2017.

Harimau bintang melanistk palsu mempunyai warna latar belakang biasa, tetapi bintik-bintiknya lebih padat daripada biasa, dan bergabung untuk mengaburkan warna latar belakang coklat keemasan. Mana-mana bintik pada rusuk dan anggota badan yang belum bergabung ke dalam jisim pusaran dan jalur adalah luar biasa kecil dan diskret, dan bukannya membentuk roset. Muka dan bahagian bawahnya lebih pucat dan belang, seperti harimau belang biasa.

Pada tahun 1801, Félix de Azara menggambarkan seekor jaguar hitam yang diperhatikan oleh penduduk tempatan berhampiran Sungai Paraná di Paraguay. Pada tahun 2004, seekor jaguar hitam betina telah dirakam di Sierra Madre Occidental Mexico. Pada tahun 2009, seekor jaguar hitam telah difoto dengan perangkap kamera buat kali pertama di Rizab Biologi Alberto Manuel Brenes Costa Rica. Di Taman Negara Barbilla, jaguar hitam direkodkan pada 2013. Di pergunungan Cordillera de Talamanca, 104 rekod jaguar diperoleh antara 2010 dan 2019; 26 daripadanya menunjukkan jaguar melanistik. Di timur Panama, jaguar hitam berulang kali difoto di Lembah Sungai Mamoní antara 2016 dan 2018, kebanyakannya di hutan primer. Melanisme dalam jaguar disebabkan oleh penghapusan dalam gen penerima melanocortin 1 dan diberikan oleh alel dominan.

Singa gunung

[sunting | sunting sumber]

Tiada kes sahih tentang Singa Gunung yang benar-benar melanistik.  Tiada spesimen telah diambil gambar atau dibunuh di alam liar, dan tidak pernah dibiakkan dalam kurungan.  Penampakan yang tidak disahkan yang dikenali sebagai "kumbang kumbang hitam Amerika Utara" pada masa ini dikaitkan dengan kesilapan dalam pengecaman spesies oleh bukan pakar, dan oleh keterlaluan mimetik saiz

Dalam budaya dan kesusasteraan

[sunting | sunting sumber]
  • Koleksi cerpen 1894 Rudyard Kipling "The Jungle Book" menampilkan harimau bintang India hitam Bagheera yang membimbing watak manusia Mowgli.
  • Novel Cornell Woolrich Black Alibi (1942) memaparkan jaguar hitam yang melarikan diri dari kurungan dan mendatangkan malapetaka di sebuah bandar Mexico.
  • Penrith Panthers dinamakan sempena harimau kumbang hitam, dengan logo binatang itu.

Pautan luar

[sunting | sunting sumber]